Sửa đổi Luật Đất đai – một đạo luật có ảnh hưởng sâu rộng đến hàng triệu người dân và hàng trăm tỷ USD đầu tư, đòi hỏi một mục tiêu tối thượng rõ ràng. Điều này đã được Trung ương Đảng chỉ rõ: đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, cần được quản lý minh bạch để đảm bảo lợi ích chung của toàn dân. Đất đai không thể là ‘sân chơi’ của đầu cơ hay công cụ tận thu ngân sách.

Một trong những điểm yếu của Luật Đất đai 2013 là cơ chế khung giá đất, dẫn đến giá đất do Nhà nước quy định thường chỉ bằng 20-30% giá thị trường. Điều này đã gây ra hơn 80% đơn thư khiếu nại đất đai. Luật mới cần có hướng giải quyết để bảng giá đất do địa phương xây dựng sát với giá thị trường, nhưng cần tránh việc lấy giá sốt đất làm cơ sở.

Chính sách tài chính đất đai cũng cần được xem xét lại. Việc truy thu bổ sung 5,4%/năm đối với tiền sử dụng đất chưa nộp đang khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Với hơn 2.887 dự án vướng mắc liên quan đất đai, tổng vốn hơn 235 tỷ USD, việc áp mức truy thu như trên có thể dẫn đến những hệ lụy lớn.

Ngân sách có thể bội thu từ đất đai, nhưng nếu đất đai chỉ phục vụ mục đích này, thì lợi ích kinh tế đó là ngắn hạn và thiếu bền vững. Giá đất cần được tiếp cận từ góc độ công lý, đảm bảo không để Nhà nước thất thu thuế, không làm doanh nghiệp mất khả năng sinh lời, và không để người dân mất cơ hội có nhà.

Thay vì thu truy thu, nên đánh thuế lũy tiến vào sở hữu đất đai. Doanh nghiệp đề nghị bỏ quy định truy thu 5,4% trong lần sửa đổi sắp tới của Nghị định 103. Điều này có thể giải phóng hàng trăm dự án và khơi thông hàng tỷ USD.

Sửa Luật Đất đai không thể chỉ là bản vá. Đây là lúc cần tái thiết toàn diện hệ thống quản trị đất đai, với triết lý cốt lõi là đất đai phục vụ phát triển công bằng, bền vững và vì lợi ích chung của toàn dân.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024. Luật Đất đai 2024 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ 1/8/2024, tuy nhiên do xuất hiện các yêu cầu mới, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Luật.

Ông Đào Trung Chính, Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, cho biết có một số lý do chính dẫn đến việc sửa đổi Luật Đất đai. Thứ nhất, việc thay đổi mô hình chính quyền 2 cấp, phân cấp và phân quyền theo mô hình mới, phân định lại thẩm quyền. Thứ hai, Bộ Chính trị đã ban hành một số nghị quyết quan trọng bao gồm Nghị quyết 57 về thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 59 về chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng; Nghị quyết 68 về phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân; Nghị quyết 66 về đổi mới toàn diện công tác xây dựng, thi hành pháp luật.

Bên cạnh đó, Kết luận số 77-KL/TW của Bộ Chính trị về phương án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố cũng đặt ra yêu cầu sửa đổi Luật. Ngoài ra, thực tế cũng xuất hiện các tình huống mới mà Luật Đất đai chưa quy định, ví dụ như Trung tâm tài chính quốc tế ở Đà Nẵng, TPHCM đặt ra vấn đề mới về thu hồi đất.

Ông Đào Trung Chính cũng nhấn mạnh rằng, để tránh xảy ra tình trạng phải sửa đổi Luật chỉ sau một thời gian ngắn, thì Luật chỉ nên quy định chung, hạn chế những vấn đề cụ thể và giao cho Chính phủ và các cơ quan quy định trong các văn bản khác.

Về vấn đề giá đất, ông Chính cho rằng, giá đất tăng lên rất cao trong thời gian qua và Nhà nước cần kiểm soát và quyết định giá đất không chạy theo thị trường. Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi có nhiều điểm mới so với luật hiện hành, trong đó có nội dung quan trọng liên quan đến định giá đất.

Dự thảo đề xuất sửa đổi, bỏ nguyên tắc thị trường và thay thế bằng 4 nguyên tắc mới: bảo đảm vai trò đại diện chủ sở hữu và quyền quyết định của Nhà nước về giá đất; kết quả xác định giá đất theo các phương pháp định giá đất là tài liệu để Nhà nước tham khảo khi quyết định giá đất; tuân thủ đúng trình tự, thủ tục định giá đất; bảo đảm phù hợp với yêu cầu quản lý nhà nước và tình hình thực tế của địa phương.

Dự thảo cũng đề xuất bổ sung 2 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Tiến độ sửa đổi Luật Đất đai lần này dự kiến sẽ được trình tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV sắp tới. Nếu được Quốc hội thông qua, Luật này sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Trong bối cảnh đất nước đang bước vào một kỷ nguyên mới, với tinh thần đổi mới sáng tạo và vươn lên mạnh mẽ, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng đã đặt ra những mục tiêu và nhiệm vụ quan trọng cho sự phát triển của đất nước. Một trong những động lực quan trọng được nhấn mạnh là phát triển kinh tế tư nhân. Chính quyền địa phương ở hai cấp đã và đang tích cực hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển này.

Hiến pháp Việt Nam đã định hướng và tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho sự phát triển kinh tế – xã hội, bao gồm cả sự phát triển của kinh tế tư nhân. Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Báo chí Cách mạng Việt Nam đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền và cổ vũ cho các phong trào đổi mới và phát triển.

Để đạt được mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, việc giải ngân vốn đầu tư công một cách hiệu quả và kịp thời là rất quan trọng. Chính phủ đã và đang chỉ đạo quyết liệt các cơ quan, đơn vị để thực hiện tốt nhiệm vụ này, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội.

Lật sang trang mới trong khuôn khổ pháp lý, Luật Đất đai 2024 sắp tới sẽ là một cơ sở pháp lý quan trọng để đẩy mạnh việc phát triển kinh tế, đặc biệt là kinh tế tư nhân. Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân phát triển, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước.

Gần đây, cơn bão số 3 đã ảnh hưởng đến nhiều khu vực, và việc ứng phó với thiên tai luôn là nhiệm vụ quan trọng. Chính quyền các cấp đã tích cực triển khai các biện pháp phòng ngừa và ứng phó, nhằm giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.

ASEAN cũng đang là một đối tác quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế và phát triển. Việt Nam đã và đang tích cực tham gia vào các hoạt động hợp tác trong khuôn khổ ASEAN, nhằm tăng cường quan hệ hợp tác và phát triển kinh tế.

Bên cạnh những thành tựu, việc phòng chống tham nhũng, khiếu nại tố cáo cũng được coi là nhiệm vụ trọng tâm. Kỷ luật cảnh cáo và các biện pháp kỷ luật khác đã được áp dụng để đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong bộ máy hành chính.

Trong lĩnh vực thể thao, Giải Cầu lông toàn quốc đã trở thành một sự kiện thường niên, khuyến khích phong trào rèn luyện sức khỏe và phát triển thể thao ở cấp độ cơ sở. Sự kiện này đã góp phần vào việc nâng cao sức khỏe và đời sống tinh thần của người dân.

Mới đây, Báo Thanh tra và Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh tra, góp phần vào việc tăng cường minh bạch và công khai trong hoạt động của bộ máy hành chính. Việc này đã thể hiện sự quyết tâm của chính phủ trong việc xây dựng một nền hành chính minh bạch và trách nhiệm.

Cuối cùng, chuyển dịch sang kinh tế số và kinh tế xanh đang là định hướng quan trọng cho sự phát triển bền vững. Đây cũng là một phần trong nỗ lực toàn cầu nhằm ứng phó với thách thức biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.

Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ 6 trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người dân cần biết để bảo vệ quyền lợi của mình. Sổ đỏ là giấy tờ pháp lý quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất của người dân.

Theo khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024, có 6 trường hợp sổ đỏ sẽ bị Nhà nước thu hồi mà không phải ai cũng biết. Thứ nhất, khi Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp.

Thứ hai, trường hợp cấp đổi sổ đỏ. Khi người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất cần cấp đổi sổ đỏ, cơ quan có thẩm quyền sẽ thu hồi sổ đỏ cũ để cấp mới.

Thứ ba, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới sổ đỏ. Trong trường hợp này, sổ đỏ cũ sẽ bị thu hồi để cấp mới.

Thứ tư, sổ đỏ đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp. Đối với tình huống này, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét và quyết định thu hồi sổ đỏ.

Trong trường hợp sổ đỏ đã cấp không đúng quy định và không thuộc trường hợp người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển nhượng, sẽ có 4 trường hợp xảy ra. Thứ nhất, nếu Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, trong đó có kết luận về việc thu hồi sổ đỏ thì việc thu hồi được thực hiện theo bản án, quyết định đó. Thứ hai, nếu cơ quan thanh tra có văn bản kết luận giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật thì cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi. Thứ ba, nếu cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp. Thứ tư, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai thì gửi kiến nghị bằng văn bản đến cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận.

Thứ năm, giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy. Thứ sáu, trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã cấp.

Ngoài ra, việc thu hồi sổ đỏ đã cấp không thuộc trường hợp nêu trên chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của Tòa án đã được thi hành hoặc văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về việc thi hành bản án, quyết định theo quy định của pháp luật, trong đó có nội dung yêu cầu thu hồi giấy chứng nhận đã cấp. Đối với trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không giao nộp thì cơ quan có thẩm quyền quyết định hủy giấy chứng nhận đã cấp.