Việc vận hành hệ thống theo tiêu chuẩn quốc tế trong điều kiện thực tế tại Việt Nam không chỉ khẳng định tính khả thi của công nghệ mới, mà còn giúp việc giám định danh tính hài cốt liệt sĩ trên quy mô lớn trở nên khả thi. Dự án ‘Nâng cao năng lực giám định hài cốt trong chiến tranh thông qua hợp tác phát triển, chuyển giao công nghệ và tiếp nhận trang thiết bị, hóa chất, vật tư tiêu hao’ do Viện Sinh học chủ trì đã được phê duyệt theo Quyết định số 557/QĐ-VHL vào ngày 29/3/2024 của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Trong khuôn khổ dự án, Viện Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Ủy ban Quốc tế về Người mất tích (ICMP) đã tổ chức cuộc họp định kỳ 6 tháng (lần thứ 3) nhằm cập nhật tiến độ các công việc liên quan tới cơ quan chủ quản cùng các ban, ngành liên quan. Giáo sư, Tiến sĩ Chu Hoàng Hà, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Viện trưởng Viện Sinh học nhấn mạnh, dự án được khởi xướng với mục tiêu cao cả là nâng cao năng lực giám định ADN đối với hài cốt liệt sĩ từ thời kỳ chiến tranh, qua đó góp phần giải quyết những vấn đề hậu quả chiến tranh và mang lại niềm tin, sự động viên cho hàng ngàn gia đình liệt sĩ.

Dự án không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn mang giá trị nhân văn và đạo lý, thể hiện sự tri ân đối với lịch sử dân tộc và trách nhiệm đối với các gia đình vẫn đang mong mỏi thông tin về người thân đã mất. Với vai trò là đối tác hỗ trợ kỹ thuật chủ chốt, Ủy ban Quốc tế về Người mất tích đã tích cực chuyển giao công nghệ hiện đại, đào tạo chuyên môn kỹ thuật cho đội ngũ cán bộ Việt Nam, cũng như hỗ trợ vận hành phòng thí nghiệm và thiết lập hệ thống giám định theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Đến nay dự án đã đạt được những kết quả nổi bật, đánh dấu bước tiến mới trong quá trình triển khai như: Hệ thống giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) cùng phần mềm phân tích dữ liệu đã được lắp đặt đồng bộ và đưa vào vận hành tại Trung tâm Giám định ADN thuộc Viện Sinh học. Trong thời gian qua, có nhiều khóa đào tạo chuyên sâu đã được tổ chức thành công với sự tham gia của các chuyên gia quốc tế và trong nước.

Đặc biệt, lần đầu tiên kể từ khi dự án bắt đầu, đội ngũ giám định đã triển khai công tác thu thập mẫu sinh phẩm hài cốt tại thực địa. Đội ngũ chuyên môn của dự án đã phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành lấy mẫu tại Nghĩa trang liệt sĩ Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng), thu được 58 mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định danh tính. Việc vận hành hệ thống theo tiêu chuẩn quốc tế trong điều kiện thực tế tại Việt Nam không chỉ khẳng định tính khả thi của công nghệ mới, mà còn đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu giám định danh tính hài cốt liệt sĩ trên quy mô lớn.

Chiến trường Donbass đang trở thành một “cối xay thịt” đối với Ukraine khi quân đội Nga tăng cường các hoạt động quân sự và giành được nhiều chiến thắng trên hai mặt trận. Theo thống kê, trong một tuần qua, quân đội Ukraine đã chịu 8.495 thương vong, con số cao nhất kể từ khi xung đột Nga – Ukraine bùng nổ. Quân đội Nga đã phát động một cuộc tấn công quy mô lớn ở Donbass, Kharkov, Zaporizhia, Sumy và tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Ukraine.

Quân đội Nga đã đạt được những thành tích đáng kể trên các chiến trường khác nhau, với Cụm quân Trung tâm dẫn đầu về hiệu suất chiến đấu, hạ gục 2.975 binh sĩ Ukraine. Cùng lúc đó, tại thành phố Pokrovsk ở phía tây Donetsk, lực lượng Kiev đang trượt dần đến “bờ vực mất kiểm soát” khi quân đội Nga có những bứt phá quan trọng. Mặt trận Donetsk là “tâm điểm tuyệt đối” của tuần qua, với Cụm quân Trung tâm thực hiện những cuộc “dọn dẹp kiểu lưới kéo” xung quanh các cứ điểm cốt lõi của quân đội Ukraine.

Thông qua chiến thuật kinh điển từ thời Liên Xô, quân đội Nga đã hạ gục 2.975 tay súng đối phương trong vòng một tuần, chiếm 35% tổng số quân Ukraine bị loại khỏi vòng chiến đấu. Cụm quân Đông cũng đã “nở rộ trên hai mặt trận” ở Donbass và Zaporizhia, với các đơn vị của cụm này đã phối hợp với Cụm Trung tâm bao vây nhóm quân đối phương tại Kurakhovo. Trên mặt trận Zaporizhia, Cụm quân Đông đã sử dụng kết hợp pháo binh tầm xa với tác chiến điện tử để tấn công khu vực tập kết và trú quân của Lữ đoàn biệt kích 65 AFU.

Tình thế khó khăn của quân đội Ukraine còn vượt xa hơn thế. Trận chiến tại Pokrovsk đã bước vào giai đoạn then chốt, nhưng Tổng Tư lệnh quân đội Ukraine, Tướng Alexander Syrsky, “không thể cung cấp viện binh xứng đáng”. Sự hỗ trợ của NATO “chẳng có gì đáng nói”: mặc dù Ukraine đã khẩn trương yêu cầu NATO giúp đỡ, nhưng xe tăng Abrams do Mỹ cung cấp chỉ có thể được triển khai ở hậu phương như một “biện pháp răn đe tâm lý”. Thời gian cầm cự của AFU tại Pokrovsk nhìn chung được dự đoán là “tối đa 2-3 tháng”. Nếu RFAF hoàn tất việc bao vây Pokrovsk trước khi mùa đông đến, thì Ukraine có thể lặp lại thất bại kiểu Ugledar hay Avdiivka.

Hiện tại, tình hình chiến trường Donbass đang rất căng thẳng và quân đội Ukraine đang đối mặt với nhiều thách thức. Việc Nga tăng cường các hoạt động quân sự và giành được nhiều chiến thắng trên hai mặt trận đã đặt Ukraine vào tình thế khó khăn. Trong bối cảnh này, Ukraine cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế để có thể cầm cự và chống lại quân đội Nga.

Về phần Nga, họ đã đạt được những thành tích đáng kể trên các chiến trường khác nhau và đang tiếp tục tăng cường các hoạt động quân sự. Chiến thuật kinh điển từ thời Liên Xô của họ đã tỏ ra hiệu quả trong việc hạ gục quân đội Ukraine. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu Nga có thể duy trì được đà tiến công này hay không.