Họa sĩ Lê Thiết Cương, một trong những tên tuổi tiêu biểu của giới hội họa Việt Nam đương đại, đã ra đi vào ngày 17/7 sau thời gian dài chống chọi với bệnh ung thư. Sự ra đi của ông đã để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong giới nghệ thuật và những người bạn yêu mến ông.

Lễ tang của họa sĩ Lê Thiết Cương diễn ra vào sáng ngày 21/7 tại Hà Nội, với sự tham gia của nhiều đồng nghiệp, bạn bè và gia đình. Không khí lễ tang vô cùng trang nghiêm và xúc động, với những lời tiễn biệt đầy cảm xúc và sự hiện diện của nhiều nghệ sĩ, nhà văn, nhà thơ. Con trai của họa sĩ, Lê Nguyên Nhật, cùng em trai đã chuẩn bị lễ tang một cách chu đáo, theo lời dặn dò của bố trước khi mất. Họ muốn mở lòng và đón nhận nhiều bạn bè đến tiễn biệt. Ông Lê Thiết Cương luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có nhiều bạn bè và được yêu thương.

Trong giây phút mặc niệm, nghệ sĩ sáo Lê Thư Hương đã thổi bản nhạc ‘Siciliano’ của Sebastian Bach, một trong những bản nhạc yêu thích của họa sĩ. Nhiều người 참석 đã không cầm nổi nước mắt khi nhớ về sự ra đi của ông. Họa sĩ Lê Thiết Cương được nhớ đến với ba từ khóa: kỷ luật, tài hoa và tối giản. Ông đã sống và làm việc chăm chỉ trong gần nửa thế kỷ, không ngừng khao khát tìm kiếm cái đẹp trong nghệ thuật và cuộc sống.

Ông Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, đã có điếu văn sâu sắc về cuộc đời và sự nghiệp của họa sĩ. Ông đánh giá cao tinh thần làm việc chăm chỉ, sự quảng giao và tình yêu thương của Lê Thiết Cương đối với đồng nghiệp và người trẻ. Ông cũng nhấn mạnh sự đóng góp của họa sĩ trong việc phát triển nền mỹ thuật Việt Nam đương đại.

Họa sĩ Lê Thiết Cương đã tham gia vào 26 triển lãm cá nhân và 10 triển lãm nhóm, để lại dấu ấn đậm nét trong nền mỹ thuật Việt Nam đương đại. Ông đã thành công với nhiều chất liệu khác nhau, từ màu bột, sơn dầu, sơn mài đến gốm và điêu khắc. Sự đa dạng và phong phú trong tác phẩm của ông đã thể hiện tài năng và sự sáng tạo không ngừng.

Ông Vi Kiến Thành, cựu Cục trưởng Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, đã đánh giá cao tinh thần khổ luyện của họa sĩ khi theo đuổi phong cách tối giản. Ông cũng nhấn mạnh sự đam mê của Lê Thiết Cương trong nhiều lĩnh vực, từ hội họa, văn chương đến xuất bản. Sự đam mê và tình yêu của ông đối với nghệ thuật đã truyền cảm hứng cho nhiều người.

Gia đình và bạn bè của họa sĩ đã chuẩn bị lễ tang một cách chu đáo, với sự hiện diện của nhiều hoa sen và hoa hồng – hai loài hoa yêu thích của ông. Di ảnh của họa sĩ là bức chân dung ông đứng trước tấm toan trắng, trên tay là bút vẽ. Trên bàn viết sổ tang, gia quyến đã đặt hoa tươi và tờ báo có bài viết ‘Đã dừng lại một hành trình’ của Đẹp. Bài viết đã khép lại với câu: ‘Đa tài, kiến tạo cái đẹp bằng nhiều con đường, Lê Thiết Cương là bạn hữu của nhiều giới và là một con người sống nghĩa tình, có chiều sâu văn hóa. Hành trình của Đẹp nơi anh đã dừng lại với sự nghiệt ngã của số phận, nhưng cái Đẹp mà Lê Thiết Cương thắp lên – vẫn còn ở lại’.

Nhiều người đã đến tiễn biệt họa sĩ, trong đó có những người bạn trong giới hội họa, văn học, hàng xóm, bạn học cũ và người yêu tranh. Tất cả đều nhớ về một Lê Thiết Cương hào sảng, trượng nghĩa và có sự kiêu ngạo của một nghệ sĩ tài hoa. Sự ra đi của ông đã để lại niềm tiếc thương sâu sắc, nhưng di sản nghệ thuật của ông sẽ còn mãi.

Lễ tiễn biệt họa sĩ Lê Thiết Cương, một trong những nhân vật tiêu biểu của hội họa đương đại Việt Nam, đã diễn ra vào ngày 17/7 tại Hà Nội. Ông hưởng thọ 64 tuổi. Sự ra đi của ông đã để lại nỗi tiếc thương sâu sắc trong lòng bạn bè, giới nghệ sĩ và công chúng yêu nghệ thuật.

Lê Thiết Cương là người đã sống một cuộc đời tài hoa và phóng khoáng, luôn lạc quan và rộn ràng dù hạnh phúc riêng tư có nhiều gập ghềnh. Ông là tri kỷ của nhiều nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu, diễn viên, hoa hậu… và đã biến căn nhà số 39 Lý Quốc Sư (Hà Nội) thành điểm hẹn quen thuộc của văn nghệ sĩ cả nước.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, người bạn thân thiết của Lê Thiết Cương, đã nghẹn ngào nhớ lại giây phút tiễn biệt: ‘Khi mấy anh em chúng tôi vào bệnh viện, Cương nói: Cầm tay tôi đi. Tôi cầm tay Cương và biết đó là lần cuối. Dù các bác sĩ không thể can thiệp gì thêm, Cương vẫn nhất quyết ở lại bệnh viện với hy vọng mong manh. Cương không đầu hàng, vẫn kiên cường đối mặt với lằn ranh sinh tử, đúng như tính cách bền bỉ, bất khuất đã theo anh suốt cuộc đời.’

Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn gọi sự ra đi ấy là ‘Lê Thiết Cương trở về miền tối giản của riêng mình’. Theo anh, từ tranh sơn dầu đến sơn mài, Lê Thiết Cương giữ vững phong cách riêng – chất liệu truyền thống, kỹ thuật truyền thống, nhưng tạo hình hiện đại, nghiêng về đồ họa, với những mảng phẳng và đậm nhạt sâu sắc.

Lê Thiết Cương đã sống một cuộc đời nghiêm khắc và cao độ trong làm nghệ thuật. Ông từng thừa nhận: ‘Một đời làm nghệ thuật vẽ được mấy tranh đẹp, nhầm lẫn, sai lầm, mò mẫm là chính, hoang mang, ảo tưởng là chính… Nhưng đó là cuộc sống – có hay có dở, có thăng có trầm và nghệ thuật cũng sinh động như vậy’.

Người nghệ sĩ ấy đã lặng lẽ rời khỏi thế gian, nhưng như nhà thơ Hữu Việt mượn lời Gabriel García Márquez để nói: ‘Người ta không chết khi trái tim ngừng đập, mà là khi bị lãng quên’. Lê Thiết Cương sẽ không bị lãng quên. Ông sẽ tiếp tục sống, qua những bức tranh, câu chữ, buổi trò chuyện nghệ thuật và trong ký ức của những người ở lại.

Ngày 17/7/2025, giới nghệ thuật và những người yêu văn hóa Việt Nam đã phải tiễn biệt họa sĩ Lê Thiết Cương, một người nghệ sĩ chân chính và đầy nhiệt huyết. Sự ra đi của ông để lại nhiều tiếc nuối và thương nhớ, không chỉ bởi những đóng góp của ông trong lĩnh vực hội họa mà còn bởi những chia sẻ sâu sắc và đam mê của ông với văn hóa, đặc biệt là nghệ thuật gốm.

Họa sĩ Lê Thiết Cương sinh năm 1962, được biết đến với phong cách riêng biệt và triết lý nghệ thuật tối giản. Ông tin rằng con đường tối giản là cách để tìm kiếm sự bình yên trong cuộc sống và nghệ thuật. Với quan điểm này, ông đã không ngừng theo đuổi và phát triển sự nghiệp nghệ thuật của mình, mang đến những trải nghiệm mới mẻ và sâu sắc cho công chúng.

Đặc biệt, gốm là chất liệu mà Lê Thiết Cương yêu thích và dành nhiều tâm sức để nghiên cứu và phát triển. Ông không chỉ tìm hiểu về kỹ thuật tạo hình, men, than củi, lò nung, và nhiệt độ, mà còn về cách vẽ họa tiết lên sản phẩm trước khi cho vào lò nung. Sự đam mê với gốm đã dẫn đến nhiều triển lãm và hoạt động nghệ thuật đặc biệt, thể hiện sự tận tâm và sáng tạo không ngừng của ông.

Năm 2022, Lê Thiết Cương cùng với một số nghệ sĩ khác đã tổ chức triển lãm “Con giống” tại Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng. Triển lãm này đã để lại nhiều dấu ấn trong đời sống mỹ thuật của Đà Nẵng, là minh chứng cho sự sáng tạo và hợp tác trong cộng đồng nghệ sĩ. Ông cũng đã dành nhiều tâm sức để hỗ trợ và thúc đẩy sáng tạo nghệ thuật cho các nghệ sĩ trẻ, trong đó có Lê Ngọc Thuận, chủ nhân của Cococasa Gallery tại Hội An.

Qua những hoạt động nghệ thuật của mình, Lê Thiết Cương không chỉ thể hiện sự đam mê với gốm mà còn khẳng định giá trị và sự độc đáo của gốm Việt Nam, được thế giới công nhận. Ông đã để lại nhiều ân tình cho giới nghệ thuật và những người yêu văn hóa, góp phần làm giàu thêm di sản văn hóa Việt Nam.

Một trong những triển lãm đáng chú ý khác của Lê Thiết Cương là “Gốm Thiệp”, được tổ chức tại Hội An vào tháng 6 vừa qua. Đây là một triển lãm đặc biệt, với gốm là chất liệu chính, thể hiện sự sáng tạo và kỹ thuật của ông. Qua những hoạt động nghệ thuật, Lê Thiết Cương đã thể hiện quan điểm của mình về nghệ thuật và cuộc sống, như khi ông nói về chiếc then cửa nghệ thuật, rằng nó đã giữ yên được cho ngôi nhà, giữ yên được lòng người, thì mới có thể giúp cho dân tộc này đi qua được “mùa chiến tranh” để đến với hòa bình.

Dù đã ra đi, nhưng những tư tưởng và triết lý về nghệ thuật của Lê Thiết Cương sẽ còn mãi là một phần của di sản văn hóa Việt Nam. Ông để lại cho thế hệ sau những kinh nghiệm, những cảm hứng và động lực để tiếp tục phát triển và sáng tạo trong lĩnh vực nghệ thuật. Sự ra đi của ông là một tổn thất lớn, nhưng di sản của ông sẽ còn mãi, góp phần làm phong phú thêm lịch sử nghệ thuật Việt Nam.