TS. Nguyễn Sỹ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, vừa xuất bản cuốn sách ‘Cây cọ được Chúa cầm tay’, một tác phẩm tri ân và thể hiện mối quan hệ đặc biệt giữa người chơi tranh và người vẽ tranh, viết về cuộc đời và sự nghiệp của họa sĩ Phạm Lực, một người bạn thân thiết và ‘anh em kết nghĩa’ của ông.

Cuốn sách không chỉ là một tác phẩm tri ân, mà còn là một sự thể hiện mối quan hệ đặc biệt giữa người chơi tranh và người vẽ tranh. Trong sự phát triển của thị trường nghệ thuật tại Việt Nam, người chơi tranh đã trở thành một phần quan trọng. Họ không chỉ xem tranh như một kênh đầu tư, mà còn như một thú vui sưu tập. Một số người chơi tranh còn mở bảo tàng tư nhân để trưng bày và bảo quản các tác phẩm nghệ thuật.

TS. Nguyễn Sỹ Dũng là một người chơi tranh đặc biệt, khi ông dành phần lớn sự quan tâm của mình cho các tác phẩm của họa sĩ Phạm Lực. Ông cho biết, tranh của họa sĩ Phạm Lực rất đẹp, rất Việt Nam và có sức hút kỳ lạ. ‘Tranh của anh là những bức tranh gây nghiện’, ông Dũng nói. Ông đã dành nhiều thời gian và tâm huyết để sưu tập và nghiên cứu các tác phẩm của họa sĩ Phạm Lực.

Họa sĩ Phạm Lực, năm nay 82 tuổi, là một nhân vật được trọng vọng trong giới mỹ thuật Việt Nam đương đại. Cố họa sĩ Lê Thiết Cương chia sẻ, tranh của ông tự nhiên, không màu mè, xã giao, làm dáng, không xúng xính kỹ thuật, phấn son trang điểm. ‘Hội họa của Phạm Lực là cỏ dại đồng hoang, là rơm rạ chứ không phải vườn hoa, không phải là cây cảnh, hòn non bộ cắt tỉa sắp đặt gọn gàng’, ông Cương nói.

Nguyên nhân khiến họa sĩ Phạm Lực được gọi là ‘Cây cọ được Chúa cầm tay’, xuất phát từ kỷ niệm riêng của tác giả. Một người bạn quốc tế là cựu Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã từng nói, ‘Không, không phải ông Phạm Lực vẽ, mà là Chúa vẽ’. Đó là một câu nói thể hiện sự ngưỡng mộ và tôn trọng của ông Kerry đối với tài năng của họa sĩ Phạm Lực.

Cuốn sách ‘Cây cọ được Chúa cầm tay’ của TS. Nguyễn Sỹ Dũng không chỉ là một tác phẩm tri ân, mà còn là một sự thể hiện mối quan hệ đặc biệt giữa người chơi tranh và người vẽ tranh. Qua cuốn sách, ông Dũng muốn kể câu chuyện về cuộc đời và nghiệp vẽ của họa sĩ Phạm Lực, cũng như thể hiện sự quan tâm và tình cảm của mình đối với các tác phẩm của ông.

Tác giả cũng phân tích và đánh giá về các tác phẩm của họa sĩ Phạm Lực, thể hiện sự hiểu biết và quan tâm của mình đối với nghệ thuật. Ông cho biết, tranh của họa sĩ Phạm Lực không chỉ phản ánh hiện thực mà còn chứa đựng cảm xúc, tâm hồn Việt qua từng nét cọ.

Cuối cùng, cuốn sách ‘Cây cọ được Chúa cầm tay’ là một tác phẩm đặc biệt, thể hiện mối quan hệ đặc biệt giữa người chơi tranh và người vẽ tranh. Qua cuốn sách, TS. Nguyễn Sỹ Dũng muốn thể hiện sự tri ân và tình cảm của mình đối với họa sĩ Phạm Lực, cũng như thể hiện sự quan tâm của mình đối với nghệ thuật Việt Nam.

Nghệ sĩ thị giác và nhiếp ảnh gia Phan Quang đã giới thiệu ‘Sóng vỗ cát trời’, một dấu ấn đặc biệt đánh dấu lần đầu tiên mở xưởng tại Hà Nội. Tại đây, tiếng nói nghệ thuật được thể hiện qua sự im lặng sâu sắc, thông qua những khung hình trầm mặc được nghệ sĩ trải nghiệm bằng chính thân thể và cảm xúc của mình.

Trước đây, Phan Quang đã nổi tiếng với những tác phẩm nhiếp ảnh đương đại, thường sử dụng ngôn ngữ nhiếp ảnh dàn dựng. Tuy nhiên, trong lần mở xưởng này, nam nghệ sĩ đã giới thiệu tác phẩm của mình một cách rộng hơn, bao gồm cả video art và sắp đặt.

Phan Quang đã chọn cách tiếp cận thể nghiệm, lấy chính bản thân mình làm người mẫu, làm công cụ để khám phá những biến động của cảm xúc khi buộc nó phải đối mặt với ‘những nỗi sợ kinh hoàng’. Khi tác phẩm được khởi sinh từ quá trình chuyển hóa cảm xúc bên trong, nghệ sĩ không còn đơn thuần là người sáng tạo, mà trở thành người dẫn dắt, âm thầm mở ra những cánh cửa nội tâm cho người xem.

Tác giả không áp đặt một cách hiểu, mà gieo vào không gian những mảnh cảm xúc chân thật, để mỗi khán giả, bằng sự đồng cảm và trải nghiệm riêng sẽ tự tìm lấy cho mình một tầng ý nghĩa. Sự thẩm thấu vì thế mang tính cá nhân sâu sắc, không đồng nhất, nhưng luôn gợi mở và chạm đến điều gì đó rất người, rất thật.

‘Sóng vỗ cát trời’ mang tới ba tác phẩm chủ đạo, trong đó có hai video art dài khoảng 10 phút và một bức ảnh nghệ thuật được trưng bày trong một không gian được thiết kế tối giản. Tất cả mở ra một khoảng lặng hiếm có, khiến người xem buộc phải dừng lại và lắng nghe chính mình.

Bước vào không gian nghệ thuật đó, người xem sẽ thưởng thức tác phẩm ‘Bản dạng đầu tiên’. Tác phẩm là bức ảnh chụp cá nhân của tác giả nhưng đã bị cắt bung ra và được dán lên kính, thông qua những vết cắt, người xem có thể thấy, có thể soi chính mình.

Ở các không gian sắp đặt tiếp theo, tác phẩm ‘Sóng vỗ cát trời’ và ‘Dần chìm’, nghệ sĩ và cơ thể của anh hiện lên như một nhân vật cô độc giữa thiên nhiên: trần trụi, không phòng bị, không che chắn. Nghệ sĩ đối diện trực diện với những mênh mông khôn lường và những lực lượng nguyên sơ đầy dữ dội của tự nhiên: sóng không ngừng vỗ, gió không ngừng thổi, nắng thiêu đốt, sức nén âm ỉ của cát và cả sự hủy diệt âm thầm của nước.

Nói về cảm giác khi thực hiện các tác phẩm, nghệ sĩ Phan Quang chia sẻ: ‘Đó là những trải nghiệm thực thụ, cảm giác tự chôn kinh hoàng, hay đắm mình dưới dòng nước vô định, tôi chứng kiến những nỗi sợ ập đến và trải nghiệm sự tận cùng của kiệt sức. Nhưng sau trải nghiệm ấy, tôi cảm thấy mình như được gột rửa – nhẹ nhõm, sạch sẽ, như thể vừa bước sang một trạng thái khác, một chương mới trong hành trình của chính mình. Khi đã chạm đáy, thì cũng là lúc bắt đầu trỗi dậy’.

Các tác phẩm cho thấy sự bứt phá thầm lặng của Phan Quang trong nghệ thuật sắp đặt. ‘Sóng vỗ cát trời’ không chỉ là một cuộc trưng bày nghệ thuật đơn thuần, mà còn là một hành trình nội tâm, nơi nghệ thuật cất tiếng từ sự im lặng, từ thân thể và nỗi đau, để rồi người nghệ sĩ nhận ra: Đáy của khổ đau là nơi có hạt mầm hạnh phúc.

Đây là lần mở xưởng quan trọng trong hành trình nghệ thuật của Phan Quang. Trong những năm gần đây công chúng có thể thấy anh tương đối âm thầm, nhưng qua các tác phẩm lần này, có thể thấy một Phan Quang đang rất trăn trở, với mong muốn tìm một hướng đi, cách thực hành nghệ thuật ở khía cạnh mới.

Nghệ sĩ Phan Quang bộc bạch rằng bản thân đã thực sự tìm ra cách thể hiện của cá nhân, đây cũng là sự đánh dấu một chuỗi dài hơi trong việc chuyển đổi cách thực hành tác phẩm của chính mình.

Các tác phẩm thu hút sự quan tâm của đông đảo người yêu nghệ thuật. Giám tuyển Nguyễn Thế Sơn nhận định, các tác phẩm trong ‘Sóng vỗ cát trời’ cũng là những tác phẩm ý nhiệm nhiếp ảnh nhưng nó bắt đầu có sự mở rộng, nó mang tính thực hành nhiều hơn và nó giống như những tác phẩm đa nghĩa về hình ảnh động.

Theo ông Sơn, các tác phẩm gợi cho người xem những tín hiệu về mặt thị giác, giúp họ có thể giải mã nó bằng kinh nghiệm của bản thân. Tác phẩm không cố gắng trình diễn một câu chuyện gì cả, nó giống như cảm giác của người nghệ sĩ, thậm chí nó còn hơi mang tính siêu thực, cho thấy sự thực hành về nhiếp ảnh nghệ thuật hướng tới sự phản chiếu về mặt tâm hồn nhiều hơn.

Việc tạo ra những trình diễn đa nghĩa không chỉ mở rộng khả năng tiếp nhận của người xem, mà còn mang đến cho họ những trải nghiệm chân thực, gần như đồng cảm trực tiếp với nội tâm của người nghệ sĩ. Nó góp phần cho thấy, trong bối cảnh xã hội đầy biến động, nơi con người thường xuyên bị cuốn vào vòng xoáy của bất an và hoài nghi, người nghệ sĩ đã không đứng ngoài thực tại, mà dấn thân vào đó, để những gì họ cảm nhận cũng vang vọng trong tâm trí khán giả.

‘Sóng vỗ cát trời’ là một bước ngoặt không chỉ với nghệ sĩ Phan Quang mà còn với người xem – khi nghệ thuật trở thành một cánh cửa mở ra cảm xúc sâu thẳm, nơi mỗi khổ đau đều tiềm tàng một mầm sống. Giống như một nốt lặng giữa những náo động thị giác của đời sống đô thị, ở đó, người xem như được nhắn nhủ rằng: có thể, hạnh phúc đôi khi không nằm đâu xa, mà ngay dưới đáy của nỗi đau ta từng né tránh.

Nguyễn Văn Cường, một tài năng trẻ đến từ Thanh Hóa, đã thành công trong việc tái hiện những góc phố đặc trưng của Hà Nội thông qua các mô hình thủ công tinh xảo. Không chỉ đơn thuần là việc thể hiện ý tưởng của mình, dự án này còn mang một ý nghĩa sâu sắc hơn – đó là lưu giữ những ký ức đẹp về Hà Nội, thành phố nghìn năm văn hiến.

Cường bắt đầu hành trình làm mô hình của mình từ một khoảnh khắc tình cờ trong một lần lang thang trên phố cổ Hà Nội. Những con phố nhỏ, những hàng quán cũ kỹ, và những góc phố quen thuộc đã để lại trong anh những ấn tượng sâu sắc. Sau khi chụp lại những hình ảnh về các góc phố, anh đã quyết định về nhà và tái hiện lại những cảnh quan đó bằng mô hình thủ công. Với sự kiên nhẫn và tỉ mỉ, Cường đã thổi hồn vào những mô hình của mình, biến chúng thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo.

Quá trình thực hiện mô hình không hề đơn giản. Cường đã phải dành nhiều thời gian nghiên cứu, tìm hiểu về kiến trúc, về văn hóa và lịch sử của Hà Nội. Anh đã tự tay mình thiết kế, xây dựng và hoàn thiện từng chi tiết, từ những ngôi nhà cổ đến những cây đèn đường, từ những hàng quán đến những chiếc xe đạp. Mỗi mô hình đều là một bản sao tinh xảo của thực tế, nhưng đồng thời cũng mang một hơi thở mới mẻ, một phong cách riêng biệt.

Những mô hình của Cường không chỉ là những bản sao tĩnh, mà chúng còn chứa đựng những câu chuyện, những ký ức và những cảm xúc. Chúng là một cách để anh thể hiện tình yêu của mình với Hà Nội, với văn hóa và lịch sử của thành phố. Thông qua những mô hình này, Cường hy vọng sẽ mang đến cho mọi người một cái nhìn mới mẻ về Hà Nội, một thành phố không chỉ có những điểm đến nổi tiếng, mà còn có những góc phố nhỏ, những con đường mòn, và những câu chuyện chưa được kể.

Với những đóng góp của mình, Cường đã và đang góp phần quảng bá hình ảnh của Hà Nội, một biểu tượng văn hóa của Việt Nam. Những mô hình của anh không chỉ có giá trị nghệ thuật, mà còn là một cách để lưu giữ những ký ức đẹp về Hà Nội, một thành phố luôn có sức hút đối với du khách và nghệ sĩ. Những tác phẩm của Nguyễn Văn Cường sẽ là một phần quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của văn hóa và nghệ thuật Việt Nam.

Triển lãm ‘Hành trình’ lần thứ 6 đã chính thức khai mạc, giới thiệu những tác phẩm nổi bật của 8 họa sĩ đến từ nhiều vùng miền khác nhau trên cả nước. Sự kiện này mang đến một không gian nghệ thuật độc đáo, nơi vẻ đẹp, bản sắc và con người Việt Nam được tái hiện một cách sinh động qua từng nét cọ, khơi gợi tình yêu quê hương đất nước trong lòng công chúng.

Đây là lần thứ 6 triển lãm ‘Hành trình’ được tổ chức, và tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho những người yêu nghệ thuật. Triển lãm năm nay giới thiệu những góc nhìn mới mẻ và độc đáo về đất nước và con người Việt Nam. Mỗi họa sĩ tham gia đều mang đến một câu chuyện nghệ thuật riêng biệt, mang đậm dấu ấn cá nhân nhưng vẫn hòa quyện trong một tổng thể chung đầy cảm xúc.

Các tác phẩm trưng bày tại triển lãm ‘Hành trình 6’ không chỉ phản ánh vẻ đẹp của cuộc sống, phong tục và sinh hoạt đặc trưng của từng vùng miền, từ đồng bằng rộng lớn đến miền núi hùng vĩ, mà còn thể hiện sự đa dạng về phong cách thể hiện và phong phú về chất liệu sử dụng. Mỗi bức tranh đều trở thành một cây cầu nối vô hình, đưa người xem đến với những cảnh sắc thiên nhiên kỳ vĩ, khám phá những nếp sinh hoạt bình dị của người dân, hay tìm hiểu những nét văn hóa đặc trưng của bà con vùng cao.

Một khách tham quan đến từ Hà Nội, bà Lê Thị Phúc, bày tỏ sự ấn tượng với các tác phẩm trưng bày: ‘Các tác phẩm đều có sự đầu tư công phu của các họa sĩ. Tôi đặc biệt ấn tượng với tác phẩm về đồng bào dân tộc Dao của họa sĩ Cao Thanh Sơn’.

Theo các nghệ sĩ, triển lãm này không chỉ là một sự kiện nghệ thuật đơn thuần mà còn là một cuộc hội ngộ ý nghĩa của những nghệ sĩ đầy tâm huyết từ khắp mọi miền Tổ quốc. Triển lãm ‘Hành trình 6’ là một hành trình không ngừng nghỉ của những người làm nghệ thuật, luôn thử nghiệm và sáng tạo để mỗi chặng đường đều mang đến những điều mới mẻ, độc đáo, góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa nghệ thuật của đất nước.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, triển lãm ‘Hành trình 6’ đã và đang trở thành một điểm đến không thể bỏ qua đối với những người yêu nghệ thuật và muốn khám phá vẻ đẹp của đất nước và con người Việt Nam. Sự kiện này cũng là một cơ hội để các họa sĩ trẻ và những người đam mê nghệ thuật có thể giao lưu, học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nghệ thuật Việt Nam.

Italia – Các chuyên gia phục chế tại Italia đã tiến hành tháo dỡ phần tường chứa bức tranh ‘Đứa trẻ di cư’ của nghệ sĩ đường phố nổi tiếng Banksy. Đây là một nỗ lực nhằm bảo tồn tác phẩm nghệ thuật độc đáo này. Dự kiến trong tương lai, bức tranh sẽ được trưng bày trước công chúng trong các sự kiện văn hóa miễn phí.

Công tác di dời được thực hiện vào đêm ngày 23/7 vừa qua, dưới sự giám sát của chuyên gia phục chế Federico Borgogni. Trước đó, ông đã thực hiện việc làm sạch bụi và bề mặt bức tranh. Quá trình này đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ để đảm bảo tác phẩm nghệ thuật không bị hư hại thêm.

Bức tranh ‘Đứa trẻ di cư’ xuất hiện vào tháng 5 năm 2019 trên tường tòa nhà Palazzo San Pantalon, thành phố Venice, trong thời gian diễn ra triển lãm nghệ thuật Biennale. Tác phẩm mô tả một đứa trẻ di cư đang đứng ngập chân trong nước kênh, mặc áo phao và cầm một quả pháo khói màu hồng neon. Sau khi Banksy xác nhận đây là tác phẩm của mình, nó đã trở thành một điểm thu hút du khách.

Tuy nhiên, sau 6 năm chịu tác động của nước và muối, khoảng 1/3 tác phẩm đã bị hư hại. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc bảo tồn và phục chế tác phẩm nghệ thuật này. Sau khi phục chế, bức tranh sẽ được trưng bày tại các sự kiện văn hóa miễn phí, giúp công chúng có thể tiếp cận và chiêm ngưỡng tác phẩm độc đáo này.

Việc bảo tồn và trưng bày công khai bức tranh ‘Đứa trẻ di cư’ không chỉ giúp giữ gìn một tác phẩm nghệ thuật đường phố độc đáo mà còn thể hiện sự trân trọng của công chúng và các chuyên gia đối với nghệ thuật đường phố. Đây cũng là một cơ hội để người dân và du khách tiếp cận và tìm hiểu thêm về tác phẩm cũng như thông điệp mà nó mang lại.

Trong một không gian rộng lớn tại Thủ Đức, TP.HCM, Bùi Thịnh Đa đã thổi hồn vào những tác phẩm nghệ thuật độc đáo – búp bê khớp cầu (ball jointed doll – BJD). Không chỉ đơn thuần là sản phẩm thủ công, mỗi búp bê đều là hiện thân của một thế giới nội tâm đầy ám ảnh, tinh tế và tuyệt đẹp.

Ở tuổi 21, Bùi Thịnh Đa đã có 9 năm kinh nghiệm trong nghề làm búp bê khớp cầu, một loại hình nghệ thuật đòi hỏi kỹ năng tạo hình, hội họa, thiết kế và cảm xúc. Quá trình tạo ra một búp bê không hề đơn giản. Đa phải bắt đầu từ việc lên ý tưởng, tạo hình, hoàn thiện sản phẩm, và quan trọng nhất là truyền tải cảm xúc vào từng tác phẩm. Mỗi búp bê đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn, từ việc nhào đất, tạo khung xương, đắp đất, tạo khớp, nung, chà mịn, trang điểm… hoàn toàn thủ công.

Bùi Thịnh Đa chia sẻ về việc tiếp cận thị trường và khách hàng. Anh bán sản phẩm của mình qua nhiều nền tảng như Instagram, TikTok, Gmail, Facebook và cả lập shop trên Etsy, trang bán đồ thủ công quốc tế. Mặc dù không có một đội ngũ hỗ trợ lớn, anh vẫn tự mình vận hành từ A đến Z, từ khâu truyền thông đến sản xuất.

Khách hàng của Bùi Thịnh Đa rất đặc thù, bao gồm những người sưu tầm BJD, người chơi búp bê nghệ thuật cao cấp, có khi là nghệ sĩ, nhà sưu tập hoặc đơn giản là những người cảm thụ được cảm xúc thật trong từng nhân vật. Anh cũng chia sẻ về khách hàng khiếm thị người Mỹ, người đã đặt mua một búp bê truyền thống và rất xúc động khi nhận được thư bằng chữ nổi gửi kèm.

Về giá cả, Bùi Thịnh Đa giải thích rằng mỗi búp bê đều là một tác phẩm nghệ thuật đòi hỏi nhiều công sức, tâm tư và tình cảm. Mức giá anh đưa ra là tương xứng với giá trị của búp bê, với dòng búp bê tả thực, giá trung bình ở mức hơn 15-150 triệu đồng tùy theo kích thước, chi tiết, yêu cầu cá nhân hóa và thời gian thực hiện.

Mặc dù công việc có thể gây áp lực, nhưng Bùi Thịnh Đa vẫn giữ kỷ luật khi sáng tạo và nghiêm túc trong công việc. Anh chia sẻ rằng điều khó nhất trong công việc này là giữ kỷ luật khi sáng tạo và phải nghiêm túc.

Bùi Thịnh Đa hy vọng rằng nghề làm búp bê khớp cầu tại Việt Nam sẽ phát triển trong thời gian tới. Anh đang không ngừng học hỏi và sáng tạo, và dự định tiếp tục quảng bá hình ảnh Việt Nam qua búp bê khớp cầu.

Lễ tiễn biệt họa sĩ Lê Thiết Cương, một trong những nhân vật tiêu biểu của hội họa đương đại Việt Nam, đã diễn ra vào ngày 17/7 tại Hà Nội. Ông hưởng thọ 64 tuổi. Sự ra đi của ông đã để lại nỗi tiếc thương sâu sắc trong lòng bạn bè, giới nghệ sĩ và công chúng yêu nghệ thuật.

Lê Thiết Cương là người đã sống một cuộc đời tài hoa và phóng khoáng, luôn lạc quan và rộn ràng dù hạnh phúc riêng tư có nhiều gập ghềnh. Ông là tri kỷ của nhiều nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu, diễn viên, hoa hậu… và đã biến căn nhà số 39 Lý Quốc Sư (Hà Nội) thành điểm hẹn quen thuộc của văn nghệ sĩ cả nước.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, người bạn thân thiết của Lê Thiết Cương, đã nghẹn ngào nhớ lại giây phút tiễn biệt: ‘Khi mấy anh em chúng tôi vào bệnh viện, Cương nói: Cầm tay tôi đi. Tôi cầm tay Cương và biết đó là lần cuối. Dù các bác sĩ không thể can thiệp gì thêm, Cương vẫn nhất quyết ở lại bệnh viện với hy vọng mong manh. Cương không đầu hàng, vẫn kiên cường đối mặt với lằn ranh sinh tử, đúng như tính cách bền bỉ, bất khuất đã theo anh suốt cuộc đời.’

Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn gọi sự ra đi ấy là ‘Lê Thiết Cương trở về miền tối giản của riêng mình’. Theo anh, từ tranh sơn dầu đến sơn mài, Lê Thiết Cương giữ vững phong cách riêng – chất liệu truyền thống, kỹ thuật truyền thống, nhưng tạo hình hiện đại, nghiêng về đồ họa, với những mảng phẳng và đậm nhạt sâu sắc.

Lê Thiết Cương đã sống một cuộc đời nghiêm khắc và cao độ trong làm nghệ thuật. Ông từng thừa nhận: ‘Một đời làm nghệ thuật vẽ được mấy tranh đẹp, nhầm lẫn, sai lầm, mò mẫm là chính, hoang mang, ảo tưởng là chính… Nhưng đó là cuộc sống – có hay có dở, có thăng có trầm và nghệ thuật cũng sinh động như vậy’.

Người nghệ sĩ ấy đã lặng lẽ rời khỏi thế gian, nhưng như nhà thơ Hữu Việt mượn lời Gabriel García Márquez để nói: ‘Người ta không chết khi trái tim ngừng đập, mà là khi bị lãng quên’. Lê Thiết Cương sẽ không bị lãng quên. Ông sẽ tiếp tục sống, qua những bức tranh, câu chữ, buổi trò chuyện nghệ thuật và trong ký ức của những người ở lại.