Ở xã Nghĩa Đô, tỉnh Lào Cai, một hướng đi mới cho nông nghiệp địa phương đã được nhiều phụ nữ tìm ra bằng cách chuyển đổi sang trồng dưa leo theo mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Cách làm này không chỉ giúp họ ổn định việc làm mà còn nâng cao thu nhập một cách đáng kể.

Trên cánh đồng dưa leo xanh mướt nằm dọc bờ suối Nậm Luông, gia đình chị Ma Thị Xiêm ở thôn Nà Luông, xã Nghĩa Đô, đang tất bật với công việc thu hoạch dưa để kịp giao hàng vào cuối buổi chiều. Với gần 4 sào dưa, gia đình chị phải huy động nhiều lao động và nhờ thêm người thân hỗ trợ thu hoạch theo hình thức đổi công, thì mới kịp tiến độ. Đây là năm thứ 2 gia đình chị tham gia trồng dưa leo theo mô hình liên kết. Nhờ tích lũy được nhiều kinh nghiệm trồng và chăm sóc, ruộng dưa của gia đình chị có chất lượng khá tốt.

Gia đình anh Hoàng Văn Điệp ở thôn Bản Kem cũng tham gia trồng 2,5 sào dưa. Dù mới bắt đầu cho thu hoạch, anh Điệp tự tin rằng năng suất của gia đình anh năm nay sẽ cao hơn năm ngoái. Nguyên nhân là do gia đình anh đã có nhiều kinh nghiệm chăm sóc hơn, cây sinh trưởng tốt hơn, tỷ lệ đậu quả cao hơn. Đợt thu hoạch đầu tiên đã mang về cho gia đình anh Điệp 700 nghìn đồng với 2 tạ dưa, giá bán 3,5 nghìn đồng/kg. Dự kiến với 2,5 sào dưa, năm nay gia đình anh sẽ có sản lượng khoảng 5 tấn quả. Nếu giá cả ổn định, gia đình anh Điệp sẽ có một năm thu hoạch thành công với mô hình canh tác mới này.

Mô hình liên kết trồng dưa leo tại xã Nghĩa Đô do Công ty TNHH Dưa leo quê vùng miền phối hợp với địa phương triển khai. Xã Nghĩa Đô có 48 hộ dân tham gia với tổng diện tích trên 5,2ha tại các thôn Mường Kem, Nà Luông, Bản Hón, Bản Hốc. Các gia đình tham gia mô hình sẽ được cung cấp giống, phân bón, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và các biện pháp phòng trừ sâu bệnh. Công ty cũng cam kết thu mua sản phẩm với mức giá linh hoạt từ 2.000 – 15.000 đồng/kg và đặc biệt là thu mua dưa ngay tại ruộng khi bà con thu hoạch.

Bà Nhữ Thị Tâm, Phó Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô, cho biết: Ưu điểm của mô hình trồng dưa liên kết này là bà con có thể tận dụng những diện tích không thể cấy lúa, những diện tích không chủ động nguồn nước hoặc thường xuyên bị ngập úng cục bộ để trồng dưa chuột. Việc lên luống cao không chỉ giúp tận dụng được những quỹ đất trũng mà vẫn đảm bảo đủ nước tưới tiêu, giúp cây dưa chuột phát triển, sinh trưởng tốt. Dưa chuột là cây dễ trồng, dễ chăm sóc, có thời gian sinh trưởng ngắn. Chỉ sau hơn một tháng trồng, dưa đã bắt đầu cho thu hoạch. Việc thu hoạch được thực hiện thành nhiều lứa khác nhau, rải vụ, kéo dài khoảng 30 đến 45 ngày. Theo ước tính, 1 sào dưa có thể thu hoạch khoảng 50kg/ngày.

Với thành công bước đầu từ mô hình trồng dưa liên kết, cấp ủy và chính quyền xã Nghĩa Đô đang tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động bà con nhân dân mở rộng thêm diện tích trồng dưa. Cùng với đó, xã sẽ tiếp tục củng cố mối liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm, nhằm đảm bảo đầu ra ổn định và nâng cao thu nhập bền vững cho người dân.

Mô hình này không chỉ giúp bà con thoát nghèo mà còn mở ra hướng đi mới cho nền nông nghiệp địa phương, biến những diện tích đất khó khăn thành nguồn lợi kinh tế tiềm năng, góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn ở xã Nghĩa Đô.

Ngày 1-8, Công an TP HCM đã ra lệnh bắt tạm giam Vũ Đức Sơn, 42 tuổi, cư trú tại xã Hồ Tràm, TP HCM, để điều tra về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”. Đây là một trường hợp vi phạm nghiêm trọng về khai thác tài nguyên, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và kinh tế địa phương.

Theo kết quả điều tra, vào tháng 3-2025, Vũ Đức Sơn đã tổ chức hoạt động cải tạo một thửa đất trồng cây lâu năm tại thôn Bà Rịa, xã Hồ Tràm. Ban đầu, mục đích của việc cải tạo này là để san gạt đất, chuẩn bị cho việc xây dựng hoặc sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, thay vì thực hiện theo đúng mục đích đã đăng ký, Sơn đã chỉ đạo đục phá 26.440 m³ đá tự nhiên để bán trái phép ra thị trường, thu lợi nhiều tỉ đồng.

Hoạt động khai thác trái phép này được thực hiện với sự hỗ trợ của một nhóm nhân công được thuê, bao gồm người điều khiển máy xúc, máy đục và xe ben. Việc khai thác đá trái phép đã diễn ra một cách có tổ chức và quy mô, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

Cơ quan công an đã tiến hành kiểm tra hiện trường và ghi nhận còn lại 2.240 m³ đá chưa tiêu thụ, nằm rải rác trên diện tích hơn 1.900 m² đất bị biến dạng địa hình, với dấu tích khai thác rõ ràng. Toàn bộ khu vực khai thác không được cấp giấy phép và thuộc diện đất nông nghiệp.

Tại cơ quan công an, Sơn đã khai nhận toàn bộ hành vi vi phạm của mình. Sơn cũng khai rõ cách thức thuê người, máy móc, phương tiện để khai thác, vận chuyển và tiêu thụ đá một cách có hệ thống. Việc khai thác trái phép này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và trật tự xã hội.

Trước những hành vi vi phạm nghiêm trọng này, cơ quan công an đã có đủ căn cứ để bắt tạm giam Vũ Đức Sơn, nhằm ngăn chặn các hoạt động tiếp theo và đảm bảo quá trình điều tra được tiến hành triệt để. Việc bắt tạm giam Sơn cũng là một biện pháp cần thiết để bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên và đảm bảo sự công bằng trong việc sử dụng tài nguyên của đất nước.