Giá vàng thế giới đã ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng trong thời gian gần đây, đạt mức cao nhất trong 5 tuần và đang trên đà thách thức kỷ lục mọi thời đại. Cụ thể, hợp đồng vàng giao tháng 8 đã tăng vọt 37,40 USD, đạt 3.443,8 USD/ounce, mức cao nhất kể từ khi vàng lập kỷ lục 3.452,8 USD/ounce vào ngày 13.6. Sự tăng trưởng đáng kể này cho thấy nhu cầu mạnh mẽ và ổn định của thị trường vàng trong những tháng gần đây.

Đợt tăng giá hiện tại của vàng được thúc đẩy bởi một số yếu tố chủ chốt của thị trường. Đồng USD suy yếu đã khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn với nhà đầu tư quốc tế. Chỉ số USD ICE đã giảm 0,44 điểm, xuống còn 97,42, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại hàng hóa định giá bằng USD. Bên cạnh đó, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm cũng làm giảm chi phí cơ hội khi nắm giữ tài sản không sinh lời như vàng. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm giảm 4,4 điểm cơ bản xuống còn 3,836%, còn lợi suất kỳ hạn 10 năm giảm 4,5 điểm cơ bản xuống 4,339%.

Thị trường trái phiếu đang phản ánh tâm lý thận trọng gia tăng của nhà đầu tư đối với triển vọng kinh tế. Diễn biến này cho thấy thị trường kỳ vọng sẽ có điều chỉnh chính sách tiền tệ và đối mặt với các trở lực kinh tế trong thời gian tới. Hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương cùng với nhu cầu trú ẩn an toàn tiếp tục hỗ trợ giá vàng. Các tổ chức đầu tư vẫn xem vàng là công cụ đa dạng hóa danh mục trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và bất ổn về chính sách thương mại gia tăng.

Diễn biến chính sách thương mại hiện đang là chất xúc tác lớn cho tâm lý thị trường. Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thuế với hầu hết đối tác thương mại nếu không đạt được thỏa thuận trước ngày 1.8, tạo ra làn sóng bất ổn lớn trong thương mại toàn cầu. Mức thuế đề xuất 30% lên hàng hóa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu đã khiến EU cân nhắc các biện pháp đáp trả, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến thương mại quy mô lớn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế toàn cầu.

Sự hội tụ của yếu tố đồng USD suy yếu, lợi suất trái phiếu giảm, căng thẳng địa chính trị và bất ổn thương mại đã tạo ra môi trường đặc biệt thuận lợi cho vàng. Khi giá tiến gần mốc cao kỷ lục, giới đầu tư đang theo dõi sát sao liệu các điều kiện thuận lợi này có đủ sức duy trì đà tăng và đưa vàng vượt ngưỡng lịch sử, kích hoạt thêm làn sóng mua vào mới và kéo dài đợt tăng giá hiện nay. Xem thêm: Cập nhật tin tức và phân tích giá vàng mới nhất tại Investing.com.

Giá vàng thế giới đang phải đối mặt với áp lực giảm mạnh khi các thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và các nước đạt được, thị trường chứng khoán Mỹ lập kỷ lục và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có khả năng giữ nguyên lãi suất. Điều này đã khiến vàng, vốn được xem là tài sản trú ẩn an toàn, mất đi sự hấp dẫn của mình.

Trong sáng ngày 28/7, giá vàng giao ngay tại châu Á đã giảm gần 10 USD/oz, xuống mức 3.326 USD/oz. Tại Việt Nam, giá vàng SJC cũng giảm 600.000 đồng/lượng xuống còn 121,1 triệu đồng/lượng tính đến 10h sáng 28/7.

Nguyên nhân chính khiến vàng chịu áp lực là do tâm lý ưa thích rủi ro gia tăng, được kích thích bởi các thỏa thuận thương mại mà Mỹ đạt được với Nhật Bản, Philippines và Liên minh châu Âu (EU). Các thỏa thuận này đã giúp xoa dịu căng thẳng thương mại kéo dài nhiều tháng qua.

Thị trường chứng khoán Mỹ trong tuần qua đã ghi nhận đà tăng ấn tượng, với chỉ số chứng khoán tầm rộng S&P 500 tăng phiên thứ 5 liên tiếp và lập các kỷ lục cao mới. Chỉ số công nghệ Nasdaq Composite cũng liên tục lập đỉnh mới trong tuần.

Thị trường tiền số cũng đang sôi động, với Bitcoin duy trì ở ngay đỉnh cao lịch sử, còn Ethereum ghi nhận đà tăng mạnh. Vàng, vốn được xem là tài sản trú ẩn an toàn, trở nên kém hấp dẫn khi tâm lý “ưa thích rủi ro” chiếm ưu thế.

Khả năng Fed giữ nguyên lãi suất ở mức 4,25-4,5% trong cuộc họp ngày 29-30/7 cũng gây áp lực lên vàng. Một đồng USD mạnh lên trong ngắn hạn cũng góp phần kìm hãm đà tăng của vàng.

Dù vậy, một số yếu tố có thể hỗ trợ giá vàng trong trung và dài hạn. Nhu cầu vàng tại châu Á, nhất là từ các nhà đầu tư bán lẻ và ngân hàng trung ương, vẫn ở mức cao. Các ngân hàng trung ương trên thế giới, đặc biệt tại các nước đang phát triển, tiếp tục mua vàng để đa dạng hóa dự trữ và giảm phụ thuộc vào đồng USD.

Về chính sách tiền tệ, thị trường đang chờ đợi bài phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell sau cuộc họp ngày 30/7. Dù giữ nguyên lãi suất trong tháng này, giới đầu tư kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất ít nhất hai lần trong năm 2025.

Trong ngắn hạn, giá vàng thế giới có thể tiếp tục chịu áp lực giảm, với vùng hỗ trợ gần nhất là 3.300 USD/oz. Nếu các số liệu kinh tế Mỹ tiếp tục khả quan và Fed giữ lập trường trung lập sau cuộc họp cuối tháng 7, giá vàng có thể lùi sâu hơn.

Tại Việt Nam, giá vàng SJC có thể giảm thêm 1-2 triệu đồng/lượng, về quanh mức 119-120 triệu đồng/lượng. Tuy vậy, trong trung và dài hạn, vàng vẫn giữ vai trò là kênh đầu tư an toàn, được hỗ trợ bởi nhu cầu tăng từ châu Á, xu hướng mua vàng dự trữ của ngân hàng trung ương và kỳ vọng lãi suất giảm từ năm 2026.

Trên toàn cầu, các quốc gia đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc cân bằng giữa nhu cầu sử dụng tiền số ngày càng tăng của công chúng và những cảnh báo về rủi ro đối với ổn định tài chính của lĩnh vực này. Một loại tiền ảo đang thu hút sự chú ý đặc biệt là stablecoin, một loại tiền ảo được thiết kế để giữ giá ổn định, thường neo theo tỷ giá 1:1 với đồng USD.

Stablecoin đang được sử dụng rộng rãi để giao dịch giữa các loại tài sản số và được kỳ vọng có thể dùng để chuyển tiền tức thì. Tuy nhiên, việc sử dụng stablecoin cũng đặt ra nhiều thách thức và rủi ro. Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đã lên tiếng cảnh báo rằng nếu để stablecoin phát triển tự do, niềm tin của người dân vào tiền tệ sẽ bị xói mòn, chủ quyền tiền tệ bị đe dọa và những rủi ro đối với ổn định tài chính trở nên khó kiểm soát.

Các nhà hoạch định chính sách cũng lo ngại rằng stablecoin có thể bị lợi dụng làm công cụ trung gian cho các hoạt động tội phạm tài chính. Trước những thách thức này, một số quốc gia đang gấp rút phát triển tiền ảo của ngân hàng trung ương (CBDC), nhằm mang đến cho người dân lựa chọn thanh toán số hóa an toàn và góp phần ngăn chặn làn sóng “Đôla hóa” đang mạnh lên.

Tuy nhiên, các dự án CBDC cho đến nay vẫn gặp không ít khó khăn, hiệu quả triển khai còn khá hạn chế. Ông Christian Catalini, sáng lập Phòng thí nghiệm Kinh tế học Tiền mã hóa tại Viện Công nghệ Massachusetts, nhận định rằng chúng ta đang sống trong một bối cảnh kỳ lạ, khi stablecoin neo theo đồng USD nắm vị trí áp đảo. Nếu không có các biện pháp quản lý, điều này có thể dẫn đến tình trạng đô la hóa tràn lan.

Hiện trên toàn cầu có khoảng 250 tỷ USD giá trị stablecoin đang lưu hành, phần lớn đều neo theo đồng USD. Nhà đầu tư thường rót vốn vào loại tài sản này để giữ tiền trước khi giao dịch tiền mã hóa hoặc sử dụng để thanh toán, bởi giao dịch chỉ mất vài phút thay vì vài ngày như ngân hàng truyền thống, đồng thời chi phí giao dịch lại rẻ hơn rất nhiều.

Giới phân tích nhận định thị trường stablecoin sẽ tiếp tục tăng trưởng bùng nổ trong những năm tới. Viện Citi dự báo nguồn cung stablecoin toàn cầu có thể đạt 1,6 ngàn tỷ USD vào năm 2030, thậm chí có thể tăng vọt đến 3,7 ngàn tỷ USD nhờ khung pháp lý thuận lợi hơn tại Mỹ.

Tuy nhiên, tốc độ phát triển quá nhanh này cũng tiềm ẩn nguy cơ khiến các quốc gia không theo kịp sẽ bỏ lỡ việc phát triển ngành công nghiệp mới, đồng thời mất tiếng nói trong việc định hình luật chơi toàn cầu. Một số quốc gia đang xem xét các giải pháp khác nhau. Tại Anh, Ngân hàng Trung ương (BOE) đã phát đi tín hiệu nới lỏng so với quan điểm thận trọng trước đây với các tổ chức phát hành stablecoin.

Tại khu vực đồng Euro, nhiều nhà hoạch định chính sách đang ấp ủ kỳ vọng đưa đồng Euro trở thành đồng tiền dự trữ mới thay thế vị trí thống trị của USD. Dù vậy, Thống đốc BOE Andrew Bailey vừa cảnh báo rằng việc các ngân hàng lớn tự phát hành stablecoin có thể đặt ra rủi ro cho sự ổn định tài chính.

Theo ông Bailey, giải pháp hợp lý hơn cho Anh là từng bước chuyển sang áp dụng tiền gửi dạng token hóa – tức số hóa tiền gửi của các ngân hàng thương mại, qua đó rút ngắn thời gian thanh toán – thay vì vội vàng đưa ra một đồng tiền số quốc gia mới.

Tại khu vực đồng Euro, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) là lực lượng dẫn dắt chủ chốt khi mạnh mẽ thúc đẩy phát hành đồng Euro số. Từ năm 2021, dự án đồng Euro số phục vụ đối tượng khách hàng bán lẻ đã được triển khai, với mục tiêu từng bước giảm sự phụ thuộc của châu Âu vào các tập đoàn công nghệ Mỹ đang nắm giữ hạ tầng thanh toán xuyên lục địa.

Tuy nhiên, bức tranh phát triển tiền số do ngân hàng trung ương phát hành (CBDC) trên thế giới vẫn chưa thực sự khởi sắc. Dù toàn cầu ghi nhận 69 dự án CBDC bán lẻ đang trong quá trình triển khai, mới chỉ có 3 dự án chính thức đưa vào vận hành và hai dự án khác đã phải dừng lại giữa chừng.

Ám ảnh lớn nhất đối với các dự án CBDC là thất bại điển hình của Nigeria. Năm 2021, nước này từng tự tin phát hành đồng tiền số e-Naira, song đa phần người dân lại thờ ơ và chuyển sang sử dụng stablecoin neo theo đồng USD do các tổ chức tư nhân phát hành.

Ông Nitin Datta, Chánh văn phòng UNDCIF (cơ quan trực thuộc Liên Hợp Quốc về tài sản số), nhận định rằng một phần nguyên nhân khiến đồng e-naira thất bại là do nó chỉ đơn thuần là phiên bản số hóa của đồng tiền nội tệ truyền thống, vốn không nhận được sự tin tưởng từ công chúng.

Bà Ruth Wandhofer, Chủ tịch cơ quan quản lý hệ thống thanh toán Vương quốc Anh, nhấn mạnh rằng loại tài sản này vẫn chưa cho thấy khả năng ứng dụng ở quy mô lớn. Theo bà, một giám đốc tài chính cấp toàn cầu “khó có thể dùng stablecoin để thực hiện các giao dịch giá trị lớn xuyên biên giới” do vướng phải chi phí chuyển đổi ngoại tệ đáng kể.

Bà cũng chỉ ra thực tế tại nhiều quốc gia, người tiêu dùng vẫn thiếu kiến thức tài chính cơ bản, hệ thống thanh toán còn nhiều hạn chế, trang thiết bị công nghệ chưa đáp ứng, và tính minh bạch chưa cao.

Đối với những dự án này, ông Josh Lipsky, Giám đốc cấp cao Trung tâm địa kinh tế của Atlantic Council, cho rằng sự ra đời của đồng Euro số sẽ là phép thử quyết định. “Nếu Euro số vận hành thành công, khu vực đồng Euro sẽ chứng minh cho thế giới thấy rằng giải pháp số hóa của khu vực công là khả thi và xứng đáng trở thành hình mẫu toàn cầu”, ông nhấn mạnh.

Cuộc Chiến Pháp Lý và Chính Trị Đằng Sau Việc Sa Thải Chủ Tịch Fed Jerome Powell

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell có thể dẫn đến một cuộc chiến pháp lý phức tạp, gây ra những tác động khó lường lên ngân hàng trung ương, thị trường tài chính và nền kinh tế. Các chuyên gia pháp lý và chính sách đang theo dõi sát sao tình huống này, đặt ra nhiều câu hỏi về quyền hạn của Tổng thống và tính độc lập của Fed.

Một trong những vấn đề cốt lõi xoay quanh vấn đề này là liệu Tổng thống Trump có thẩm quyền để cách chức ông Powell hay không. Câu trả lời gần như chắc chắn là không, trừ khi có ‘nguyên nhân chính đáng’. Tuy nhiên, việc xác định ‘nguyên nhân chính đáng’ có thể rất chủ quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, mở ra khả năng cho một cuộc chiến pháp lý kéo dài.

Nếu ông Trump cố gắng sa thải ông Powell, rất có khả năng ông Powell sẽ khởi kiện. Vụ kiện có thể sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao. Trước đây, tòa án này đã phán quyết rằng Fed, với tư cách là một thực thể đặc biệt, và các thống đốc của cơ quan này không thể bị thay đổi nhân sự một cách tùy tiện. Điều này có thể tạo ra một hàng rào pháp lý ngăn chặn nỗ lực của Tổng thống Trump.

Ngoài ra, ông Powell còn có thể yêu cầu Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) giữ lại ông làm Chủ tịch, giúp ông tiếp tục có ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ. Việc này có thể diễn ra vì trong lịch sử, Chủ tịch FOMC luôn là Chủ tịch Hội đồng Thống đốc Fed, nhưng không phải là một yêu cầu bắt buộc. Đây là một chiến lược giúp ông Powell duy trì vị thế của mình trong cơ quan này.

Tổng thống Trump đã nhiều lần bày tỏ mong muốn cắt giảm lãi suất, điều này có thể gây ra những hệ quả kinh tế đáng kể. Ông Trump muốn lãi suất thấp hơn nhiều và ông muốn điều đó ngay bây giờ, bất kể những hệ quả kinh tế có thể xảy ra. Điều này đã đặt ra lo ngại về việc liệu ông Trump có đang cố gắng gây áp lực lên Fed để đạt được mục tiêu cá nhân của mình.

Các chuyên gia nhận định rằng nếu ông Trump sa thải ông Powell, điều đó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho thị trường và kinh tế. Việc sa thải ông Powell khó có thể thay đổi cách tiếp cận của FOMC đối với chính sách tiền tệ và có thể còn làm cứng rắn hơn lập trường của họ về lãi suất. Hơn nữa, chi phí về danh tiếng từ việc sa thải ông Powell sẽ khó có thể khắc phục.

Sự can thiệp chính trị vào hoạt động của Fed có thể dẫn đến chính sách tiền tệ yếu kém, tương tự như những gì đã xảy ra vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, với những hậu quả bất lợi cho lạm phát. Trước những rủi ro này, các bên liên quan đang theo dõi sát sao tình huống và chờ đợi diễn biến tiếp theo.