Quốc hội Việt Nam đang bước vào một quyết định quan trọng về định hướng phát triển kinh tế – xã hội, với mục tiêu đạt tăng trưởng 8% trong năm nay và tiến tới mức thu nhập bình quân đầu người (GNI) từ 4.180 USD lên 7.500 USD vào năm 2030 và khoảng 13.000-15.000 USD vào năm 2045.
Các nhà nghiên cứu đã xây dựng ít nhất 3 kịch bản tăng trưởng khác nhau, cho thấy đây là một nhiệm vụ đầy thách thức nhưng khả thi. Theo nhóm nghiên cứu của Trường Kinh tế và Quản lý công (Đại học Kinh tế Quốc dân), kịch bản “Sóng tăng trưởng” được coi là phù hợp hơn cả, với GDP có thể đạt mức cao nhất trong giai đoạn 2031-2035 là khoảng 11%-12%/năm.
Kịch bản này đề xuất giai đoạn chuẩn bị từ nay đến năm 2030 với tốc độ tăng trưởng GDP khoảng 8%-10%/năm, sau đó là giai đoạn tăng tốc từ năm 2031-2035 với tốc độ tăng trưởng có thể đạt tới 11%-12%/năm. 10 năm tiếp theo, tốc độ tăng trưởng sẽ giảm dần.
Một kịch bản khác là “Khởi động mạnh mẽ – củng cố vững chắc và duy trì ổn định”, với giai đoạn đầu tiên (2025-2029) có tốc độ tăng trưởng 11%/năm, giai đoạn thứ hai (2030-2037) có tốc độ tăng trưởng 9%/năm, và giai đoạn cuối cùng (2038-2045) với tốc độ tăng trưởng khoảng 7%-8%/năm.
Mô hình này có thể tận dụng được động lực ban đầu để tăng trưởng nhanh, nhưng cũng tạo ra áp lực lớn và rủi ro “kiệt sức” do phải xử lý nhiều việc cùng lúc trong thời gian ngắn.
Bên cạnh đó, kịch bản “Duy trì đỉnh cao – hạ cánh mềm” chia làm 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn 7 năm, với tốc độ tăng trưởng lần lượt là 11%/năm, 8,5%-9%/năm, và 6,5%-7,5%/năm. Kịch bản này đòi hỏi việc duy trì động lực tăng trưởng trong thời gian dài.
Trong bối cảnh toàn cầu có nhiều biến động, như suy giảm nhu cầu tiêu dùng tại các thị trường lớn và căng thẳng thương mại, Việt Nam cần xác định rõ kịch bản tăng trưởng để đối mặt với thách thức và tận dụng cơ hội.
Lạm phát cũng là một yếu tố cần được kiểm soát chặt chẽ, với chỉ số giá tiêu dùng bình quân tăng 3,21% so với cùng kỳ năm trước tính đến cuối tháng 5.
Bất kể kịch bản nào được chọn, việc giảm thiểu biến động tiêu cực và bảo vệ lợi ích của người dân là những nguyên tắc quan trọng.