Vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông báo động về những ‘vùng còn trống’ trong ‘hải trình’ chuyển đổi số tại Việt Nam. Sự cố này không chỉ là một tai nạn hàng hải thông thường mà còn làm bộc lộ những khoảng trống lớn, thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực.
Tàu Vịnh Xanh 58, chở 49 người, đã gặp phải giông lốc bất ngờ và lật giữa biển vào khoảng 2 giờ đồng hồ mà không hệ thống giám sát nào hay biết. Mặc dù cách bờ chỉ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km, sự chậm trễ trong việc phát hiện và ứng phó với tình huống khẩn cấp này đã được coi là ‘lỗ hổng chết người’. Điều này đặt ra câu hỏi về tính hiệu quả của các hệ thống giám sát và ứng dụng công nghệ trong việc đảm bảo an toàn cho người dân.
Trong thời đại số, việc giám sát thời gian thực đối với tất cả các tàu du lịch là điều bắt buộc. Tuy nhiên, vụ việc lần này đã cho thấy sự thiếu sót trong việc triển khai và tích hợp các công nghệ như GPS, cảm biến, trí tuệ nhân tạo (AI), và dữ liệu lớn vào thực tế. Việc ứng dụng công nghệ vào quản lý và giám sát các tàu du lịch không chỉ giúp ngăn ngừa tai nạn mà còn tăng cường khả năng ứng phó với các tình huống khẩn cấp.
Các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng thực hiện việc số hóa các tình huống khẩn cấp. Cụ thể, tàu ra khơi phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống Trung tâm Điều hành thông minh (IOC) cần tích hợp AI để phát hiện các lộ trình bất thường của tàu. Khi một tàu không về đúng giờ, hệ thống cần có cảnh báo kịp thời. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Đặc biệt, trong trường hợp có mưa bão, cần có radar thời tiết và tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên.
Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc xây dựng các hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố hay vẽ bản đồ số đẹp. Chuyển đổi số cần thiết phải đi vào thực chất, ứng dụng vào các tình huống khẩn cấp, giúp bảo vệ tính mạng của người dân một cách hiệu quả. Sự sống không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và ‘may rủi’ trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Điều quan trọng là cần có một hệ thống giám sát và ứng phó toàn diện, đảm bảo an toàn cho người dân trong các tình huống nguy cấp.
Chuyển đổi số cần được triển khai một cách toàn diện và đồng bộ, không chỉ ở các thành phố lớn mà còn ở các khu vực nông thôn, ven biển. Mục tiêu cuối cùng của chuyển đổi số là nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, đảm bảo an toàn và tạo ra các cơ hội phát triển mới. Vì vậy, các cấp chính quyền và ngành chức năng cần tập trung vào việc xây dựng một hạ tầng số vững chắc, ứng dụng công nghệ vào quản lý và phát triển kinh tế – xã hội, hướng tới một tương lai số vững bền.
Trong bối cảnh hiện nay, việc đầu tư vào công nghệ và chuyển đổi số không còn là một lựa chọn mà là điều thiết yếu để phát triển bền vững. Với sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống và sự hưởng ứng tích cực của người dân, việc chuyển đổi số sẽ góp phần xây dựng một xã hội hiện đại, an toàn và văn minh.