Trong thời gian gần đây, ngành công nghệ đã chứng kiến một làn sóng sa thải hàng loạt, khiến hàng ngàn kỹ sư phần mềm mất việc. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng lỗi không hoàn toàn do trí tuệ nhân tạo (AI). Một kỹ sư phần mềm với 28 năm kinh nghiệm, Marc Kriguer, đã chia sẻ về kinh nghiệm của mình, khi ông bị sa thải 4 lần, nhưng ông khẳng định AI không phải là nguyên nhân chính.
Marc Kriguer cho rằng nguyên nhân sâu xa của các đợt sa thải là do các công ty tuyển dụng quá nhanh và quá nhiều, dẫn đến chi phí vượt quá doanh thu. Ông cũng cho rằng kỹ sư phần mềm thường bị nhắm đến vì mức lương cao, nên khi cần cắt giảm chi phí, các kỹ sư thường bị sa thải. Quan điểm của ông Kriguer được thể hiện sau khi đã trải qua nhiều năm trong ngành và bị sa thải nhiều lần.
Một quan điểm khác được đưa ra bởi Dylan Serota, CEO của nền tảng tuyển dụng Terminal. Ông Serota cho rằng AI không thay thế kỹ sư phần mềm mà đang làm thay đổi bản chất công việc. Ông cho biết các CTO trong ngành đều đồng thuận rằng AI giúp tăng năng suất, nhưng vẫn cần con người để xử lý các vấn đề phức tạp, sáng tạo và mang tính chiến lược. Điều này cho thấy sự thay đổi trong cách thức làm việc và vai trò của con người trong ngành công nghệ.
Tuy nhiên, AI đã góp phần không nhỏ vào làn sóng sa thải hàng loạt tại nhiều tập đoàn công nghệ lớn. Ví dụ như Microsoft, công ty đã công bố kế hoạch cắt giảm khoảng 9.000 nhân viên vào năm 2025 trong quá trình tái cấu trúc để tăng cường đầu tư vào AI. Tương tự, IBM cũng sa thải khoảng 8.000 nhân sự, chủ yếu thuộc bộ phận nhân sự, vốn được thay thế bằng các hệ thống AI tự động hóa quá trình tuyển dụng và quản lý nhân viên.
Các chuyên gia cho rằng AI không phải là ‘kẻ thù’ của kỹ sư phần mềm. Daron Acemoglu, nhà kinh tế học MIT, cho rằng AI hiện tại chỉ ảnh hưởng đến khoảng 5% công việc và chưa đủ khả năng thay thế hoàn toàn con người. Ông cảnh báo rằng việc quá kỳ vọng vào AI có thể dẫn đến sai lầm chiến lược, và kêu gọi phát triển AI theo hướng hợp tác với con người, thay vì thay thế.
Marc Kriguer cũng cho rằng AI chưa thể thay thế con người, thậm chí cả viết mã nguồn. Ông nhận định rằng nhiều công việc hiện nay yêu cầu kinh nghiệm với AI, nhưng ông không cảm thấy bị loại khỏi thị trường. Kinh nghiệm của ông cho thấy rằng kỹ sư phần mềm vẫn có cơ hội việc làm và cần phải thích nghi với vai trò mới.
Dù đã mất việc nhiều lần, Marc Kriguer chưa bao giờ thất nghiệp quá 5 tháng. Hiện tại, ông đã nộp đơn cho khoảng 40 công ty và tham gia phỏng vấn tại 15 nơi. Ông nhận định rằng thị trường vẫn còn cơ hội cho kỹ sư phần mềm, và họ sẽ cần thích nghi với vai trò mới, kết hợp tư duy hệ thống, sáng tạo và khả năng làm việc cùng AI. Qua đó, có thể thấy rằng sự thay đổi trong ngành công nghệ đòi hỏi sự linh hoạt và khả năng thích nghi của các kỹ sư phần mềm.