Thế giới đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong số vụ vi phạm dữ liệu trên toàn cầu trong nửa đầu năm 2025. Theo báo cáo của nhóm tình báo an ninh mạng Flashpoint, số vụ vi phạm dữ liệu đã tăng tới 235% so với cùng kỳ năm trước, làm lộ hơn 9,45 tỷ dữ liệu cá nhân. Điều này cho thấy một làn sóng tấn công mạng với quy mô và mức độ nghiêm trọng chưa từng có đang diễn ra.

Đáng chú ý, 2/3 vụ việc này xảy ra tại Hoa Kỳ, cho thấy thị trường Mỹ vẫn là mục tiêu hàng đầu của các nhóm tội phạm mạng. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa là gì so với mức tăng 800% về số lượng thông tin đăng nhập bị đánh cắp. Chỉ trong 6 tháng đầu năm, có tới 1,8 tỷ thông tin đăng nhập bị xâm phạm bởi các công cụ đánh cắp thông tin, một loại phần mềm độc hại đang trở thành “vũ khí” ưa thích của tội phạm mạng.

Theo Flashpoint, truy cập trái phép chiếm gần 78% tổng số sự cố vi phạm dữ liệu được báo cáo, và những thông tin đăng nhập bị đánh cắp này thường là cửa ngõ để hacker thực hiện các đợt tấn công quy mô lớn hơn, đặc biệt là ransomware (mã độc tống tiền). Sự phát triển của AI và các dịch vụ cho thuê phần mềm độc hại đã tạo điều kiện cho tội phạm mạng dễ dàng đánh cắp thông tin, xâm nhập vào các hệ thống doanh nghiệp, tổ chức, từ đó lan rộng thành các vụ vi phạm dữ liệu nghiêm trọng trên toàn bộ chuỗi cung ứng.

Ông Ian Gray, Phó Chủ tịch phụ trách hoạt động tình báo mối đe dọa mạng của Flashpoint, nhận định: “Số vụ tấn công ransomware tăng 179% và vi phạm dữ liệu tăng vọt 235%, quy mô của các hoạt động độc hại là không thể phủ nhận”.

Một nguyên nhân lớn khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng là do thói quen sử dụng mật khẩu yếu của người dùng. Theo nghiên cứu của Specops, chỉ 1,5% trong số 10 triệu mật khẩu được phân tích là đủ mạnh để vượt qua bài kiểm tra “hacking test”. Phần còn lại (chiếm tới 98,5%) đều có thể bị hack dễ dàng bằng các công cụ tự động bẻ khóa mật khẩu.

Các chuyên gia khuyến nghị cá nhân và doanh nghiệp cần nâng cao cảnh giác và chủ động phòng ngừa. Đối với người dùng, việc xây dựng mật khẩu mạnh, và duy nhất cho từng tài khoản là cách đối phó đơn giản nhất. Mật khẩu nên dài ít nhất 15 ký tự, kết hợp nhiều loại ký tự và không nên sử dụng lại ở nhiều nơi. Ngoài ra, việc chuyển sang các phương thức xác thực mạnh hơn như passkeys cũng được các “ông lớn” công nghệ như Google và Microsoft khuyến cáo.

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, việc lắp đặt camera an ninh tại các hộ gia đình đã trở thành một xu hướng phổ biến nhằm đảm bảo an toàn và bảo vệ tài sản. Tuy nhiên, một thực trạng đáng lo ngại đang diễn ra là nhiều cảnh quay sinh hoạt riêng tư của các gia đình đã bị phát tán trên mạng, thậm chí bị rao bán trên các diễn đàn hack. Điều này không chỉ làm ảnh hưởng đến sự riêng tư của các gia đình mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về mặt an ninh và pháp lý.

Ghi nhận cho thấy, không ít video được trích xuất từ camera gia đình đã bị chia sẻ và lan truyền trong các hội nhóm trên mạng xã hội. Những video này không chỉ ghi lại những khoảnh khắc riêng tư của các cặp vợ chồng mà còn bao gồm cả hình ảnh của trẻ em trong phòng ngủ. Điều này đã làm dấy lên mối lo ngại về việc bảo vệ thông tin riêng tư và an toàn cho các thành viên trong gia đình, đặc biệt là trẻ em.

Ví dụ mới đây, một người dùng tại TP Hồ Chí Minh đã sốc khi nhận được video quay lại cảnh sinh hoạt trong chính căn bếp của mình từ một người bạn. Sau khi tìm hiểu, người này phát hiện nhiều video khác của gia đình mình cũng đã bị phát tán. Điều đó đã khiến nạn nhân này thể hiện sự hoang mang và lo lắng về việc các video riêng tư của gia đình có thể bị chia sẻ rộng rãi, ảnh hưởng đến uy tín và công việc của vợ mình hay không.

Thực tế cho thấy, nhiều hội nhóm trên mạng xã hội đã hình thành để chia sẻ và rao bán video từ camera gia đình. Các thành viên trong nhóm có thể tham gia với mức phí từ vài trăm nghìn đến hàng triệu đồng để truy cập vào những video “đặc sắc”, bao gồm cả những video từ camera của người nổi tiếng. Một số cá nhân còn rao bán quyền truy cập vào hệ thống camera của nhiều gia đình, cửa hàng và tiệm spa cho những người có nhu cầu bệnh hoạn.

Để ngăn chặn tình trạng này, các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo người dùng cần cẩn trọng khi sử dụng camera an ninh, đặc biệt là không nên mua các sản phẩm không rõ nguồn gốc hoặc đã qua sử dụng. Ngoài ra, các thiết bị công nghệ khác có gắn camera cũng có thể trở thành mục tiêu của tội phạm mạng, đặc biệt là những thiết bị dành cho trẻ em.

Theo thống kê từ Bộ Khoa học và Công nghệ, hiện có hơn 800.000 camera giám sát tại Việt Nam đang bị chia sẻ dữ liệu hình ảnh công khai trên Internet, với 360.000 camera có nguy cơ bị tấn công. Nguyên nhân chủ yếu là do sự chủ quan và thiếu hiểu biết của người dùng trong việc bảo mật camera an ninh. Nhiều người chỉ quan tâm đến việc lắp đặt mà không chú ý đến việc bảo vệ tài khoản và mật khẩu, tạo điều kiện cho kẻ xấu dễ dàng xâm nhập.

Để bảo vệ sự riêng tư của gia đình, người dùng cần nâng cao ý thức về an ninh mạng, thường xuyên kiểm tra và cập nhật phần mềm cho các thiết bị cũng như sử dụng mật khẩu mạnh. Đặc biệt, không chia sẻ thông tin cá nhân một cách tùy tiện. Bên cạnh đó, người dùng cũng cần phải có kiến thức và kỹ năng cơ bản về an ninh mạng để có thể nhận biết và phòng tránh các rủi ro có thể xảy ra.