Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius thông báo rằng nước này sẵn sàng cung cấp thêm hai hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine, tuy nhiên điều này phụ thuộc vào việc sớm bổ sung thiết bị thay thế. Ông nhấn mạnh rằng việc bảo đảm năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức là ưu tiên hàng đầu, nếu không có Patriot, lực lượng vũ trang sẽ không thể duy trì năng lực đào tạo trong vòng 1-2 năm.

Đức đang tích cực tìm cách phối hợp với các quốc gia châu Âu khác để xác định bên nào đang sở hữu hệ thống Patriot và có thể chuyển giao cho Ukraine. Các quốc gia này sẽ bán lại thiết bị để những nước khác viện trợ cho Kiev. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu Patriot phải đồng ý bàn giao. Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store đã thể hiện sự ủng hộ và tuyên bố rằng Na Uy sẵn sàng chia sẻ chi phí với Đức trong quá trình chuyển giao, cho rằng đây là giải pháp tức thời nhất có thể đưa ra ở thời điểm hiện tại.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz nêu rõ rằng trong số 9 hệ thống Patriot mà quân đội Đức hiện sở hữu, sẽ có 2 tổ hợp được chuyển cho Ukraine. Việc này được thực hiện với kỳ vọng Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, hiện tại Đức vẫn chưa mua được thiết bị mới và vẫn đang thảo luận với Mỹ về nguồn cung.

Hệ thống Patriot là vũ khí có giá trị lớn nhất mà Mỹ và các đồng minh đã viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD. Ukraine đang vận hành các tổ hợp Patriot được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại do Mỹ sản xuất, với khả năng bắn hạ máy bay trong phạm vi 120km và tên lửa đạn đạo trong tầm 60km.

Theo truyền thông Mỹ, Ukraine đang có ít nhất 8 hệ thống Patriot, trong đó 6 tổ hợp đang hoạt động và 2 tổ hợp khác đang trong quá trình sửa chữa. Ukraine nhiều lần đánh giá cao hiệu quả của Patriot, coi đây là vũ khí duy nhất có khả năng đánh chặn tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và tên lửa đạn đạo Iskander-M của Nga.

Tuy nhiên, hiệu quả của Patriot tại Ukraine đang giảm dần do lượng tên lửa và bệ phóng ngày càng cạn kiệt, trong khi một số khẩu đội đã bị Nga phá hủy trong các cuộc tập kích. Đại tá Yuri Ignat, Thư ký báo chí Bộ Tư lệnh không quân Ukraine, thừa nhận rằng việc Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M đã khiến Patriot không đạt hiệu quả như mong muốn.

Đức có thể cung cấp thêm hai hệ thống Patriot cho Ukraine | DW

Germany may provide two more Patriot systems to Ukraine – minister | Reuters

Tình hình xung đột tại Ukraine tiếp tục leo thang với những diễn biến mới đáng chú ý. Quân đội Ukraine đã gặp khó khăn trong việc cản phá các đợt tấn công quy mô lớn từ phía quân đội Nga tại khu vực Sumy. Lữ đoàn cơ giới số 61 của Ukraine đã mất khả năng chiến đấu và một số đại diện của Bộ chỉ huy đã phải tháo chạy khỏi khu vực này.

Nga đã huy động khoảng 50.000 binh sĩ, phối hợp với pháo binh, máy bay không người lái và tên lửa hành trình, liên tục tấn công các khu vực tiền phương ở Sumy, khiến giao tranh tại đây leo thang dữ dội. Truyền thông Nga cho biết Tướng Belousov đang trực tiếp chỉ huy chiến dịch tại Sumy, thực thi ‘mệnh lệnh then chốt’ từ Tổng thống Putin về việc đẩy lùi lực lượng Ukraine khỏi khu vực sát biên giới và thiết lập kiểm soát chiến lược.

Song song với chiến dịch tại Sumy, tình hình chiến trường ở phía nam Ukraine cũng chứng kiến những chuyển động đáng chú ý. Quân đội Nga được cho là đang chuẩn bị một chiến dịch đổ bộ vào thành phố cảng Odessa, với việc triển khai các tàu không người lái tấn công. Bộ Quốc phòng Nga đã công bố video thử nghiệm loại tàu này, dự kiến sẽ hỗ trợ đáng kể cho việc đổ bộ lực lượng hải quân và giành lại quyền kiểm soát Biển Đen.

Tình hình tại mặt trận Zaporizhia tiếp tục xấu đi đối với Ukraine. Lực lượng Nga ghi nhận bước tiến tại Plavni, Stepnohirsk và Andreevka – Klevtsovo. Các nguồn tin Ukraine xác nhận Kiev đang chuẩn bị phương án sơ tán dân thường khỏi Zaporizhia, trong bối cảnh vòng vây siết chặt và tuyến đường tiếp tế cuối cùng liên tục bị máy bay và UAV Nga pháo kích.

Trong bối cảnh đó, căng thẳng địa chính trị tiếp tục tăng nhiệt với động thái mới từ Nga. Chính phủ nước này vừa công bố một nghị định quan trọng – được xem là phản ứng trực tiếp và tức thời trước ‘tối hậu thư’ của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Nghị định do Thủ tướng Mikhail Mishustin ký ban hành, có hiệu lực từ ngày 1/8, nêu rõ rằng 20 cửa khẩu biên giới giữa Nga và Ukraine sẽ bị đóng – gồm 13 cửa khẩu đường bộ và 7 đường sắt.

Việc chính thức hủy bỏ được xem là mang tính hình thức, nhưng là động thái có ý nghĩa biểu tượng trong bối cảnh căng thẳng leo thang. Theo một blogger quân sự trên kênh ‘МИГ России’, sau khi Nga phát động ‘chiến dịch quân sự đặc biệt’ (SVO), chỉ còn một cửa khẩu còn hoạt động – ở Vasylivka, vùng Zaporizhia – và cũng đã bị đóng hoàn toàn.

Tờ MK của Nga viết: ‘Tất cả đã ấn định. Tối hậu thư của ông Trump bị đáp trả ngay lập tức. Kiev sẽ phải đối mặt với điều gì đó đặc biệt’. Nghị định này được xem là một đòn trừng phạt Kiev và đánh dấu ngày đen tối lịch sử trong quan hệ giữa Nga và Ukraine.

Lục quân Ukraine thông báo vào ngày 29/7 rằng họ đã trở thành mục tiêu của một cuộc tập kích tên lửa do đối phương thực hiện, nhắm vào một trong các đơn vị huấn luyện của lực lượng vũ trang Ukraine. Mặc dù đã triển khai các biện pháp an ninh cần thiết, quân đội Ukraine vẫn không thể tránh khỏi tổn thất về người. Tính đến 21h30 cùng ngày, đã có 3 quân nhân thiệt mạng và 18 người bị thương. Tuy nhiên, thông tin cụ thể về địa điểm vụ tấn công không được tiết lộ.

Một số blogger quân sự cho rằng vụ tập kích có thể đã nhắm vào một thao trường tại vùng Chernihiv, gần biên giới phía bắc của Ukraine. Quân đội Ukraine đã cam kết tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng để làm rõ nguyên nhân dẫn đến vụ tấn công. Nếu xác định được sai lầm của các quan chức liên quan đến vụ việc, họ sẽ phải chịu trách nhiệm theo quy định. Cho đến nay, phía Nga chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về thông tin này.

Sự việc này xảy ra trong bối cảnh Ukraine đang phải áp dụng các biện pháp an ninh tăng cường nhằm bảo vệ quân nhân khỏi các cuộc tấn công tên lửa hoặc không nhằm vào các trung tâm huấn luyện. Chỉ một ngày trước đó, vào đêm 28/7, Ukraine đã tố cáo Nga thực hiện một cuộc tấn công vào nhà tù Bilenkivska ở khu vực do Kiev kiểm soát tại tỉnh Zaporizhzhia. Cuộc tấn công này đã dẫn đến việc thả 4 quả bom lượn, phá hủy nhà ăn, trung tâm hành chính và khu cách ly tại cơ sở. Ukraine cho biết, cuộc tấn công đã làm 25 dân thường thiệt mạng và hơn 75 người bị thương.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã cáo buộc Nga cố ý nhắm mục tiêu vào nhà tù. Tuy nhiên, Moskva đã bác bỏ cáo buộc này. Người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, khẳng định quân đội Nga không tấn công các mục tiêu dân sự.

Đây không phải là lần đầu tiên quân đội Ukraine gặp phải vụ tấn công tương tự. Vào tháng 6, một cuộc tấn công của Nga vào một thao trường ở miền trung Ukraine đã khiến 12 quân nhân thiệt mạng và hàng chục người bị thương. Sự cố này đã dẫn đến việc tư lệnh lục quân Ukraine phải nộp đơn từ chức và bị điều chuyển sang một vị trí khác. Ukraine và Nga hiện vẫn chưa có bình luận gì thêm về các sự việc này. Nga, Zaporizhzhia, quân đội Ukraine, Ukraine

Chiến trường Donbass đang trở thành một “cối xay thịt” đối với Ukraine khi quân đội Nga tăng cường các hoạt động quân sự và giành được nhiều chiến thắng trên hai mặt trận. Theo thống kê, trong một tuần qua, quân đội Ukraine đã chịu 8.495 thương vong, con số cao nhất kể từ khi xung đột Nga – Ukraine bùng nổ. Quân đội Nga đã phát động một cuộc tấn công quy mô lớn ở Donbass, Kharkov, Zaporizhia, Sumy và tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Ukraine.

Quân đội Nga đã đạt được những thành tích đáng kể trên các chiến trường khác nhau, với Cụm quân Trung tâm dẫn đầu về hiệu suất chiến đấu, hạ gục 2.975 binh sĩ Ukraine. Cùng lúc đó, tại thành phố Pokrovsk ở phía tây Donetsk, lực lượng Kiev đang trượt dần đến “bờ vực mất kiểm soát” khi quân đội Nga có những bứt phá quan trọng. Mặt trận Donetsk là “tâm điểm tuyệt đối” của tuần qua, với Cụm quân Trung tâm thực hiện những cuộc “dọn dẹp kiểu lưới kéo” xung quanh các cứ điểm cốt lõi của quân đội Ukraine.

Thông qua chiến thuật kinh điển từ thời Liên Xô, quân đội Nga đã hạ gục 2.975 tay súng đối phương trong vòng một tuần, chiếm 35% tổng số quân Ukraine bị loại khỏi vòng chiến đấu. Cụm quân Đông cũng đã “nở rộ trên hai mặt trận” ở Donbass và Zaporizhia, với các đơn vị của cụm này đã phối hợp với Cụm Trung tâm bao vây nhóm quân đối phương tại Kurakhovo. Trên mặt trận Zaporizhia, Cụm quân Đông đã sử dụng kết hợp pháo binh tầm xa với tác chiến điện tử để tấn công khu vực tập kết và trú quân của Lữ đoàn biệt kích 65 AFU.

Tình thế khó khăn của quân đội Ukraine còn vượt xa hơn thế. Trận chiến tại Pokrovsk đã bước vào giai đoạn then chốt, nhưng Tổng Tư lệnh quân đội Ukraine, Tướng Alexander Syrsky, “không thể cung cấp viện binh xứng đáng”. Sự hỗ trợ của NATO “chẳng có gì đáng nói”: mặc dù Ukraine đã khẩn trương yêu cầu NATO giúp đỡ, nhưng xe tăng Abrams do Mỹ cung cấp chỉ có thể được triển khai ở hậu phương như một “biện pháp răn đe tâm lý”. Thời gian cầm cự của AFU tại Pokrovsk nhìn chung được dự đoán là “tối đa 2-3 tháng”. Nếu RFAF hoàn tất việc bao vây Pokrovsk trước khi mùa đông đến, thì Ukraine có thể lặp lại thất bại kiểu Ugledar hay Avdiivka.

Hiện tại, tình hình chiến trường Donbass đang rất căng thẳng và quân đội Ukraine đang đối mặt với nhiều thách thức. Việc Nga tăng cường các hoạt động quân sự và giành được nhiều chiến thắng trên hai mặt trận đã đặt Ukraine vào tình thế khó khăn. Trong bối cảnh này, Ukraine cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế để có thể cầm cự và chống lại quân đội Nga.

Về phần Nga, họ đã đạt được những thành tích đáng kể trên các chiến trường khác nhau và đang tiếp tục tăng cường các hoạt động quân sự. Chiến thuật kinh điển từ thời Liên Xô của họ đã tỏ ra hiệu quả trong việc hạ gục quân đội Ukraine. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu Nga có thể duy trì được đà tiến công này hay không.

Trong bối cảnh xung đột tại Ukraine ngày càng leo thang, với các cuộc tập kích bằng UAV tự sát của Nga ngày càng tăng, Ukraine đã tìm ra một vũ khí phòng không hiệu quả để đối phó với mối đe dọa này. Đó là pháo phòng không tự hành Gepard do Đức sản xuất, một phương tiện đã chứng minh khả năng thể hiện ấn tượng trong việc bắn rơi các UAV Shahed của Nga.

Các UAV Shahed, với khả năng mang đầu đạn nặng 90kg và bay hàng nghìn km nhờ hệ thống dẫn đường vệ tinh, đã trở thành một mối đe dọa đáng kể đối với Ukraine. Tuy nhiên, các pháo phòng không tự hành Gepard, với cặp pháo tự động 35mm Oerlikon điều khiển bằng radar, đã chứng minh là một trong những hệ thống phòng thủ hiệu quả nhất chống lại UAV Shahed.

Theo một kỹ sư phòng không Ukraine có biệt danh ‘Alchemist’, các hệ thống pháo 35mm tự động tạo ra những đám mây đạn dày đặc, giúp phá hủy UAV chỉ trong phạm vi vài km. Hàng chục hệ thống Gepard của Ukraine, cùng với một số lượng nhỏ hơn các hệ thống Skynex hiện đại hơn, đã đảm nhiệm lớp phòng thủ tầm trung quan trọng trong các cuộc tập kích bằng UAV Shahed.

Một chiếc Gepard của Đức với 2 khẩu pháo Oerlikon 35mm từng bắn rơi nhiều UAV chỉ với một loạt đạn. Các UAV tấn công Shahed của Nga liên tục nhắm vào các thành phố Ukraine, và đánh chặn loại UAV chạy bằng động cơ cánh quạt này là ‘ưu tiên cao nhất’ ở Kiev.

Kể từ khi Nga phóng chiếc Shahed đầu tiên vào Ukraine gần 3 năm trước, họ đã triển khai hàng chục nghìn UAV tự sát, khoảng 29.000 chiếc tính đến nay. Một chiếc Shahed có thể có giá từ 50.000 đến 150.000 USD.

Tần suất các cuộc tấn công bằng UAV đang tăng nhanh cả về quy mô. Nga chấp nhận mất nhiều UAV Shahed, khoảng 75% bị chặn, vì các đợt tấn công dồn dập được thiết kế để bào mòn hệ thống phòng không.

Nếu lực lượng Ukraine phải dùng tên lửa đất đối không cho mỗi UAV Shahed, kho tên lửa của họ có thể cạn trong vài tuần hoặc vài tháng. Tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ chỉ sản xuất khoảng 600 quả tên lửa Patriot mỗi năm, loại tên lửa trị giá hàng triệu USD.

Các loại tên lửa phòng không nhỏ hơn thì rẻ hơn, nhưng cũng vẫn đắt. Ngược lại, khoảng 80 hệ thống Gepard cùng một số Cheetah mà Mỹ gửi sang Ukraine là vũ khí giá rẻ. Đây là phương tiện cũ, đã qua sử dụng, đơn giản và đáng tin cậy so với tiêu chuẩn hiện đại.

Chi phí vận hành Gepard chủ yếu nằm ở giá đạn pháo 35mm. Sau khi gửi toàn bộ kho đạn thời Chiến tranh Lạnh cho Ukraine vào năm 2023, Đức đã trả cho Rheinmetall 181 triệu USD để tái khởi động dây chuyền sản xuất và chế tạo thêm 300.000 viên đạn mới nặng 1,5kg.

Với kíp chiến đấu Gepard, chi phí bắn rơi một UAV Shahed chỉ vào khoảng vài nghìn USD. Chính nhờ sự tiết kiệm và độ chính xác đó mà Gepard đang giữ vai trò tuyến đầu trong chiến dịch phòng thủ của Ukraine trước UAV Shahed.