TPHCM đối mặt với thách thức trong cải thiện môi trường kinh doanh
Đầu tháng 5, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam công bố Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2024, đánh dấu 20 năm hành trình cải thiện môi trường kinh doanh tại Việt Nam. Theo thống kê năm 2024, trong khi Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index) và Chỉ số mức độ hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước (SIPAS) của TPHCM có bước tiến đáng kể, Chỉ số PCI lại giảm 2 bậc, dừng ở vị trí 29/63 tỉnh thành.
Điều này cho thấy nỗ lực cải cách hành chính của thành phố đã có chuyển biến, nhưng vẫn còn những tắc nghẽn trong việc chuyển hóa thành kết quả thực tế. Doanh nghiệp đánh giá cao việc thời gian chờ đợi để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố giảm đáng kể, chỉ bằng 1/2 so với mặt bằng chung cả nước. Tuy nhiên, vẫn còn những khó khăn về thiếu quỹ đất sạch, tiến độ giải phóng mặt bằng chậm.
Minh bạch tiếp cận thông tin và trách nhiệm của chính quyền thành phố đã được cải thiện, nhưng vẫn chưa thể giải quyết được những rào cản về thiết chế pháp lý và sức cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế. Chỉ số tiếp cận đất đai tăng 34 bậc, nhưng tính minh bạch chỉ xếp thứ 46/63 tỉnh thành. Cải cách hành chính trong PAR Index có cải thiện, nhưng “Chi phí không chính thức” vẫn tăng.
Một số chỉ tiêu phản ánh những khó khăn của thủ tục gia nhập thị trường của thành phố cao hơn nhiều so với mặt bằng chung của cả nước. Tỷ lệ doanh nghiệp phải chờ hơn 3 tháng mới hoàn thành tất cả thủ tục để chính thức hoạt động, tỷ lệ doanh nghiệp phải hủy bỏ kế hoạch kinh doanh do những khó khăn gặp phải khi thực hiện thủ tục sửa đổi đăng ký doanh nghiệp, thủ tục đề nghị cấp giấy phép kinh doanh có điều kiện đều cao hơn mặt bằng chung.
Để rút ngắn khoảng cách giữa nỗ lực cải cách và kết quả thực tế, cần có những hành động quyết liệt hơn nữa. Việc hoàn thành 100% nhiệm vụ cải cách hành chính với 21 chỉ tiêu, 8 nhóm nhiệm vụ và 111 đầu việc cụ thể là một thành tích đáng kể, nhưng vẫn còn nhiều bất cập trong bộ máy vận hành công vụ.
Nhìn sâu vào các điểm chỉ số thành phần sẽ phản chiếu năng lực và trách nhiệm còn nhiều bất cập. Để thông suốt quy trình thủ tục, số hóa nhằm thay thế và loại bỏ “chi phí không chính thức”, chúng ta vẫn còn khoảng cách đáng kể với thực tế. Việc rút ngắn khoảng cách này chính là mệnh lệnh quan trọng của các hành động sắp tới.