Sửa đổi Luật Đất đai – một đạo luật có ảnh hưởng sâu rộng đến hàng triệu người dân và hàng trăm tỷ USD đầu tư, đòi hỏi một mục tiêu tối thượng rõ ràng. Điều này đã được Trung ương Đảng chỉ rõ: đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, cần được quản lý minh bạch để đảm bảo lợi ích chung của toàn dân. Đất đai không thể là ‘sân chơi’ của đầu cơ hay công cụ tận thu ngân sách.

Một trong những điểm yếu của Luật Đất đai 2013 là cơ chế khung giá đất, dẫn đến giá đất do Nhà nước quy định thường chỉ bằng 20-30% giá thị trường. Điều này đã gây ra hơn 80% đơn thư khiếu nại đất đai. Luật mới cần có hướng giải quyết để bảng giá đất do địa phương xây dựng sát với giá thị trường, nhưng cần tránh việc lấy giá sốt đất làm cơ sở.

Chính sách tài chính đất đai cũng cần được xem xét lại. Việc truy thu bổ sung 5,4%/năm đối với tiền sử dụng đất chưa nộp đang khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Với hơn 2.887 dự án vướng mắc liên quan đất đai, tổng vốn hơn 235 tỷ USD, việc áp mức truy thu như trên có thể dẫn đến những hệ lụy lớn.

Ngân sách có thể bội thu từ đất đai, nhưng nếu đất đai chỉ phục vụ mục đích này, thì lợi ích kinh tế đó là ngắn hạn và thiếu bền vững. Giá đất cần được tiếp cận từ góc độ công lý, đảm bảo không để Nhà nước thất thu thuế, không làm doanh nghiệp mất khả năng sinh lời, và không để người dân mất cơ hội có nhà.

Thay vì thu truy thu, nên đánh thuế lũy tiến vào sở hữu đất đai. Doanh nghiệp đề nghị bỏ quy định truy thu 5,4% trong lần sửa đổi sắp tới của Nghị định 103. Điều này có thể giải phóng hàng trăm dự án và khơi thông hàng tỷ USD.

Sửa Luật Đất đai không thể chỉ là bản vá. Đây là lúc cần tái thiết toàn diện hệ thống quản trị đất đai, với triết lý cốt lõi là đất đai phục vụ phát triển công bằng, bền vững và vì lợi ích chung của toàn dân.

Một người bản địa Hawaii đã phát hiện ra một sự thật đau lòng khi khu chôn cất tổ tiên của ông nằm gọn bên trong khu phức hợp bất động sản khổng lồ và bí mật của CEO Meta, Mark Zuckerberg. Câu chuyện của ông không chỉ là một tranh chấp cá nhân mà đã trở thành biểu tượng cho một cuộc khủng hoảng lớn hơn tại Hawaii, nơi việc các tỷ phú công nghệ ‘thâu tóm’ đất đai đang đe dọa xóa sổ di sản văn hóa và đẩy người dân bản địa ra khỏi chính quê hương của họ.

Câu chuyện của ông Julian Ako bắt đầu khi ông phát hiện ra mảnh đất, nơi tổ tiên của mình từng được chôn cất, đã trở thành một phần trong dự án bất động sản hàng trăm triệu USD của Mark Zuckerberg tại đảo Kauai. Sau một quá trình đàm phán, ông đã được phép tiếp cận khu đất để xác định và đăng ký các ngôi mộ. Tuy nhiên, điều khiến ông lo ngại là khu vực này được kiểm soát an ninh quá nghiêm ngặt, và các nhân viên xây dựng thậm chí còn bị buộc phải ký các thỏa thuận không tiết lộ (NDA). Điều này làm dấy lên lo ngại rằng, nếu có thêm các di tích văn hóa hay hài cốt khác được phát hiện, chúng có thể sẽ không được báo cáo.

Đại diện của Zuckerberg cho biết khu mộ của gia đình Ako đã được thông báo từ năm 2015 và đang được rào lại để bảo vệ. Tuy nhiên, câu chuyện này đã phơi bày một vấn đề lớn hơn, khi không ai biết rõ còn bao nhiêu di sản văn hóa khác của người bản địa đang bị chôn vùi bên trong vùng đất bị phong tỏa của một tỷ phú.

Trong những năm qua, Mark Zuckerberg đã trở thành một trong những chủ đất lớn nhất tại Hawaii. Tổng diện tích đất của ông tại đây hiện đã vượt mốc 9,3 triệu mét vuông, lớn gần gấp 10 lần Công viên Trung tâm ở New York. Theo các tài liệu được Wired công bố, ông chủ Meta đang tiếp tục xây dựng các công trình mới trên khu đất này, bao gồm ba tòa nhà lớn, hai trong số đó được thiết kế như những dãy nhà với 16 phòng ngủ. Khu phức hợp hiện tại đã bao gồm hai biệt thự khổng lồ, một phòng tập thể hình, và đặc biệt là một hầm trú ẩn dưới lòng đất có diện tích tương đương một sân bóng rổ NBA. Tổng chi phí đầu tư cho dự án này được cho là đã vượt 300 triệu USD, cao hơn cả ngân sách hoạt động hàng năm của toàn bộ hạt Kauai.

Hành trình thâu tóm đất của Zuckerberg tại Hawaii đã liên tục vấp phải sự chỉ trích. Từ năm 2014, ông đã bắt đầu mua lại những mảnh đất lớn và sau đó vướng vào các vụ kiện với người dân địa phương. Gần đây nhất, vào đầu năm 2025, ông đã mua thêm một khu đất nông nghiệp rộng gần 4 triệu mét vuông.

Dù đại diện của Zuckerberg khẳng định khu đất mới sẽ được dùng cho mục đích nông nghiệp và bảo tồn, nhưng sự hiện diện ngày càng lớn của ông vẫn gây ra tranh cãi. Đây là một phần của một xu hướng lớn hơn, khi hàng loạt các tỷ phú công nghệ khác như Larry Ellison, Jeff Bezos, và Oprah Winfrey cũng đang sở hữu những khu đất rộng lớn tại các đảo Hawaii.

Làn sóng ‘chiếm lĩnh’ bất động sản Hawaii này đang phá vỡ cấu trúc xã hội và bản sắc của hòn đảo. Giá nhà tăng vọt, khiến người dân địa phương dần mất đi khả năng sở hữu bất động sản ngay trên quê hương mình. Giáo sư Puali’i Rossi từ Cao đẳng Cộng đồng Kauai đã cảnh báo rằng, nếu xu hướng này tiếp diễn, Hawaii sẽ có nguy cơ trở thành ‘một khu nghỉ dưỡng cho người giàu’, nơi người bản địa bị đẩy ra bên lề.

Wired đã đưa tin về vấn đề này, làm dấy lên lo ngại về tác động của các tỷ phú công nghệ đối với cộng đồng địa phương tại Hawaii.

Từ ngày 1.1.2026, việc tính tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất có thể sẽ trải qua những biến động đáng kể. Điều này xuất phát từ việc áp dụng bảng giá đất mới, được xây dựng tiệm cận với giá thị trường, theo Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP.

Cụ thể, UBND cấp tỉnh sẽ có trách nhiệm xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu, công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Sau đó, hằng năm, UBND tỉnh sẽ quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo. Bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí và được UBND tỉnh công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026.

Việc điều chỉnh bảng giá đất sẽ tiệm cận với giá đất thị trường, mà giá đền bù đất được tính theo giá đất cụ thể. Tiền đền bù khi thu hồi đất sẽ được tính dựa trên giá đất cụ thể. Theo quy định tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất được tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP bao gồm vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.

Do đó, từ ngày 1.1.2026, với giá đất thị trường sẽ ảnh hưởng đến giá đền bù đất. Giá đền bù có thể sẽ cao hơn so với hiện nay, trừ trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.

Như vậy, người dân cần nắm rõ các quy định mới về giá đất để hiểu rõ quyền và lợi ích của mình khi Nhà nước thu hồi đất. Đồng thời, việc áp dụng bảng giá đất mới cũng sẽ giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong việc tính tiền đền bù cho người dân.

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kế hoạch thanh tra chuyên đề đối với các công trình, dự án gặp khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí. Đây là đợt thanh tra diện rộng, tập trung vào các dự án tại các bộ, ngành và địa phương. Theo đó, thành phố Hồ Chí Minh là địa phương có số lượng dự án bị thanh tra nhiều nhất.

Cụ thể, thành phố Hồ Chí Minh có tổng cộng 114 dự án bị thanh tra, trong đó 20 dự án do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra và 94 dự án do chính quyền địa phương thực hiện thanh tra. Danh sách các dự án bị thanh tra tại thành phố Hồ Chí Minh bao gồm nhiều dự án chậm triển khai, vướng mắc về pháp lý kéo dài hoặc có khiếu kiện liên quan đến thủ tục đất đai.

Trong 20 dự án do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra, có nhiều dự án thuộc các chủ đầu tư lớn và quen thuộc trên thị trường như Công ty Đại Quang Minh, Công ty Investco, Công ty Phát Đạt, Công ty Hưng Lộc Phát, Công ty DIC, Công ty Phát triển Công nghiệp Tân Thuận, Công ty Cổ phần Đầu tư Phú Mỹ… Những dự án này sẽ được xem xét kỹ lưỡng để làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có và kiến nghị các giải pháp khắc phục.

Đợt thanh tra này sẽ bắt đầu trong tháng 7 và yêu cầu hoàn thành kết luận trước ngày 25/9 đối với Thanh tra Chính phủ và trước ngày 15/9 đối với cấp địa phương. Kết quả tổng hợp sẽ được báo cáo lên Thủ tướng vào đầu tháng 10/2025.

Mục tiêu của đợt thanh tra này là làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có và kiến nghị các giải pháp khắc phục để đưa các dự án nhanh chóng đi vào thực tế, tránh lãng phí tài nguyên và đất đai. Qua đó, giúp các dự án triển khai hiệu quả, đảm bảo quyền lợi của nhà nước và người dân, đồng thời góp phần thúc đẩy sự phát triển của kinh tế – xã hội.

Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất của HĐND tỉnh Tuyên Quang: Đặt nền móng cho sự phát triển mới

Ngày 25/7, Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất của HĐND tỉnh Tuyên Quang đã diễn ra với sự tham gia của các đại biểu. Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Văn Sơn đã có bài phát biểu khai mạc kỳ họp, nhấn mạnh tầm quan trọng của các nội dung được xem xét tại kỳ họp này. Những quyết định được đưa ra tại kỳ họp sẽ tạo cơ sở pháp lý đồng bộ cho việc vận hành chính quyền địa phương hai cấp, hướng đến mục tiêu phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn.

Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Văn Sơn đề nghị các đại biểu phát huy trí tuệ, nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung nghiên cứu, thảo luận kỹ lưỡng và tham gia ý kiến có chất lượng. Mục tiêu là bảo đảm các quyết sách của HĐND tỉnh thực sự đi vào cuộc sống, đáp ứng niềm tin và mong đợi của cử tri và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất của HĐND tỉnh Tuyên Quang diễn ra trong bối cảnh toàn tỉnh đang thi đua lập thành tích chào mừng các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại của dân tộc. Tỉnh Tuyên Quang đang quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội năm 2025, cũng như các mục tiêu của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII.

Tỉnh Tuyên Quang hiện là đơn vị hành chính mới, được thành lập trên cơ sở hợp nhất hai tỉnh Tuyên Quang và Hà Giang. Chính quyền địa phương hai cấp đã đi vào hoạt động được 25 ngày. Đây là khoảng thời gian bộn bề công việc nhưng cũng đầy ắp niềm vui, sự hứng khởi, quyết tâm và sự kỳ vọng về không gian phát triển mới của địa phương, của đất nước.

Tại kỳ họp, HĐND tỉnh sẽ xem xét và quyết định một số nhóm vấn đề quan trọng, bao gồm kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh năm 2025. HĐND tỉnh cũng sẽ xem xét và thông qua các nghị quyết về lĩnh vực ngân sách, đầu tư, đất đai. Ngoài ra, HĐND tỉnh sẽ xem xét các nghị quyết thuộc lĩnh vực nội vụ, chế độ và chính sách.

Với yêu cầu giải quyết các công việc phải chủ động, khẩn trương và kịp thời, Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất xem xét và quyết định một số nhóm vấn đề rất quan trọng. Những quyết định này sẽ làm căn cứ chỉ đạo và điều hành chính quyền hai cấp từ nay đến cuối năm 2025.

Nhấn mạnh những nội dung HĐND tỉnh xem xét tại kỳ họp này là những công việc rất quan trọng và cần phải sớm được ban hành, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Văn Sơn đề nghị các đại biểu phát huy trí tuệ, nêu cao tinh thần trách nhiệm. Các đại biểu cần tập trung nghiên cứu, thảo luận kỹ lưỡng và tham gia ý kiến có chất lượng, nhằm đảm bảo các quyết sách của HĐND tỉnh thực sự đi vào cuộc sống, vì sự phát triển chung của tỉnh và đáp ứng niềm tin, sự mong đợi của cử tri và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

Với tinh thần đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, ngay sau khi kết thúc kỳ họp đầu tiên hợp nhất hai tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh chỉ đạo công tác chuẩn bị cho kỳ họp. Các Ban của HĐND tỉnh đã tổ chức thẩm tra các dự thảo nghị quyết trình tại kỳ họp đúng quy định pháp luật và phù hợp với điều kiện thực tế. Điều này đã làm cơ sở quan trọng để các đại biểu HĐND tỉnh xem xét, quyết nghị và thông qua. Với tinh thần trách nhiệm, trí tuệ và tâm huyết của các đại biểu, Kỳ họp chuyên đề lần thứ Nhất của HĐND tỉnh sẽ thành công tốt đẹp.

Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ 6 trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người dân cần biết để bảo vệ quyền lợi của mình. Sổ đỏ là giấy tờ pháp lý quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất của người dân.

Theo khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024, có 6 trường hợp sổ đỏ sẽ bị Nhà nước thu hồi mà không phải ai cũng biết. Thứ nhất, khi Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp.

Thứ hai, trường hợp cấp đổi sổ đỏ. Khi người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất cần cấp đổi sổ đỏ, cơ quan có thẩm quyền sẽ thu hồi sổ đỏ cũ để cấp mới.

Thứ ba, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới sổ đỏ. Trong trường hợp này, sổ đỏ cũ sẽ bị thu hồi để cấp mới.

Thứ tư, sổ đỏ đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp. Đối với tình huống này, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét và quyết định thu hồi sổ đỏ.

Trong trường hợp sổ đỏ đã cấp không đúng quy định và không thuộc trường hợp người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển nhượng, sẽ có 4 trường hợp xảy ra. Thứ nhất, nếu Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, trong đó có kết luận về việc thu hồi sổ đỏ thì việc thu hồi được thực hiện theo bản án, quyết định đó. Thứ hai, nếu cơ quan thanh tra có văn bản kết luận giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật thì cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi. Thứ ba, nếu cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp. Thứ tư, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai thì gửi kiến nghị bằng văn bản đến cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận.

Thứ năm, giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy. Thứ sáu, trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã cấp.

Ngoài ra, việc thu hồi sổ đỏ đã cấp không thuộc trường hợp nêu trên chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của Tòa án đã được thi hành hoặc văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về việc thi hành bản án, quyết định theo quy định của pháp luật, trong đó có nội dung yêu cầu thu hồi giấy chứng nhận đã cấp. Đối với trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không giao nộp thì cơ quan có thẩm quyền quyết định hủy giấy chứng nhận đã cấp.