Nghi lễ – Lamnghethuat.com https://lamnghethuat.com Trang thông tin nghệ thuật Việt Nam Wed, 13 Aug 2025 03:08:47 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/lamnghethuat/2025/08/lamnghethuat.svg Nghi lễ – Lamnghethuat.com https://lamnghethuat.com 32 32 Tranh thờ người Dao – biểu tượng văn hóa tâm linh của người Cao Bằng https://lamnghethuat.com/tranh-tho-nguoi-dao-bieu-tuong-van-hoa-tam-linh-cua-nguoi-cao-bang/ Wed, 13 Aug 2025 03:08:44 +0000 https://lamnghethuat.com/tranh-tho-nguoi-dao-bieu-tuong-van-hoa-tam-linh-cua-nguoi-cao-bang/

Ở Cao Bằng, văn hóa tín ngưỡng của người Dao gắn liền với những bức tranh thờ linh thiêng, phản ánh thế giới quan và nhân sinh quan của cộng đồng dân tộc này. Cộng đồng người Dao được chia thành hai ngành chính, đó là Dao Đỏ và Dao Tiền, đều coi tranh thờ là một phần quan trọng không thể thiếu trong đời sống tâm linh.

Bộ tranh Tồm Toòng sử dụng trong lễ Tẩu Sai (cấp sắc ở các bậc và đèn, 9 đèn, 12 đèn).
Bộ tranh Tồm Toòng sử dụng trong lễ Tẩu Sai (cấp sắc ở các bậc và đèn, 9 đèn, 12 đèn).

Tranh thờ của người Dao được phân loại thành hai dạng chính: tranh thờ cúng hằng ngày và tranh sử dụng trong nghi lễ. Loại tranh thờ cúng hằng ngày được gọi là Tầu Kháng, chỉ được phép treo trên bàn thờ tổ tiên của những gia đình có vai trò trưởng họ. Bức tranh Tầu Kháng bao gồm 72 hình, mô tả các vị thần và tổ tiên, trong đó có 5 vị thần cao nhất là Nhụn Hùng (Ngọc Hoàng), Sếnh Chiu (Thánh Chủ), Duần Xỉ (Nguyên Thủy Thiên Tôn), Lềnh Pu (Linh Bảo Thiên Tôn) và Tồ Ta (Đạo Đức Thiên Tôn).

Người Dao có những quy định nghiêm ngặt về việc thờ cúng, những gia đình không phải trưởng họ không được phép treo tranh thờ. Bàn thờ của họ chỉ là một tấm ván kê cao ở góc phải của gian giữa, không treo tranh. Bàn thờ trưởng họ được làm bằng gỗ, trông như một ngôi nhà nhỏ, có mái và 4 cột kéo dài đến nền nhà. Điều này cho thấy sự phân biệt rõ ràng giữa các gia đình trưởng họ và những gia đình khác trong cộng đồng.

Bên cạnh tranh thờ cúng hằng ngày, tranh thờ còn đóng vai trò quan trọng trong các nghi lễ của người Dao. Nếu thiếu tranh thờ, các nghi lễ cấp sắc, cúng giải hạn, đám tang không thể thực hiện. Trong nghi lễ cấp sắc, tranh thờ được treo để chứng tỏ sự hiện diện của các vị thần đến chứng kiến và công nhận nghi lễ. Lễ cấp sắc của người Dao có các bậc như 3 đèn, 7 đèn, 9 đèn, 12 đèn. Bậc 3 đèn là lễ công nhận trưởng thành cho đàn ông người Dao. Từ bậc 7 đèn trở lên là lễ cấp sắc cho người thụ lễ được công nhận là thầy.

Trong lễ cấp sắc, người Dao sử dụng các bộ tranh Hành Phây, Tồm Toòng, tranh Xiền nghè, Xiền tào. Các bức tranh này được treo theo thứ tự và có ý nghĩa riêng. Tranh thờ được coi là báu vật trong mỗi gia đình người Dao, được cất giữ cẩn thận và chỉ được sử dụng trong những dịp lễ. Với người Dao, bộ tranh thờ như một ‘lá bùa hộ mệnh’ cho gia đình, dòng họ và giúp họ có thể kết nối với thế giới siêu nhiên.

Ứng xử của những người thầy cúng và người sở hữu tranh thờ luôn tuân thủ các nguyên tắc phong tục; họ tỉ mỉ, cẩn trọng, thực hiện các kiêng kị theo truyền thống. Tất cả những điều này cho thấy có sự tôn kính đặc biệt của người Dao đối với tranh thờ và điều đó cũng thể hiện tính thiêng của tranh thờ trong sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của người Dao. Qua đó, có thể thấy được sự phong phú và giàu bản sắc của văn hóa người Dao ở Cao Bằng.

]]>
Phong tục ăn uống trong nghi lễ xã giao của người Trung Quốc https://lamnghethuat.com/phong-tuc-an-uong-trong-nghi-le-xa-giao-cua-nguoi-trung-quoc/ Sun, 27 Jul 2025 02:52:26 +0000 https://lamnghethuat.com/phong-tuc-an-uong-trong-nghi-le-xa-giao-cua-nguoi-trung-quoc/

Trong văn hóa Trung Quốc, phong tục ăn uống đã trở thành một phần không thể thiếu trong các nghi lễ xã giao, thể hiện sự tinh tế và lịch sự. Việc sắp xếp chỗ ngồi, giao tiếp và cách cầm đũa đều được xem trọng, nhằm tạo nên một bầu không khí ấm áp và thân thiện.

Người Trung Quốc thường mời khách ăn uống trong các dịp gặp gỡ, không chỉ để thưởng thức ẩm thực mà còn để thể hiện sự tôn trọng và mối quan hệ. Bữa ăn không chỉ là lúc tận hưởng những món ăn ngon mà còn là cơ hội để xây dựng và củng cố mối quan hệ xã hội. Khi tham gia vào các bữa ăn này, khách mời cần hiểu và tôn trọng phong tục địa phương để thể hiện sự lịch sự và hòa nhập.

Ví dụ, khi được mời, khách thường sẽ từ chối một hoặc hai lần trước khi đồng ý, nhằm thể hiện sự khiêm nhường và tôn trọng. Hành động này không chỉ thể hiện sự khiêm tốn mà còn giúp tăng cường mối quan hệ giữa chủ và khách. Trong quá trình ăn uống, cách sử dụng đũa cũng cần được chú ý, tránh những hành động như đặt đũa thẳng đứng lên bát cơm hoặc chuyển đũa từ tay này sang tay khác, vì những hành động này thường liên quan đến các nghi lễ tang phục.

Ngoài ra, món ăn được phục vụ cũng mang ý nghĩa đặc biệt. Ví dụ, cá tượng trưng cho sự may mắn và tiến bộ, thể hiện hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Các món ăn khác cũng được lựa chọn cẩn thận để phù hợp với dịp lễ và thể hiện sự quan tâm của chủ nhà đối với khách mời. Qua đó, người ta có thể thấy rằng, các nghi lễ và phong tục ăn uống trong xã giao của người Trung Quốc không chỉ phản ánh văn hóa truyền thống mà còn thể hiện sự hiếu khách và tôn trọng đối với khách mời.

Các nghi lễ và phong tục ăn uống này đã trở thành một phần quan trọng của văn hóa Trung Quốc, thể hiện sự tôn trọng và coi trọng mối quan hệ xã hội. Khi tham gia vào các bữa ăn này, khách mời không chỉ có cơ hội thưởng thức ẩm thực mà còn có thể tìm hiểu và trải nghiệm văn hóa địa phương. Thông qua những phong tục và nghi lễ này, người Trung Quốc thể hiện sự hiếu khách và lòng tôn trọng đối với khách mời, tạo nên những kỷ niệm đáng nhớ và tăng cường mối quan hệ xã hội.

]]>