Ngày 30/4/1975 – một dấu mốc lịch sử quan trọng trong quá trình đấu tranh giành độc lập của dân tộc Việt Nam đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người dân Việt Nam và quốc tế. Để kỷ niệm 50 năm Chiến thắng lịch sử này và 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Mexico, Bảo tàng Phụ nữ Mexico (Museo de la Mujer) và Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đã phối hợp tổ chức triển lãm ảnh ‘Đội quân tóc dài’. Sự kiện này đã diễn ra vào ngày [ngày diễn ra] với sự tham gia của Đại sứ Việt Nam tại Mexico, ông Nguyễn Văn Hải, cùng các đại diện từ các bộ, ngành văn hóa và ngoại giao của Mexico.

Triển lãm ‘Đội quân tóc dài’ là một hành trình lịch sử đầy cảm xúc, tôn vinh lòng quả cảm, trí tuệ và những đóng góp thầm lặng nhưng vĩ đại của phụ nữ Việt Nam trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước. Qua các bức ảnh được trưng bày, triển lãm không chỉ làm nổi bật vai trò của người phụ nữ Việt Nam trong lịch sử mà còn tái hiện một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Những hình ảnh trong triển lãm đã thể hiện rõ sự hy sinh và cống hiến của phụ nữ Việt Nam trong cuộc chiến tranh giành độc lập, từ đó khơi dậy tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc.

Triển lãm cũng là lời nhắc nhở về giá trị của hòa bình, sự đoàn kết và sức mạnh của phụ nữ trong các phong trào xã hội. Đặc biệt, triển lãm là minh chứng sinh động cho mối quan hệ đặc biệt giữa Việt Nam và Mexico, hai quốc gia tuy cách xa về địa lý nhưng luôn gần gũi trong lý tưởng hòa bình, tự do và sự trân trọng giá trị con người. Sự kiện này thể hiện sự gắn kết và hợp tác ngày càng chặt chẽ giữa hai nước trong lĩnh vực văn hóa và ngoại giao.

Trong khuôn khổ triển lãm, Đại sứ Việt Nam tại Mexico, ông Nguyễn Văn Hải, cùng nhà quảng bá văn hóa, Tiến sĩ Kyra Núñez de León và bà Alicia Girón – Điều phối viên Chương trình Đại học nghiên cứu châu Á và châu Phi của Mexico (PUEAA), đã tham gia cắt băng khai mạc triển lãm ảnh ‘Đội quân tóc dài’ tại Bảo tàng Phụ nữ Mexico. Sự kiện này đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà báo và học giả đến từ Đại học Tự trị Quốc gia Mexico (UNAM) và Liên đoàn Đại học Phụ nữ Mexico (FEMU).

Triển lãm sẽ mở cửa miễn phí cho công chúng đến hết tháng 8/2025 tại Bảo tàng Phụ nữ Mexico – Museo de la Mujer, số 17 đường República de Bolivia, khu Centro, thành phố Mexico (CDMX). Sự kiện này không chỉ mang lại cơ hội để công chúng tiếp cận và tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của Việt Nam mà còn thể hiện mối quan hệ ngày càng gắn chặt giữa Việt Nam và Mexico. Đây là một dịp để người dân Mexico và quốc tế tìm hiểu về văn hóa và lịch sử của Việt Nam, cũng như tăng cường sự hiểu biết và hợp tác giữa hai quốc gia.

Trong không khí trang nghiêm và đầy cảm xúc của cuộc gặp mặt người có công và nhân chứng lịch sử tiêu biểu nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, ông Lê Xuân Chinh, một cựu binh sinh năm 1954, trú tại xã Thanh Yên, tỉnh Điện Biên, đã để lại ấn tượng sâu sắc với nụ cười ấm áp và đôi mắt sáng ngời. Khuôn mặt của ông, từng xuất hiện trong bức ảnh nổi tiếng “Nụ cười chiến thắng bên Thành cổ Quảng Trị”, đã trở thành biểu tượng của niềm tin và hy vọng trong những ngày tháng chiến tranh đầy thử thách.

Nhớ lại mùa hè đỏ lửa năm 1972, ông Chinh kể rằng vào thời điểm đó, ông là một chàng trai 17 tuổi, tự nguyện viết đơn nhập ngũ để góp phần bảo vệ Tổ quốc. Với nhiệm vụ là dẫn lực lượng chủ lực, chuyển công văn và mệnh lệnh từ chỉ huy xuống các đơn vị chiến đấu đang cầm cự giữa vòng vây đạn pháo tại Thành cổ Quảng Trị, ông và đồng đội đã trải qua những ngày đêm mưa bom bão đạn. Ông Chinh nghẹn ngào nhớ lại: “Đồng đội hy sinh rất nhiều, nhưng những người còn sống không ai được phép gục ngã. Anh em đã ngã xuống thì chúng tôi càng phải giữ chắc tay súng mà tiến lên.”

Bức ảnh “Nụ cười chiến thắng bên Thành cổ Quảng Trị” được chụp vào sáng 15/8/1972, tại một chốt đóng quân ở phía Đông, gần sát bờ sông Thạch Hãn. Ông Chinh là người trẻ nhất trong nhóm chiến sĩ, tay cầm khẩu súng B40, và được phóng viên Đoàn Công Tính chụp ảnh. Ông Chinh chia sẻ: “Lúc đó thấy nhà báo thì ai cũng muốn được chụp ảnh. Biết đâu được khi bức ảnh này lên báo, biết đâu được bố mẹ nhận ra mình và biết rằng con mình vẫn còn sống. Chúng tôi nghĩ như thế nên khi nhà báo nói ‘các đồng chí cười lên’ thì tất cả đều cười.”

Nụ cười giữa bom đạn chiến tranh ấy cũng bởi ông và đồng đội khi ấy luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Quân đội, tin rằng cuối cùng họ sẽ giành thắng lợi. Trận Thành cổ kéo dài 81 ngày đêm, ông Chinh bám trụ đến 70 ngày. Chiều 5/9/1972, trên đường mang công văn, ông dính pháo bầy và được đồng đội đưa về Bệnh viện dã chiến 112.

Ông Chinh nói: “Cũng trong năm 1972, khi đơn vị rút ra Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa, tôi nhìn thấy tấm ảnh trên Báo Quân đội Nhân dân do thủ trưởng đơn vị cho xem.” Dù đã trải qua những năm tháng chiến tranh ác liệt hay hành trình mưu sinh đầy gian khó nơi vùng đất mới, người cựu binh với “nụ cười chiến thắng” ấy vẫn giữ vẹn nguyên khí chất người lính năm xưa – kiên cường, chân thành và lặng lẽ cống hiến.

Với ông, sống sót trở về đã là một may mắn lớn lao, còn được đồng đội nhớ đến, được Tổ quốc tri ân là niềm vinh dự thiêng liêng, không gì có thể sánh được. Ông Lê Xuân Chinh và những đồng đội của mình đã góp phần làm nên lịch sử, và nụ cười của ông sẽ mãi là biểu tượng của niềm tin và sức mạnh trong những thời khắc khó khăn.