Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành kế hoạch triển khai dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, đoạn qua địa bàn thành phố. Mục đích của kế hoạch là tổ chức, triển khai và thực hiện nghiêm túc, đầy đủ và kịp thời các nhiệm vụ được giao theo Nghị quyết 172 của Quốc hội và Nghị quyết 106 của Chính phủ.

Theo đó, thành phố yêu cầu các đơn vị liên quan triển khai thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng cho đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam. Dự án khai thác quỹ đất vùng phụ cận nhà ga, depot đường sắt cũng cần được thực hiện đúng quy định, công khai và minh bạch. Việc này nhằm đảm bảo quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai dự án.

Thành phố cũng yêu cầu chủ động ứng vốn ngân sách địa phương để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các dự án. Việc khai thác hiệu quả quỹ đất vùng phụ cận các ga, depot đường sắt theo mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) cũng được nhấn mạnh. Đây là một trong những hướng đi quan trọng để phát triển đô thị bền vững và giảm thiểu tác động tiêu cực của dự án đến môi trường và xã hội.

Để đảm bảo tiến độ, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ huy động tất cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, với sự chỉ đạo sát sao của Ban Chỉ đạo, lãnh đạo thành phố, sự phối hợp của các đơn vị của bộ ngành, sở ngành, chủ đầu tư cùng tham gia. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án và đảm bảo chất lượng công trình.

Thành phố Hồ Chí Minh phấn đấu hoàn thành xây dựng khu tái định cư trước tháng 12-2026 và hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bàn giao mặt bằng để triển khai dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam trong tháng 12-2026. Đây là một thách thức không nhỏ, nhưng với sự quyết tâm và nỗ lực của tất cả các bên liên quan, thành phố hy vọng sẽ đạt được mục tiêu đề ra.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đoạn qua Thành phố Hồ Chí Minh có chiều dài 13,49km, với phạm vi sử dụng đất khoảng 110ha. Theo tính toán sơ bộ, tổng kinh phí dành cho công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho đoạn tuyến qua thành phố dự kiến khoảng 2.575,8 tỷ đồng. Dự án này sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển hệ thống giao thông vận tải của thành phố, giảm thiểu ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường, đồng thời thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của khu vực.

Trong một diễn biến pháp lý mới đây, Tòa án nhân dân (TAND) khu vực 3 – tỉnh Cà Mau đã tổ chức một phiên tòa xét xử lưu động tại xã Sông Đốc, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau. Phiên tòa này nhằm xét xử bị cáo Bùi Hồng Nhi, 42 tuổi, về tội “Chống người thi hành công vụ”. Thông tin từ cáo trạng cho biết, Bùi Hồng Nhi và gia đình có đất, nhà nằm trong Dự án đầu tư xây dựng khu tái định cư khóm 6B, xã Sông Đốc.

Cuộc đối đầu dẫn đến việc Bùi Hồng Nhi thực hiện hành vi chống người thi hành công vụ bắt nguồn từ sự việc vào ngày 31/12/2024. Trong khi đi chợ về nhà, Nhi tình cờ nghe thấy tiếng cãi vã, ồn ào tại khu vực thi công công trình thuộc dự án nêu trên. Khi đến nơi, Nhi nhìn thấy mẹ ruột, bà Trần Thị Thoa, bị lực lượng bảo vệ an ninh trật tự khống chế. Bức xúc trước tình cảnh của mẹ, Bùi Hồng Nhi đã xông đến, dùng mũ bảo hiểm đánh vào đầu đại úy N.P.B, cán bộ Công an thị trấn Sông Đốc, người đang làm nhiệm vụ tại hiện trường.

Sau sự việc, kết quả giám định cho thấy đại úy B bị thương tật 7%. Quá trình xét xử tại phiên tòa, bị cáo Bùi Hồng Nhi đã khai nhận hành vi của mình. Theo lời của bị cáo, hành động đó xuất phát từ sự bức xúc khi chứng kiến mẹ bị thương và không kiềm chế được cảm xúc của mình. Bị cáo đã nhận thức rõ lỗi lầm của mình và bày tỏ sự ăn năn.

Sau khi xem xét kỹ lưỡng các tình tiết của vụ án, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã tuyên phạt bị cáo Bùi Hồng Nhi 1 năm tù về tội “Chống người thi hành công vụ”. Bản án thể hiện nỗ lực của cơ quan tố tụng trong việc xử lý nghiêm các hành vi chống người thi hành công vụ, góp phần nâng cao ý thức pháp luật trong cộng đồng.

Chống người thi hành công vụ là hành vi cố ý cản trở hoặc chống lại việc thi hành công vụ của người có trách nhiệm, gây cản trở cho hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức. Hành vi này có thể gây ra những hậu quả xấu cho xã hội và cần được xử lý nghiêm minh.

Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 3983/QĐ-UBND, phê duyệt Đề án kiện toàn Quỹ phát triển đất Thành phố. Mục tiêu cốt lõi của đề án này là tăng cường nguồn lực tài chính nhằm phục vụ công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư và phát triển quỹ đất theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Quỹ phát triển đất Hà Nội là một quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, trực thuộc UBND Thành phố và có tư cách pháp nhân. Quỹ này cũng sẽ có con dấu và tài khoản riêng tại Kho bạc Nhà nước và các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước. Trụ sở chính của Quỹ đặt tại số 2, ngõ Phan Chu Trinh, phường Cửa Nam, quận Hoàn Kiếm.

Đề án đã được phê duyệt quy định Quỹ phát triển đất có 7 nhiệm vụ và 5 quyền hạn. Trong đó, Quỹ sẽ thực hiện các nhiệm vụ như: ứng vốn cho bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư; tạo lập quỹ đất theo quy hoạch; thu hồi, bảo toàn và phát triển vốn ứng; kiểm tra sử dụng vốn và báo cáo định kỳ theo yêu cầu của UBND Thành phố.

Về cơ cấu tổ chức, Quỹ sẽ có hội đồng quản lý, ban kiểm soát và cơ quan điều hành nghiệp vụ gồm giám đốc, phó Giám đốc, kế toán trưởng và các phòng nghiệp vụ. Quỹ hoạt động theo mô hình ủy thác với vốn điều lệ gần 6.000 tỷ đồng. Nguồn vốn này đến từ nguồn dư vốn, nguồn bổ sung từ ngân sách Thành phố và chênh lệch thu – chi.

Để triển khai hoạt động của Quỹ, UBND TP. Hà Nội cũng đã ban hành Quyết định số 46/2025/QĐ-UBND về Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ. Quỹ sẽ hoạt động trên nguyên tắc công khai, minh bạch, bảo toàn và phát triển vốn. Giám đốc Quỹ là người đại diện pháp luật, chịu trách nhiệm trước UBND Thành phố và pháp luật.

Hoạt động của Quỹ liên quan đến tiếp nhận, quản lý, ứng vốn, thu hồi vốn; quy trình thủ tục ứng vốn, chi phí quản lý vốn ứng và các chế tài xử lý vi phạm. Chế độ tài chính và kế toán của Quỹ thực hiện theo quy định tại Nghị định số 104/2024/NĐ-CP ngày 31/7/2024 của Chính phủ. Trong quá trình hoạt động, Quỹ có trách nhiệm tổng kết hoạt động định kỳ và đề xuất UBND TP. Hà Nội sửa đổi, bổ sung Điều lệ thông qua thẩm định của Sở Nội vụ.

UBND TP. Hà Nội đã phê duyệt đề án kiện toàn Quỹ phát triển đất và ban hành Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất Thành phố. Mục tiêu chính của quỹ là tập trung nguồn lực tài chính để đáp ứng nhu cầu ứng vốn phục vụ giải phóng mặt bằng, tái định cư, tạo quỹ đất thực hiện chính sách đất đai và phát triển kinh tế – xã hội của Thủ đô.

Quỹ phát triển đất TP. Hà Nội là một quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, trực thuộc UBND Thành phố. Quỹ này có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng, được mở tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng thương mại có vốn nhà nước. Vốn điều lệ của Quỹ là 5.967,12 tỷ đồng.

Quỹ sẽ thực hiện 7 nhiệm vụ và 5 quyền hạn chủ yếu, bao gồm: ứng vốn cho bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, tạo lập quỹ đất; bảo toàn và phát triển vốn; thu hồi vốn ứng; kiểm tra việc sử dụng vốn; thực hiện báo cáo định kỳ và đột xuất theo yêu cầu của UBND thành phố.

Cơ cấu tổ chức của Quỹ gồm: Hội đồng quản lý, Ban kiểm soát, cơ quan điều hành nghiệp vụ gồm giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng và các phòng nghiệp vụ thuộc Ban điều hành của Quỹ Đầu tư phát triển thành phố Hà Nội. Quỹ hoạt động theo mô hình ủy thác.

Nguồn vốn hoạt động của quỹ bao gồm: vốn điều lệ, nguồn bổ sung từ ngân sách thành phố và phần chênh lệch thu – chi của quỹ; các nguồn vốn hợp pháp khác như viện trợ, tài trợ trong và ngoài nước theo quy định.

Việc sử dụng vốn của quỹ bao gồm ứng vốn cho các nhiệm vụ như: bồi thường giải phóng mặt bằng, phát triển quỹ đất, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số và các nhiệm vụ khác theo quy định. Kế hoạch ứng vốn hằng năm do Chủ tịch UBND Thành phố phê duyệt; dự án được ứng vốn phải có quyết định phê duyệt, phương án hoàn trả rõ ràng và phù hợp với kế hoạch.

Giám đốc quỹ là người có thẩm quyền quyết định ứng vốn theo kế hoạch được duyệt; hồ sơ đầy đủ và việc giải ngân phải đúng tiến độ. Các đơn vị ứng vốn có trách nhiệm hoàn trả chi phí quản lý theo Nghị định số 104/2024 và sẽ bị xử lý nếu không hoàn trả đúng hạn hoặc sử dụng vốn sai mục đích.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Nguyễn Mạnh Sơn đã tiến hành kiểm tra thực địa và nghe báo cáo về tiến độ công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) Dự án Đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên, đoạn tuyến đi qua tỉnh Phú Thọ cũ. Dự án này đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư và giao Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư, với yêu cầu hoàn thành thi công và đóng điện trước ngày 19/8/2025.

Đoạn tuyến dự án đi qua địa phận tỉnh Phú Thọ cũ hiện nay là 8 xã, với 94 vị trí móng cột đã hoàn thành bàn giao mặt bằng. Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn và vướng mắc cần giải quyết để đảm bảo tiến độ dự án. Tại buổi làm việc, lãnh đạo các sở và 8 xã trên địa bàn tỉnh Phú Thọ cũ có dự án đi qua đã báo cáo tiến độ dự án, những khó khăn vướng mắc cần giải quyết cũng như các đề xuất, kiến nghị cần triển khai để dự án bảo đảm triển khai đúng tiến độ.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Mạnh Sơn nhấn mạnh rằng Dự án Đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên là dự án trọng điểm Quốc gia. Vì vậy, các đồng chí Bí thư, Chủ tịch UBND các xã có dự án đi qua phải tập trung chỉ đạo quyết liệt các bộ phận chuyên môn, các tổ chức đoàn thể tuyên truyền, vận động Nhân dân để hoàn thành công tác bồi thường GPMB. Ông Sơn yêu cầu phải hoàn thành toàn bộ GPMB hành lang lưới điện toàn tuyến trước 15/8/2025.

Ông Sơn cũng yêu cầu các sở và Trung tâm phát triển quỹ đất khu vực Phú Thọ cử lãnh đạo, cán bộ chuyên môn trực tiếp xuống các xã để hỗ trợ, xử lý ngay những khó khăn, vướng mắc phát sinh. Cần sớm hoàn thành việc duyệt giá đất để bồi thường cho các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án. Đồng thời, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đồng ý với đề xuất của xã Chân Mộng về việc tập trung cán bộ, công chức có kinh nghiệm, đang phụ trách công tác GPMB dự án này của các xã cũ về xã Chân Mộng để làm việc nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án.

Trước đó, dự án đã được triển khai với nhiều cuộc kiểm tra, họp trực tuyến và chỉ đạo quyết liệt từ các cấp chính quyền và ban ngành liên quan. Ngày 21/5, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long đã chủ trì hội nghị trực tuyến công tác giải phóng mặt bằng và tình hình thực hiện dự án. Ngày 2/6, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Mạnh Sơn đã kiểm tra tiến độ giải phóng mặt bằng, tái định cư Dự án đường dây 500kV. Dự án đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên thuộc danh mục dự án quan trọng Quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng.