Ô nhiễm không khí – Lamnghethuat.com https://lamnghethuat.com Trang thông tin nghệ thuật Việt Nam Sun, 14 Sep 2025 03:38:35 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/lamnghethuat/2025/08/lamnghethuat.svg Ô nhiễm không khí – Lamnghethuat.com https://lamnghethuat.com 32 32 Ô nhiễm không khí gây ung thư phổi ở người chưa từng hút thuốc https://lamnghethuat.com/o-nhiem-khong-khi-gay-ung-thu-phoi-o-nguoi-chua-tung-hut-thuoc/ Sun, 14 Sep 2025 03:38:32 +0000 https://lamnghethuat.com/o-nhiem-khong-khi-gay-ung-thu-phoi-o-nguoi-chua-tung-hut-thuoc/

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí khoa học Nature đã vạch trần nguyên nhân tiềm ẩn đằng sau sự gia tăng đột biến của ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc. Mặc dù ung thư phổi là loại ung thư gây tử vong hàng đầu thế giới và thường khó chẩn đoán, dẫn đến nhiều trường hợp tử vong không thể tránh khỏi do phát hiện muộn, nghiên cứu này đề cập đến một khía cạnh đáng lo ngại: 1 trong 5 ca tử vong do ung thư phổi hàng năm là những người chưa bao giờ hút thuốc.

Tốc độ gia tăng số ca mắc ung thư phổi ở người không hút thuốc đang diễn ra với mức độ đáng báo động. Giáo sư Ludmil Alexandrov, một chuyên gia hàng đầu về y học tế bào và phân tử tại Đại học California, nhận định rằng có một xu hướng đáng lo ngại là ngày càng nhiều người chưa từng hút thuốc bị ung thư phổi, nhưng nguyên nhân cụ thể vẫn chưa được làm rõ.

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra mối liên hệ chặt chẽ giữa ô nhiễm không khí và các loại đột biến ADN tương tự như những gì xảy ra khi hút thuốc. Tiến sĩ Maria Teresa Landi, nhà dịch tễ học ung thư tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ, nhấn mạnh rằng đây là một vấn đề cấp bách trên toàn cầu và đang gia tăng, khiến các nhà nghiên cứu phải nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích mã di truyền của các khối u phổi lấy từ 871 người chưa từng hút thuốc ở châu Âu, Bắc Mỹ, châu Phi và châu Á. Kết quả đáng chú ý cho thấy những cư dân sống ở khu vực có mức độ ô nhiễm không khí cao hơn có nhiều đột biến gây ung thư hơn trong các khối u phổi của họ.

Đáng chú ý, các hạt bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet (PM2.5) có liên quan đến các đột biến gen, bao gồm cả gen TP53, vốn có liên quan đến việc hút thuốc lá. PM2.5 có khả năng xâm nhập vào máu và gây ra các bệnh nghiêm trọng khác như bệnh tim.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã kêu gọi các quốc gia hành động mạnh mẽ hơn để chống lại ô nhiễm, một thủ phạm gây tử vong cho 7 triệu người mỗi năm trên toàn cầu. Một phân tích tổng hợp gần đây cũng đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với mức độ PM2.5 cao làm tăng nguy cơ ung thư phổi thêm 8% và tử vong do căn bệnh này thêm 11%.

]]>
Không khí ở Kinshasa ô nhiễm nặng, người dân cần làm gì? https://lamnghethuat.com/khong-khi-o-kinshasa-o-nhiem-nang-nguoi-dan-can-lam-gi/ Mon, 01 Sep 2025 08:24:31 +0000 https://lamnghethuat.com/khong-khi-o-kinshasa-o-nhiem-nang-nguoi-dan-can-lam-gi/

Chất lượng không khí tại Kinshasa, Cộng hòa Dân chủ Congo, đang ở mức báo động đỏ. Theo ghi nhận vào ngày 8 tháng 8 năm 2025, thành phố này đã được xếp vào danh sách những nơi có chất lượng không khí không lành mạnh cho dân số nói chung. Đặc biệt, tại một thời điểm nhất định, Kinshasa đã vượt qua các thành phố khác để trở thành thành phố lớn bị ô nhiễm nặng nhất trên thế giới. Đây không phải là lần đầu tiên thành phố này xuất hiện trong danh sách này, vì trong tháng qua, Kinshasa liên tục đứng đầu danh sách các thành phố lớn bị ô nhiễm nhất.

Các chuyên gia chỉ ra rằng chất lượng không khí tại Kinshasa hiện nằm trong thể loại ‘không lành mạnh’, có thể gây ra các hiệu ứng sức khỏe nghiêm trọng cho mọi người. Tình trạng ô nhiễm không khí ở Kinshasa hiện nay làm cho thành phố trở thành một trong những trung tâm đô thị bị ảnh hưởng nhiều nhất ở Trung Phi. Sự ô nhiễm không khí ở mức độ này có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe nghiêm trọng cho người dân, từ các vấn đề về hô hấp đến các bệnh lý tim mạch.

Bản đồ chất lượng không khí
Bản đồ chất lượng không khí

Có nhiều yếu tố dẫn đến chất lượng không khí kém tại Kinshasa. Một trong những nguyên nhân chính là việc đốt cháy sinh khối rộng rãi do nông nghiệp, sản xuất than, và các đám cháy dư lượng cây trồng trong và xung quanh thành phố. Ngoài ra, khí thải từ bếp củi gia đình và sử dụng nhiên liệu rắn khác trong các hộ gia đình đô thị cũng góp phần vào tình trạng ô nhiễm. Tình trạng ô nhiễm môi trường lâu dài từ các chất ô nhiễm công nghiệp như asen, chì, dẫn xuất DDT và PCB cũng tiếp tục ảnh hưởng đến dân số thông qua không khí, nước và chuỗi thực phẩm.

Thực thi hạn chế các quy định môi trường và kiểm soát chất thải và khí thải không đầy đủ ở khu vực đô thị và ven đô cũng làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Sự thiếu hiệu quả trong việc quản lý và kiểm soát nguồn thải đã khiến cho tình trạng ô nhiễm không khí tại Kinshasa trở nên phức tạp và khó giải quyết. Để bảo vệ bản thân khỏi chất lượng không khí kém, người dân được khuyên nên thực hiện các biện pháp bảo vệ như tránh hoạt động thể chất ngoài trời và theo dõi mức chất lượng không khí thường xuyên.

Trước tình hình này, các cơ quan chức năng và tổ chức môi trường cần có những biện pháp quyết liệt hơn để kiểm soát và giảm thiểu ô nhiễm không khí tại Kinshasa. Điều này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của người dân mà còn góp phần vào việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của thành phố. Người dân cũng cần nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường và thực hiện các hành động thiết thực để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

]]>
Hà Nội ô nhiễm không khí nặng, vùng quê thủ đô cũng mịt mù trong bụi https://lamnghethuat.com/ha-noi-o-nhiem-khong-khi-nang-vung-que-thu-do-cung-mit-mu-trong-bui/ Mon, 25 Aug 2025 17:39:23 +0000 https://lamnghethuat.com/ha-noi-o-nhiem-khong-khi-nang-vung-que-thu-do-cung-mit-mu-trong-bui/

Hà Nội đang phải đối mặt với một trong những thách thức môi trường nghiêm trọng nhất khi trở thành một trong những thành phố có ô nhiễm không khí nặng nề nhất trên thế giới. Chỉ số chất lượng không khí (AQI) tại Hà Nội đã chạm mức 189 đơn vị, báo hiệu tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng đang diễn ra.

Vùng quê Hà Nội mịt mù trong ngày đứng đầu thế giới về ô nhiễm không khí- Ảnh 10.
Vùng quê Hà Nội mịt mù trong ngày đứng đầu thế giới về ô nhiễm không khí- Ảnh 10.
Ô nhiễm cộng với trời nắng nóng khiến không khí trở nên ngột ngạt, người đi đường cảm thấy khó chịu
Ô nhiễm cộng với trời nắng nóng khiến không khí trở nên ngột ngạt, người đi đường cảm thấy khó chịu

Tình hình ô nhiễm không khí tại Hà Nội không chỉ dừng lại ở mức ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người dân mà còn gây ra những biến đổi tiêu cực cho cảnh quan và môi trường tự nhiên ở khu vực xung quanh thủ đô. Cảnh vật và bầu trời ở vùng quê thủ đô giờ đây trở nên mịt mù và bị che lấp bởi lớp bụi mịn trắng xóa, làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống và môi trường sống của người dân.

Trong khi xã Mỹ Đức chìm trong ô nhiễm, trên địa bàn xã An Nghĩa (tỉnh Phú Thọ), nhiều nhà máy gạch vẫn phả khói lên bầu trời
Trong khi xã Mỹ Đức chìm trong ô nhiễm, trên địa bàn xã An Nghĩa (tỉnh Phú Thọ), nhiều nhà máy gạch vẫn phả khói lên bầu trời
Ngôi làng ở xã Phúc Sơn bị bụi mịn bao phủ lúc 10 giờ ngày 29.7
Ngôi làng ở xã Phúc Sơn bị bụi mịn bao phủ lúc 10 giờ ngày 29.7

Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, có thể tham khảo thông tin chi tiết tại các nguồn tin cậy như trang web theo dõi chất lượng không khí toàn cầu hoặc các báo cáo môi trường từ các tổ chức quốc tế có uy tín.

Ô nhiễm không khí không chỉ trong phạm vi xã Phúc Sơn mà còn xuất hiện ở khu vực xã Mỹ Đức
Ô nhiễm không khí không chỉ trong phạm vi xã Phúc Sơn mà còn xuất hiện ở khu vực xã Mỹ Đức
Khi di chuyển qua khu vực này, hầu hết người đi xe máy đều bịt kín khẩu trang để hạn chế sự ảnh hưởng của không khí ô nhiễm đối với sức khỏe
Khi di chuyển qua khu vực này, hầu hết người đi xe máy đều bịt kín khẩu trang để hạn chế sự ảnh hưởng của không khí ô nhiễm đối với sức khỏe

Hà Nội không chỉ là thủ đô chính trị của Việt Nam mà còn là trung tâm kinh tế, văn hóa và xã hội. Tuy nhiên, với tốc độ đô thị hóa nhanh chóng và sự gia tăng dân số, thành phố đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc quản lý môi trường.

Bụi mịn bao phủ vùng quê ở Hà Nội
Bụi mịn bao phủ vùng quê ở Hà Nội
Các phương tiện đi khá chậm trên con đường qua xã Phúc Sơn vì bị giảm tầm nhìn
Các phương tiện đi khá chậm trên con đường qua xã Phúc Sơn vì bị giảm tầm nhìn

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội chủ yếu xuất phát từ sự gia tăng của các phương tiện giao thông, hoạt động xây dựng và sản xuất công nghiệp. Những nguồn thải này phát ra một lượng lớn các chất ô nhiễm như bụi mịn PM2.5, khí NOx và SO2, góp phần làm xấu đi chất lượng không khí.

Bầu trời Hà Nội thế nào trong ngày ô nhiễm không khí xếp thứ 2 thế giới?
Bầu trời Hà Nội thế nào trong ngày ô nhiễm không khí xếp thứ 2 thế giới?
Người dân địa phương cho biết, tình trạng ô nhiễm không khí hiếm khi xảy ra ở xã Mỹ Đức vào mùa hè
Người dân địa phương cho biết, tình trạng ô nhiễm không khí hiếm khi xảy ra ở xã Mỹ Đức vào mùa hè

Chính quyền Hà Nội đã triển khai nhiều biện pháp để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm, bao gồm việc hạn chế sử dụng xe máy, tăng cường các biện pháp kiểm soát khí thải từ các phương tiện giao thông và nhà máy, cũng như đẩy mạnh việc sử dụng năng lượng sạch.

Tại khu vực đoạn từ cầu Hạ Dục đến ngã ba Phúc Lâm (xã Phúc Sơn), khi phóng tầm mắt về phía địa bàn tỉnh Phú Thọ (trước sáp nhập là tỉnh Hòa Bình cũ) xuất hiện lớp bụi nhờ nhờ bao phủ lên cánh đồng cùng những ngôi nhà ven làng
Tại khu vực đoạn từ cầu Hạ Dục đến ngã ba Phúc Lâm (xã Phúc Sơn), khi phóng tầm mắt về phía địa bàn tỉnh Phú Thọ (trước sáp nhập là tỉnh Hòa Bình cũ) xuất hiện lớp bụi nhờ nhờ bao phủ lên cánh đồng cùng những ngôi nhà ven làng
Người dân địa phương cho biết, tình trạng ô nhiễm không khí hiếm khi xảy ra ở xã Mỹ Đức vào mùa hè
Người dân địa phương cho biết, tình trạng ô nhiễm không khí hiếm khi xảy ra ở xã Mỹ Đức vào mùa hè

Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm không khí, cần có sự tham gia và cam kết từ tất cả các bên liên quan, bao gồm chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư. Việc xây dựng một môi trường sống xanh, sạch và an toàn cho tất cả người dân đòi hỏi sự nỗ lực và hợp tác lâu dài.

Khoảng 11 giờ trưa cùng ngày, nhiều cánh đồng, vườn cây ăn quả lẫn những dãy núi đá vôi ở xã Mỹ Đức vẫn chìm trong lớp không khí vẩn đục
Khoảng 11 giờ trưa cùng ngày, nhiều cánh đồng, vườn cây ăn quả lẫn những dãy núi đá vôi ở xã Mỹ Đức vẫn chìm trong lớp không khí vẩn đục
Con đường đi qua xã Mỹ Đức cũng mù mịt khói bụi, nhiều dãy núi từ xa bị che khuất
Con đường đi qua xã Mỹ Đức cũng mù mịt khói bụi, nhiều dãy núi từ xa bị che khuất
]]>
Hà Nội mờ ảo trong sương mù, ô nhiễm không khí ở mức báo động đỏ https://lamnghethuat.com/ha-noi-mo-ao-trong-suong-mu-o-nhiem-khong-khi-o-muc-bao-dong-do/ Thu, 21 Aug 2025 19:54:19 +0000 https://lamnghethuat.com/ha-noi-mo-ao-trong-suong-mu-o-nhiem-khong-khi-o-muc-bao-dong-do/

Sáng ngày 29/7, thành phố Hà Nội được bao phủ bởi một lớp sương mù dày đặc, tạo nên một khung cảnh mờ ảo và huyền bí. Hiện tượng thời tiết này không chỉ làm giảm tầm nhìn mà còn ảnh hưởng đến các hoạt động ngoài trời của người dân. Sương mù dày đặc đến mức các tòa nhà cao tầng và đường sá dường như bị che khuất, tạo nên một bức tranh toàn cảnh u ám và khó phân biệt.

Đáng chú ý, Hà Nội hiện đang phải đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng hơn là tình trạng ô nhiễm không khí. Theo các số liệu cập nhật mới nhất, Hà Nội đã đứng thứ 2 thế giới về mức độ ô nhiễm không khí vào thời điểm này. Điều này cho thấy không khí tại Hà Nội không chỉ bị ảnh hưởng bởi sương mù mà còn bởi các chất ô nhiễm có trong không khí. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân mà còn tác động tiêu cực đến môi trường và các hoạt động kinh tế – xã hội của thành phố.

Để tìm hiểu nguyên nhân và tác động của tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội, người dân có thể tham khảo các thông tin chi tiết tại cổng thông tin điện tử của thành phố Hà Nội hoặc các nguồn tin tức uy tín khác. Đồng thời, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đang tích cực triển khai các biện pháp nhằm cải thiện chất lượng không khí và giảm thiểu tác động của ô nhiễm môi trường đối với người dân.

]]>
Cẩn trọng với ô nhiễm không khí ở miền Bắc: Bảo vệ sức khỏe thế nào? https://lamnghethuat.com/can-trong-voi-o-nhiem-khong-khi-o-mien-bac-bao-ve-suc-khoe-the-nao/ Thu, 21 Aug 2025 09:24:33 +0000 https://lamnghethuat.com/can-trong-voi-o-nhiem-khong-khi-o-mien-bac-bao-ve-suc-khoe-the-nao/

Ô nhiễm không khí ở Hà Nội và các tỉnh miền Bắc đang trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Dữ liệu từ ứng dụng đo chỉ số chất lượng không khí IQAir cho thấy Hà Nội đã được xếp hạng là thành phố ô nhiễm nhất thế giới, với chỉ số chất lượng môi trường không khí ở ngưỡng cao, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người dân.

Giáo sư-Tiến sĩ Nguyễn Thị Hoài An, nguyên Trưởng khoa Tai Mũi Họng Nhi, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, hiện là Giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa An Việt, đã lên tiếng cảnh báo về những tác động có hại của ô nhiễm không khí. Không chỉ dừng lại ở ảnh hưởng đến phổi và hệ hô hấp, ô nhiễm không khí còn có khả năng gây tổn hại đến nhiều cơ quan khác của cơ thể, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết nắng nóng cực đoan như hiện nay.

Những nhóm người dễ bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm không khí bao gồm người cao tuổi, phụ nữ mang thai, trẻ em và những người có sức đề kháng yếu. Để bảo vệ sức khỏe, việc đeo khẩu trang khi ra đường là rất quan trọng, nhưng điều quan trọng là phải chọn đúng loại khẩu trang. Giáo sư-Tiến sĩ Nguyễn Thị Hoài An cũng khuyên mọi người nên duy trì chế độ dinh dưỡng tốt để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, ngăn ngừa và tiêu diệt các vi khuẩn gây hại.

Trong điều kiện ô nhiễm không khí nặng như hiện nay, việc thường xuyên đi khám sức khỏe là rất cần thiết. Bên cạnh đó, các biện pháp phòng ngừa như đóng kín cửa, sử dụng máy lọc không khí và rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý cũng giúp giảm bớt tác hại của ô nhiễm không khí. Mọi người cần phải cảnh giác và chủ động bảo vệ sức khỏe của mình trước tình hình ô nhiễm không khí đang diễn ra.

Để có thể ứng phó với tình hình ô nhiễm không khí, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân nên tăng cường thực hiện các biện pháp phòng bảo vệ sức khỏe như sử dụng ứng dụng đo chỉ số chất lượng không khí để nắm bắt tình hình ô nhiễm không khí ở khu vực mình sinh sống. Bên cạnh đó, có thể tham khảo và áp dụng các khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về cách phòng chống ô nhiễm không khí và bảo vệ sức khỏe.

]]>
Trí tuệ nhân tạo dự báo ô nhiễm không khí, bảo vệ sức khỏe trẻ em https://lamnghethuat.com/tri-tue-nhan-tao-du-bao-o-nhiem-khong-khi-bao-ve-suc-khoe-tre-em/ Mon, 18 Aug 2025 09:12:31 +0000 https://lamnghethuat.com/tri-tue-nhan-tao-du-bao-o-nhiem-khong-khi-bao-ve-suc-khoe-tre-em/

Ô nhiễm không khí đang trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, đặc biệt là đối với trẻ em dưới 5 tuổi. Theo các số liệu thống kê, hơn 100 trẻ em trong độ tuổi này tử vong mỗi ngày do ô nhiễm không khí. Điều này không chỉ làm dấy lên mối quan ngại sâu sắc về sức khỏe của thế hệ tương lai mà còn thúc đẩy các tổ chức y tế và bảo vệ môi trường trên toàn cầu phải hành động.

Tình hình ô nhiễm không khí tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương đang ở mức báo động. Các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Bắc Kinh, Tokyo… thường xuyên xuất hiện trong danh sách những nơi ô nhiễm không khí nặng nhất thế giới. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là sự gia tăng nhanh chóng của các hoạt động công nghiệp, giao thông và đô thị hóa, làm gia tăng mức độ ô nhiễm không khí.

Trước tình hình này, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) đã triển khai một dự án mới, sử dụng công nghệ Trí tuệ nhân tạo (AI) để bảo vệ sức khỏe của học sinh tại các trường học. Dự án này nhắm vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe của trẻ em, nhóm dễ bị tổn thương nhất trước tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay. Công nghệ AI sẽ giúp theo dõi và phân tích dữ liệu về chất lượng không khí, từ đó đưa ra cảnh báo và giải pháp cụ thể để giảm thiểu rủi ro.

Giáo dục về bảo vệ môi trường và sức khỏe cũng sẽ được UNICEF đẩy mạnh thông qua dự án này. Việc trang bị kiến thức và kỹ năng cho học sinh, giáo viên và phụ huynh về cách phòng tránh và giảm thiểu tác động của ô nhiễm không khí là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng bền vững và có trách nhiệm với môi trường.

UNICEF đang kêu gọi sự hỗ trợ và tham gia của các chính phủ, tổ chức và cộng đồng trong việc triển khai dự án này. Sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên sẽ giúp đảm bảo sự thành công của dự án và mang lại môi trường sống trong lành cho trẻ em.

Hơn hết, vấn đề ô nhiễm không khí cần được giải quyết một cách triệt để và lâu dài. Bên cạnh việc ứng dụng công nghệ AI, cần có những giải pháp đồng bộ như kiểm soát khí thải, đầu tư vào năng lượng sạch, và tăng cường công tác quản lý môi trường. Chỉ khi có sự chung tay của toàn xã hội, chúng ta mới có thể cải thiện chất lượng không khí và bảo vệ sức khỏe cho thế hệ tương lai.

UNICEF đang tích cực triển khai các hoạt động để bảo vệ trẻ em khỏi tác động của ô nhiễm không khí. Mọi thông tin chi tiết về dự án và các hoạt động của UNICEF có thể được tìm thấy trên trang web chính thức của tổ chức này.

]]>
Giảm ô nhiễm không khí có thể làm tăng tốc độ nóng lên toàn cầu https://lamnghethuat.com/giam-o-nhiem-khong-khi-co-the-lam-tang-toc-do-nong-len-toan-cau/ Sun, 17 Aug 2025 02:11:35 +0000 https://lamnghethuat.com/giam-o-nhiem-khong-khi-co-the-lam-tang-toc-do-nong-len-toan-cau/

Các nhà khoa học đã đưa ra cảnh báo rằng nỗ lực toàn cầu nhằm giảm ô nhiễm không khí có thể đang vô tình đẩy nhanh quá trình nóng lên của Trái Đất, mặc dù điều này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng. Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment, việc giảm ô nhiễm không khí ở Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã làm giảm đáng kể “hiệu ứng làm mát” do các hạt bụi trong không khí gây ra.

Trước khi Trung Quốc ban hành chính sách về chất lượng không khí năm 2010, ô nhiễm là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm ở nước này. (Nguồn: Getty)
Trước khi Trung Quốc ban hành chính sách về chất lượng không khí năm 2010, ô nhiễm là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm ở nước này. (Nguồn: Getty)

Những hạt bụi này trước đây có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Khi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, “tấm chắn” này đã biến mất. Tuy nhiên, các nhà khoa học khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe. Vấn đề đặt ra là nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn.

Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực biến đổi khí hậu, cho biết: “Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.” Ông nhấn mạnh rằng việc giảm khí nhà kính là điều cần thiết để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Một số giải pháp được đề xuất bao gồm trồng cây, thu giữ carbon, và chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo. Các giải pháp này được đánh giá là con đường đúng đắn, dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn. Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Các nhà khoa học hy vọng rằng những phát hiện này sẽ giúp các nhà hoạch định chính sách và công chúng hiểu rõ hơn về mối quan hệ phức tạp giữa ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu. Bằng cách kết hợp các giải pháp để giảm ô nhiễm không khí và khí nhà kính, chúng ta có thể giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và tạo ra một tương lai bền vững hơn cho tất cả.

]]>
Ô nhiễm không khí làm giảm chỉ số IQ của trẻ nhỏ https://lamnghethuat.com/o-nhiem-khong-khi-lam-giam-chi-so-iq-cua-tre-nho/ Mon, 11 Aug 2025 03:53:29 +0000 https://lamnghethuat.com/o-nhiem-khong-khi-lam-giam-chi-so-iq-cua-tre-nho/

Một nghiên cứu gần đây của Đại học Columbia (Mỹ) đã chỉ ra rằng ô nhiễm không khí, đặc biệt là việc tiếp xúc với các chất ô nhiễm trong thời kỳ thai nghén và giai đoạn từ 0-5 tuổi, có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến chỉ số IQ của trẻ. Nghiên cứu này đã tiến hành theo dõi hơn 200 bà mẹ sống tại thành phố New York cùng với con cái của họ từ khi còn trong bụng mẹ cho đến khi trẻ lên 7 tuổi.

Kết quả của nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ có mức độ hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) cao trong máu dây rốn có chỉ số IQ thấp hơn từ 4-5 điểm so với nhóm trẻ ít tiếp xúc với chất này. Mức giảm IQ này đủ để ảnh hưởng đến khả năng học tập, giải quyết vấn đề và thành tích trong tương lai của trẻ. Điều này trở nên đáng báo động khi các chất ô nhiễm như PAH và bụi mịn PM2.5 không chỉ tồn tại ngoài đường mà còn có mặt ngay trong nhà, từ bếp gas, khói thuốc lá, hương đốt, nến thơm đến khí thải xe cộ len lỏi qua cửa sổ.

Não bộ của trẻ nhỏ đang phát triển rất nhạy cảm, và bất kỳ độc chất nào cũng có thể gây ra hậu quả lâu dài. Giảm 4-5 điểm IQ nghe qua tưởng chừng nhỏ, nhưng trong một xã hội có tính cạnh tranh cao như hiện nay, mỗi điểm IQ là sự khác biệt giữa một đứa trẻ được phân lớp chọn hay không, được đánh giá là thông minh hay ‘chậm’, từ đó kéo theo những định kiến, ảnh hưởng đến sự tự tin và định hướng tương lai.

Tuy nhiên, điều quan trọng là mức IQ này không cố định. Nếu biết cách can thiệp kịp thời – như cải thiện môi trường sống, tăng tương tác ngôn ngữ, dinh dưỡng hợp lý, khuyến khích vận động – trẻ vẫn có thể phát triển tốt về nhận thức.

Cha mẹ có thể thực hiện một số biện pháp thiết thực để bảo vệ con trẻ, chẳng hạn như hạn chế để trẻ tiếp xúc với khu vực gần đường lớn giờ cao điểm, dùng máy lọc không khí trong nhà, không hút thuốc trong nhà, hạn chế đốt hương, nến, bếp than, trồng cây xanh lọc khí, giữ nhà thông thoáng nhưng tránh gió xe bụi, và đảm bảo dinh dưỡng đủ vi chất cho trẻ để tăng sức đề kháng thần kinh.

Tóm lại, để bảo vệ chỉ số IQ của con trẻ, cha mẹ cần nâng cao nhận thức về tác động của ô nhiễm không khí và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. mọi người có thể tìm hiểu thêm thông tin tại các trang web có uy tín như Đại học Columbia để nâng cao kiến thức và có hành động thiết thực cho sức khỏe của gia đình mình.

]]>
Ô nhiễm không khí có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ https://lamnghethuat.com/o-nhiem-khong-khi-co-the-lam-tang-nguy-co-mac-chung-sa-sut-tri-tue/ Sat, 09 Aug 2025 19:41:37 +0000 https://lamnghethuat.com/o-nhiem-khong-khi-co-the-lam-tang-nguy-co-mac-chung-sa-sut-tri-tue/

Nghiên cứu mới nhất về mối quan hệ giữa ô nhiễm không khí và nguy cơ mắc bệnh Alzheimer đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với một số loại ô nhiễm không khí có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh dementia. Hiện tại, khoảng 57 triệu người trên toàn thế giới đang sống với căn bệnh này, và con số dự kiến sẽ tăng lên ít nhất 150 triệu trường hợp vào năm 2050.

Báo cáo, được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại đơn vị dịch tễ học của Hội đồng nghiên cứu y học tại Đại học Cambridge, đã thực hiện một đánh giá có hệ thống về 51 nghiên cứu. Các nghiên cứu này đã sử dụng dữ liệu từ hơn 29 triệu người tham gia, những người đã tiếp xúc với ô nhiễm không khí trong ít nhất một năm. Mặc dù ô nhiễm không khí đã được xác định là một yếu tố nguy cơ cho bệnh dementia, nghiên cứu này, là nghiên cứu toàn diện nhất về loại hình này cho đến nay, đã tìm thấy mối liên hệ tích cực và có ý nghĩa thống kê giữa ba loại ô nhiễm không khí và bệnh dementia.

Các chất ô nhiễm này bao gồm: PM2.5, có nguồn gốc từ khí thải xe, nhà máy điện và bếp đốt củi; khí nitơ dioxide, phát sinh từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch; và khói, có nguồn gốc từ khí thải xe và đốt gỗ. Khi hít vào, các chất ô nhiễm này có thể thâm nhập sâu vào phổi và có liên quan đến các bệnh về đường hô hấp và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Cụ thể, nghiên cứu đã tìm thấy rằng đối với mỗi 10 microgram trên mét khối của PM2.5, nguy cơ tương đối của một người mắc bệnh dementia sẽ tăng 17%. Sử dụng số liệu tương đương cho khói, nguy cơ tăng 13%.

Nồng độ PM2.5 và khói đã đạt hoặc vượt quá mức này vào năm 2023 tại các địa điểm gần đường ở trung tâm London, Birmingham và Glasgow. Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh dementia là bệnh Alzheimer, và tại Vương quốc Anh, khoảng 982.000 người mắc bệnh này. Các triệu chứng bao gồm mất trí nhớ, khó khăn tập trung và thay đổi tâm trạng.

Tiến sĩ Haneen Khreis, tác giả cao cấp của nghiên cứu, cho biết rằng nghiên cứu này cung cấp ‘bằng chứng thêm để hỗ trợ quan sát rằng việc tiếp xúc lâu dài với ô nhiễm không khí ngoài trời là một yếu tố nguy cơ cho sự khởi đầu của bệnh dementia ở người lớn khỏe mạnh trước đây’. Bà cũng nói: ‘Giải quyết ô nhiễm không khí có thể mang lại lợi ích sức khỏe, xã hội, khí hậu và kinh tế dài hạn. Nó có thể giảm gánh nặng to lớn cho bệnh nhân, gia đình và người chăm sóc, đồng thời giảm bớt áp lực lên các hệ thống chăm sóc sức khỏe bị quá tải’.

Ô nhiễm không khí có thể gây ra bệnh dementia thông qua việc gây viêm trong não và căng thẳng oxy hóa, là một quá trình hóa học trong cơ thể có thể gây hại cho các tế bào, protein và DNA. Các nhà nghiên cứu đã thừa nhận rằng báo cáo này bị hạn chế vì phần lớn các nghiên cứu phân tích bao gồm những người tham gia da trắng và sống ở các nước có thu nhập cao. Họ cho biết các nghiên cứu trong tương lai về ô nhiễm không khí nên bao gồm nhiều người tham gia từ các nền tảng bị thiệt thòi.

Tiến sĩ Isolde Radford, quản lý chính sách cao cấp tại Alzheimer’s Research UK, cho biết: ‘Đánh giá nghiêm ngặt này bổ sung vào bằng chứng ngày càng tăng rằng việc tiếp xúc với ô nhiễm không khí – từ khói xe đến bếp đốt củi – làm tăng nguy cơ mắc bệnh dementia’. Bà cũng nói: ‘Ô nhiễm không khí là một trong những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được đối với bệnh dementia – nhưng nó không phải là điều mà các cá nhân có thể giải quyết một mình. Đó là nơi lãnh đạo của chính phủ là rất quan trọng’.

Alzheimer’s Research UK đang kêu gọi một cách tiếp cận phòng ngừa sức khỏe mạnh mẽ, toàn diện – một cách tiếp cận đem lại sự phối hợp giữa các bộ phận ngoài y tế, bao gồm Defra, để hành động phối hợp về các yếu tố nguy cơ của bệnh dementia.

]]>
Chuyển đổi xe xăng sang xe điện: Cần sự hợp tác của cả người dân và chính quyền https://lamnghethuat.com/chuyen-doi-xe-xang-sang-xe-dien-can-su-hop-tac-cua-ca-nguoi-dan-va-chinh-quyen/ Wed, 30 Jul 2025 03:29:06 +0000 https://lamnghethuat.com/chuyen-doi-xe-xang-sang-xe-dien-can-su-hop-tac-cua-ca-nguoi-dan-va-chinh-quyen/

Chuyển đổi xe xăng sang xe điện đang là một hướng đi quan trọng trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí, đặc biệt là từ nguồn phát thải lớn nhất đến từ phương tiện giao thông. Tuy nhiên, quá trình này sẽ có tác động sâu rộng đến cuộc sống của người dân, nhất là những người sống và làm việc trong khu vực vành đai 1 của Hà Nội.

Theo các nhà quản lý và chuyên gia, ô nhiễm không khí tại Hà Nội chủ yếu bắt nguồn từ phương tiện giao thông, chiếm khoảng 35% tổng nguồn ô nhiễm. Trong đó, khí thải từ phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, còn bụi từ hoạt động giao thông là 23%. Để thực hiện chuyển đổi một cách hiệu quả, các chuyên gia đề xuất cần tiến hành khảo sát đánh giá, hoàn thiện thể chế chính sách, xây dựng cơ sở hạ tầng và xác định tiêu chuẩn khí thải cho xe máy. Quá trình chuyển đổi cần đảm bảo sự an toàn và thuận tiện cho người dân.

Hà Nội đã vạch ra các kế hoạch cụ thể bao gồm khảo sát đánh giá, xác định người dân và đối tượng chịu ảnh hưởng, hoàn thiện thể chế chính sách và xây dựng cơ sở hạ tầng. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đưa ra các giải pháp như thúc đẩy mô hình đổi pin, tận dụng hệ thống cây xăng hiện có và phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị. Nếu người dân hiểu rõ mục tiêu, kế hoạch và cảm nhận được rằng chính sách là vì lợi ích của họ, thì họ sẽ tự nguyện thay đổi và ủng hộ.

Hà Nội đang tích cực triển khai các kế hoạch để dẫn đầu trong công tác chuyển đổi, với lợi thế về Luật Thủ đô sửa đổi. Tuy nhiên, để đảm bảo sự thành công, việc này cần sự phối hợp và hỗ trợ từ các bên liên quan. Sự tham gia tích cực của người dân và sự hỗ trợ của chính quyền địa phương là chìa khóa cho sự thành công của quá trình chuyển đổi này.

Thành công của việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của thành phố. Để đạt được mục tiêu này, Hà Nội đang nỗ lực không ngừng và hy vọng sẽ có được sự ủng hộ rộng rãi từ người dân và các bên liên quan.

Việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ là một giải pháp cho vấn đề ô nhiễm không khí mà còn là một bước tiến quan trọng hướng tới tương lai giao thông bền vững. Với sự quyết tâm và nỗ lực của cả chính quyền và người dân, Hà Nội có thể trở thành một mô hình mẫu cho các thành phố khác trong khu vực.

]]>