Sau khi hợp nhất, vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) sẽ bao gồm 5 tỉnh, thành phố là Cà Mau, An Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long và Đồng Tháp. Với thế mạnh về tài nguyên miệt vườn, sông nước, biển, đảo và hệ thống danh lam, thắng cảnh, di sản văn hóa phong phú cùng bản sắc văn hóa độc đáo, du lịch vùng ĐBSCL được kỳ vọng sẽ có một bước chuyển mình mạnh mẽ.

Quá trình hợp nhất không gian du lịch ở mỗi tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL đã được mở rộng. Các kết nối liên vùng, nội tỉnh trở nên linh hoạt và hiệu quả hơn, giúp việc xây dựng tour, tuyến thuận lợi hơn, mang đến cho du khách hình ảnh ĐBSCL mới mẻ hơn, hấp dẫn hơn. Sự phân vùng không chỉ giúp tránh chồng lấn sản phẩm mà còn tạo điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch chuyên sâu và bài bản hơn để thu hút du khách.

Tuy nhiên, dù các tỉnh, thành phố ĐBSCL đã chú trọng công tác liên kết, hợp tác phát triển du lịch, vẫn còn thực trạng ‘mạnh ai nấy làm’ dẫn đến rời rạc, thiếu tính kết nối. Do đó, sản phẩm du lịch vùng này có sự trùng lắp, thiếu chiều sâu và gây khó khăn cho doanh nghiệp trong xây dựng các tour liên tỉnh.

Các chuyên gia du lịch khẳng định, hợp nhất tỉnh là dịp để tái tổ chức ngành du lịch theo hướng chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên, để phát triển du lịch ĐBSCL bền vững cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp chiến lược như đầu tư phát triển hạ tầng du lịch hiện đại, đồng bộ từ việc cải thiện hệ thống giao thông liên vùng; ứng dụng công nghệ số trong quản lý điểm đến, chỉ dẫn thông minh và quảng bá du lịch; định vị và phát triển sản phẩm du lịch đặc thù gắn với bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa vùng; tăng cường xúc tiến, quảng bá du lịch quy mô vùng…

Đặc biệt là đào tạo nguồn nhân lực qua các lớp đào tạo, tập huấn nhân lực du lịch theo chuẩn quốc tế, chú trọng ngoại ngữ, kỹ năng phục vụ và văn hóa ứng xử. Ngoài ra, cần xây dựng và tăng cường cơ chế phối hợp liên kết giữa các tỉnh, thành phố thông qua các hội đồng liên kết và hệ thống thông tin chung để tạo thống nhất trong phát triển sản phẩm du lịch.

Tiến sĩ Nguyễn Hữu Hiệp khẳng định, du lịch ĐBSCL cần có ‘nhạc trưởng’ điều phối để sản phẩm tránh trùng lắp và công tác liên kết du lịch phát huy sức mạnh tổng lực. Công tác liên kết phát triển du lịch ngoài chính quyền cần hướng đến liên kết thị trường, liên kết giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp và cơ quan truyền thông, quảng bá hình ảnh, thương hiệu du lịch theo hướng phát triển các chuỗi giá trị, sản phẩm du lịch đặc thù…, từ đó có phân công rõ trong liên kết, phát huy lợi thế, khắc phục hạn chế, chia sẻ lợi ích, phát triển bền vững.

Giám đốc Sở Du lịch Bùi Quốc Thái cho biết, việc thay đổi địa giới hành chính mở ra cơ hội tái cấu trúc mang tính chiến lược, các địa phương có thể dễ dàng phối hợp hơn trong quản lý tài nguyên du lịch, kết nối hạ tầng và tổ chức tour, tuyến đồng bộ, từ đó tạo ra chuỗi giá trị du lịch liên hoàn, hấp dẫn và bền vững.

Chợ nổi Cái Răng, một biểu tượng văn hóa đặc trưng của miền Tây Nam Bộ, vừa được tạp chí du lịch Travel+Leisure Asia xếp vào vị trí thứ 7 trong danh sách ’10 khu chợ ẩm thực hấp dẫn nhất thế giới’. Sự công nhận này không chỉ phản ánh giá trị của văn hóa ẩm thực sông nước mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát triển loại hình chợ đặc biệt này. Tuy nhiên, thực tế đang cho thấy văn hóa chợ nổi đang dần mai một khi số lượng ghe thuyền tham gia buôn bán giảm đáng kể.

Trong quá khứ, chợ nổi không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa đơn thuần mà còn là không gian văn hóa sống động, thể hiện bản sắc của vùng đất ‘trên bến dưới thuyền’. Mỗi chiếc ghe buôn bán trên sông không chỉ là một ‘gian hàng’ mà còn đại diện cho một phần của cộng đồng cư dân sông nước. Những thương hồ, người điều hành các ghe buôn, không chỉ đơn thuần là người buôn bán mà còn là những người bảo vệ và phát triển văn hóa chợ nổi.

Tuy nhiên, hiện nay, tình hình đã trở nên trái ngược. Tại chợ nổi Cái Răng, vốn được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2016, số lượng ghe buôn đã giảm từ hơn 500 xuống còn chưa đầy 250 trong vòng một thập kỷ. Các chợ nổi khác như Cái Bè, Ngã Năm, Ngã Bảy hay Long Xuyên cũng lâm vào tình trạng tương tự, với số lượng thương hồ giảm mạnh và chỉ còn lại vài chiếc ghe bán nước hoặc phục vụ khách du lịch. Sự suy giảm này có nhiều nguyên nhân, bao gồm việc xây dựng bờ kè để chống sạt lở, tăng chi phí xăng dầu, không có nơi neo đậu ổn định cho ghe thuyền, và thiếu người kế tục nghề nghiệp.

Để bảo tồn và phát triển văn hóa chợ nổi, các chuyên gia cho rằng việc khôi phục sinh kế bền vững cho thương hồ là điểm mấu chốt. Nếu không còn thương hồ, chợ nổi sẽ chỉ còn là một hình thức trình diễn, thiếu đi sức sống từ cộng đồng. Một số giải pháp đã được đề xuất như quy hoạch lại chợ nổi theo hướng ‘phố chợ trên sông’, có bến ghe riêng, phân khu rõ ràng giữa hoạt động du lịch và hoạt động thương mại thực thụ. Bên cạnh đó, việc miễn giảm chi phí neo đậu, hỗ trợ nhiên liệu và tổ chức các hoạt động văn nghệ dân gian cũng sẽ giúp giữ gìn bản sắc văn hóa và hỗ trợ thương hồ duy trì sinh kế.

Bài học từ Thái Lan cho thấy, mặc dù không có chợ nổi tự nhiên, họ vẫn thành công trong việc dàn dựng không gian văn hóa sống động. Việt Nam có thể học hỏi từ kinh nghiệm này và áp dụng vào thực tế. Trong dự thảo Đề án bảo tồn Chợ nổi Cái Răng đến năm 2030, Viện CISED đã đề xuất một mô hình phát triển tích hợp, bao gồm khu vực kinh doanh thương mại dịch vụ, trưng bày các sản phẩm OCOP, nông sản, khu vực biểu diễn nghệ thuật và khu vực vựa của thương hồ. Đây là một hướng đi mới và đầy hứa hẹn trong việc bảo tồn và phát triển văn hóa chợ nổi.

Giữ được thương hồ chính là giữ được nhịp sống ghe thuyền, giữ được văn hóa và giữ được chính linh hồn của miền sông nước phương Nam. Thông qua việc bảo tồn và phát triển văn hóa chợ nổi, chúng ta không chỉ giữ gìn được bản sắc văn hóa của một vùng đất mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của du lịch và kinh tế địa phương.

Sau sự kiện hợp nhất hai xã Cao Phạ và Tú Lệ, xã Tú Lệ mới đã nổi lên như một điểm đến du lịch hấp dẫn, với tiềm năng phát triển mạnh mẽ. Nơi đây không chỉ mang đến cho du khách những trải nghiệm du lịch cộng đồng, nghỉ dưỡng cao cấp mà còn có du lịch khoáng nóng, dù lượn và nhiều hoạt động thú vị khác. Sự kết hợp giữa hai xã đã tạo ra những tour du lịch trọn gói đa dạng, đáp ứng nhu cầu của du khách.

Trong những năm qua, hai xã Tú Lệ và Cao Phạ đã chung tay phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Chính quyền địa phương đã khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức, cá nhân tham gia xây dựng và phát triển các sản phẩm du lịch cùng hệ sinh thái dịch vụ đi kèm. Xã Cao Phạ đã phối hợp chặt chẽ với tổ chức KPF để tuyên truyền và vận động người dân tham gia vào lĩnh vực du lịch. Đồng thời, xã cũng định hướng người dân xây dựng sản phẩm và dịch vụ du lịch theo hướng lấy bản sắc văn hóa địa phương làm điểm nhấn.

Tại bản Tà Dông, khu cắm trại KoongHill đã được xây dựng với 13 điểm cắm trại, mang đến cho du khách những trải nghiệm gần gũi với thiên nhiên. Người dân trong bản đã được hướng dẫn và đào tạo để vận hành khu cắm trại này. Tại bản Tà Sung, 4 gia đình người Thái đã được hỗ trợ thiết kế và xây dựng homestay, góp phần đa dạng hóa các sản phẩm du lịch tại địa phương.

Sự quan tâm của hệ thống chính trị và nỗ lực không ngừng của người dân đã thúc đẩy du lịch tại Tú Lệ phát triển nhanh chóng. Hiện nay, Tú Lệ có khí hậu trong lành, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp và nhiều điểm đến hấp dẫn. Các tổ hợp lưu trú – ăn uống – vui chơi – check-in đã được đầu tư xây dựng, đáp ứng nhu cầu của du khách. Tính đến nay, xã Tú Lệ đã có 32 cơ sở lưu trú, trong đó 27 homestay và khách sạn đã đủ điều kiện hoạt động.

Hằng năm, xã Tú Lệ đón khoảng 200.000 lượt khách du lịch trong và ngoài nước. Việc hợp nhất hai xã đã giúp tối ưu hóa nguồn lực, phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ và tạo ra những sản phẩm du lịch liên vùng, đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách.

Tới đây, xã Tú Lệ sẽ xây dựng kế hoạch xây dựng mô hình phát triển du lịch cộng đồng gắn với cải thiện sinh kế bền vững. Xã phấn đấu đón trên 300.000 lượt du khách và đạt doanh thu trên 100 tỷ đồng trong năm nay. Với sự nỗ lực không ngừng và tiềm năng du lịch phong phú, xã Tú Lệ hứa hẹn sẽ trở thành một trong những điểm đến du lịch hấp dẫn nhất trong thời gian tới.

Thái Nguyên – một tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam – đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Với nhiều giải pháp đồng bộ và hiệu quả, tỉnh đã cải thiện đáng kể hạ tầng kỹ thuật, văn hóa – xã hội thiết yếu như điện, đường, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa tại các bản làng.

Những nỗ lực này không chỉ nâng cao mức sống của người dân mà còn làm thay đổi căn bản tập quán canh tác và bộ mặt bản làng. Các bản làng dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên nay đã có những gam màu tươi sáng với những ngôi nhà mới xây dựng, đường sá được mở rộng và trải bê tông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu và phát triển kinh tế.

Việc đầu tư có trọng tâm trọng điểm, phù hợp với điều kiện, tiềm năng thế mạnh, phong tục tập quán của đồng bào đã thu được kết quả tích cực. Công tác vận động quần chúng phát huy quyền làm chủ, sự tham gia chủ động của cộng đồng và người dân đã khơi dậy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu, khoảng cách về mức sống so với bình quân chung của tỉnh từng bước thu hẹp. Sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa của các vùng dân tộc có bước phát triển mới.

Tỉnh Thái Nguyên cũng đẩy mạnh việc trang bị kiến thức về khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vật tư phân bón, nguồn cây, con giống chuyển đổi cây trồng vật nuôi, phát triển ngành nghề, làng nghề truyền thống. Hệ thống hạ tầng viễn thông được xây dựng tạo điều kiện cho bà con tiếp cận các nền tảng công nghệ số.

Một số sản phẩm nông nghiệp của tỉnh đã có giá trị thương phẩm cao, trong đó chè là cây trồng chủ lực. Nhiều địa phương đã tập trung phát triển và đã cho sản lượng, giá trị thương phẩm cao với các loại cây trồng như na, bưởi, quế… Sản phẩm truyền thống như dệt, may trang phục dân tộc, mật ong, gạo nếp vải, cốm, miến dong, rượu men lá… đã đáp ứng yêu cầu về chất lượng, thị hiếu người tiêu dùng và đã đạt tiêu chuẩn OCOP.

Bên cạnh những thành tựu, vẫn còn một số khó khăn và thách thức mà tỉnh cần phải vượt qua. Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi địa hình trải rộng, mật độ dân cư không tập trung, trình độ sản xuất còn dựa nhiều vào yếu tố tự nhiên, phương thức canh tác giản đơn, giá trị kinh tế thấp, ít cơ hội tiếp cận việc làm phi nông nghiệp.

Cơ sở hạ tầng nhiều xã phía Bắc của tỉnh chưa được đầu tư hoàn thiện. Cơ chế, chính sách chưa đủ hấp dẫn thu hút doanh nghiệp có tiềm lực kinh tế mạnh đầu tư vào công nghiệp chế biến, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị tại các xã vùng sâu, vùng xa.

Tuy nhiên, bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên vẫn được giữ gìn và phát huy. Những nét đẹp mang giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào như ngôn ngữ, trang phục truyền thống, phong tục tập quán, nghi lễ tín ngưỡng, ẩm thực, dân ca dân vũ được các cấp ủy, chính quyền tạo điều kiện cho bà con bảo tồn và phát huy.

Mới đây, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành đề án phát triển du lịch cộng đồng với nhiều triển vọng về các điểm đến mới và tạo thêm việc làm cho người dân. Làng du lịch sinh thái nhà sàn Thái Hải, Làng du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà, Làng văn hóa dân tộc bản Quyên… có thể coi là hình mẫu để nâng cao, nhân rộng.

Trong thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục quan tâm và có những giải pháp hiệu quả hơn nữa để phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi một cách bền vững.

Nhạc sĩ Hoài An vừa chia sẻ về những ký ức âm nhạc đáng nhớ của mình khi nhắc lại băng cassette ‘Nếu phôi pha ngày mai’, được phát hành vào năm 1999. Đây là một trong những sản phẩm đầu tiên của anh, đánh dấu sự khởi đầu của sự nghiệp sáng tác âm nhạc đầy hứa hẹn. ‘Nếu phôi pha ngày mai’ là bài song ca đầu tiên của Đan Trường – Cẩm Ly, và cũng là ca khúc mở đầu cho loạt bài hát được yêu thích của Hoài An như ‘Tình thơ’, ‘Bên em mùa xuân’, ‘Tình yêu khó quên’, ‘Một ngày xa xăm’…

Hoài An chia sẻ rằng một cuốn băng cassette không chỉ có ý nghĩa lưu giữ âm nhạc mà còn chứa đựng nhiều kỷ niệm và giá trị thời gian. Anh cảm thấy mình rất may mắn khi đã có cơ hội hoạt động trong giới nhạc khoảng 6 năm trước khi phát hành album này, từ chơi ban nhạc, chơi nhạc Rock đến đánh nhạc đệm. Khi bắt đầu với việc sáng tác âm nhạc, Hoài An viết bằng những cảm xúc tinh khôi, thuần khiết nhất mà mình cảm nhận. Anh không hề nghĩ đến việc làm album hoặc theo đuổi sự nghiệp sáng tác chuyên nghiệp, mà chỉ đơn giản là ghi lại cảm xúc.

Là một trong những người gắn bó với âm nhạc từ thời băng cassette, đĩa CD đến nền tảng nhạc số hiện đại, nhạc sĩ Hoài An bày tỏ quan điểm rằng mỗi thời kỳ đều có những thử thách riêng. Thời xưa, để ra mắt một sản phẩm, mọi thứ đều phải chỉn chu, từ xin giấy phép bài hát, ca sĩ, bìa đĩa… Còn hiện tại, chỉ cần một chiếc máy tính, thậm chí công nghệ AI có thể hỗ trợ phối nhạc là một bài hát đã ra đời chỉ trong vài tiếng đồng hồ.

Tuy vậy, nam nhạc sĩ phân tích, mọi khó khăn của thời bây giờ chính là công nghệ quá thuận tiện cho mình làm việc, khiến chiều sâu tác phẩm đôi khi lại bị thiếu hụt. ‘Một bài hát thời xưa sẽ sống lâu hơn, ít nhất là vài năm. Nhưng mà bây giờ một bài hit có thể là một năm sau không ai nghe nữa. Cuộc sống nhanh hơn, mọi thứ tất bật vội vã, nhưng mà để cho kéo dài tuổi thọ bài hát, rất là khó.’

Một ca khúc chỉ thật sự chạm đến công chúng khi tất cả các yếu tố, từ bản phối cho đến giọng ca thể hiện. Theo đó, bài hát có hay đến đâu, nhưng nếu bản phối thiếu cảm xúc hoặc ca sĩ chưa truyền tải được tinh thần bài hát, khả năng để bài hát tạo dấu ấn sẽ giảm đi đáng kể. Ngày nay, ấn tượng đầu tiên đặc biệt quan trọng, chỉ trong 30 giây đầu tiên trên sân khấu, khán giả đã có thể quyết định có tiếp tục lắng nghe hay không.

Dù thế, nhạc sĩ Hoài An bày tỏ sự tin tưởng vào phát triển của công nghệ, khi thực tế cho thấy giọng ca thật sự nổi bật, chưa nổi tiếng vẫn có thể được khán giả chú ý nhờ vào những đoạn clip ghi lại phần trình diễn được chia sẻ trên các nền tảng số.

Với nhiều năm làm nghề và trải nghiệm, nhạc sĩ Hoài An cho rằng nghệ sĩ ngày nay cần không chỉ có tài năng mà còn phải xây dựng bản sắc riêng. Vì thế giới bây giờ không còn là thế giới của nghe mà là ‘nghe nhìn’. Do đó, ngoài giọng hát, ca sĩ cần có kỹ năng biểu diễn, chọn dòng nhạc phù hợp và thích nghi với từng không gian sân khấu. Ở đó, mỗi người đều phải là một phiên bản ‘độc’ nhất. Dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, phải luôn giữ vững bản sắc của mình, đó mới là điều tạo nên sự bền vững.

Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đã và đang tích cực thực hiện các hoạt động nhằm giữ gìn và phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc, đồng thời lan tỏa sâu rộng truyền thống lịch sử và bản sắc văn hóa đến với cộng đồng. Việc làm này thể hiện tinh thần trách nhiệm và tình yêu với nghề của đội ngũ cán bộ, đảng viên tại đây.

Các hoạt động trên xuất phát từ tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về việc coi trọng công tác bảo tồn di sản văn hóa, xem di sản văn hóa là linh hồn trường tồn của một dân tộc. Để triển khai thực hiện các nội dung đột phá về bảo tồn văn hóa phi vật thể, bảo tồn di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh, quản lý hiện vật, tư liệu, Chi bộ Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực.

Đồng chí Ngô Thị Hải Yến, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Bảo tàng và Thư viện tỉnh cho biết, Chi bộ có 45 đảng viên, thường xuyên tổ chức các cuộc sinh hoạt chuyên đề với nội dung phù hợp với tình hình thực tiễn của cơ quan. Mỗi cán bộ, đảng viên cụ thể hóa và đăng ký 2-3 phần việc làm theo Bác cụ thể sát với nhiệm vụ chuyên môn.

Trong giai đoạn 2016-2024, Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đã đạt được nhiều kết quả đáng kể. Cụ thể, 15 di sản văn hóa phi vật thể của Sơn La đã được công bố và đưa vào danh mục quốc gia; trong đó, nghệ thuật Xòe Thái đã được UNESCO ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Ngoài ra, 10 di tích được xếp hạng; hơn 35.000 hiện vật, tư liệu được bảo quản tại Bảo tàng Sơn La. Mỗi năm, đơn vị nghiên cứu, sưu tầm thêm từ 200 đến 300 hiện vật, tư liệu phục vụ trưng bày.

Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La cũng chú trọng ứng dụng số hóa di sản vào công tác chuyên môn. Đơn vị đã tiến hành kiểm kê đồng bộ, số hóa, chuẩn hóa tư liệu, hiện vật và đưa đến công chúng qua website hoặc mã QR-Code.

Không chỉ tập trung vào công tác bảo tồn và nghiên cứu, Chi bộ Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La còn chỉ đạo triển khai nhiều hoạt động quảng bá, giới thiệu về cuộc đời, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh, trưng bày cố định chuyên đề “Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Sơn La”, giới thiệu hiện vật, hình ảnh quý về tình cảm của Bác đối với đồng bào, cũng như tình cảm của đồng bào các dân tộc Sơn La dành cho Bác.

Trong 2 năm (2023 và 2024), Chi bộ đã triển khai mô hình “Giáo dục truyền thống lịch sử địa phương tại điểm Di tích quốc gia đặc biệt Nhà tù Sơn La” cho học sinh các trường tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tổ chức 154 cuộc giáo dục truyền thông, thu hút trên 320.000 lượt học sinh, sinh viên và chiến sĩ các lực lượng vũ trang tham gia.

Bằng tinh thần trách nhiệm và tình yêu với nghề, Chi bộ Bảo tàng và Thư viện tỉnh Sơn La đang từng ngày học và làm theo Bác bằng những việc làm cụ thể, thiết thực trong gìn giữ lịch sử, văn hóa và lan tỏa hình ảnh Bác Hồ – vị lãnh tụ vĩ đại đến với mỗi người dân, hun đúc tình yêu quê hương, đất nước từ những giá trị di sản bền vững.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, xã hội hiện đại đang trải qua những biến đổi sâu sắc. Sự giao tiếp và tiếp cận thông tin không còn bị giới hạn bởi biên giới hay không gian địa lý. Trước những thay đổi này, tỉnh Thái Nguyên đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng hệ giá trị văn hóa nhằm định hướng tư tưởng, lối sống và nhân cách con người trong thời đại mới.

Cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế là xu thế tất yếu, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Mặt trái của thị trường tự do là lối sống thực dụng, bon chen, đề cao lợi ích cá nhân. Sự sính ngoại và chạy theo những trào lưu lệch chuẩn có thể khiến văn hóa bản địa bị lu mờ. Công nghệ thông tin, dù mang lại nhiều tiện ích, cũng có thể khiến con người trở nên xa cách hơn, các giá trị truyền thống trong gia đình và cộng đồng dần bị mai một.

Nhận thức rõ những nguy cơ tiềm ẩn, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm định hướng hệ giá trị văn hóa cho người dân. Từ việc đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, giáo dục lối sống văn minh, phát huy chuẩn mực đạo đức truyền thống đến tổ chức các phong trào văn hóa ở cơ sở, tất cả đều hướng tới mục tiêu xây dựng con người Thái Nguyên phát triển toàn diện.

Thái Nguyên là tỉnh có nhiều địa hình phức tạp, với gần 50 dân tộc cùng sinh sống trên địa bàn 92 xã, phường. Dù còn nhiều khó khăn về kinh tế, các cộng đồng dân tộc tại đây vẫn giữ gìn được bản sắc riêng, với những triết lý sống sâu sắc, đầy tính nhân văn. Sự đoàn kết, tính cộng đồng, lòng thủy chung, sự tôn kính tổ tiên vẫn được gìn giữ như những giá trị cốt lõi.

Để lan tỏa những giá trị tích cực trong cộng đồng, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai mạnh mẽ các phong trào như ‘Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa’, ‘Xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa’ gắn với việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Các hoạt động này không chỉ góp phần định hướng lối sống lành mạnh mà còn giúp khơi dậy tinh thần tự giác, ý thức gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa trong mỗi người dân.

Một trong những điểm sáng trong công tác xây dựng hệ giá trị văn hóa của tỉnh là việc chú trọng khuyến khích cộng đồng dân tộc thiểu số giữ gìn truyền thống văn hóa đặc trưng. Hằng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đều lựa chọn các nghệ nhân dân gian là người dân tộc thiểu số tham gia liên hoan, hội diễn văn hóa do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức.

Từ việc coi trọng văn hóa, tư tưởng, Thái Nguyên đã tạo dựng được môi trường xã hội ổn định, góp phần vào sự phát triển toàn diện của con người. Người dân, đặc biệt là đồng bào vùng cao, vùng sâu, vùng xa ngày càng có ý thức hơn trong việc bảo vệ bản sắc dân tộc, chủ động ‘miễn dịch’ với các dòng văn hóa lệch lạc, độc hại. Trong cơ chế thị trường, dù chịu nhiều tác động vật chất, nhưng nhiều gia đình vẫn giữ vững nếp sống nghĩa tình, gắn bó. Trong thời đại số hóa, người dân biết sử dụng công nghệ thông tin một cách chủ động, có chọn lọc, không bị lệ thuộc hay đánh mất chính mình… góp phần xây dựng một xã hội hài hòa, nhân văn, phát triển bền vững từ nền tảng văn hóa.