Thiên văn – Lamnghethuat.com

Những tiểu hành tinh sát thủ thành phố mà nhân loại đang theo dõi chặt chẽ

Linh — Sat, 20 Sep 2025 15:38:15 +0000

Các nhà khoa học đang tập trung theo dõi hàng nghìn tiểu hành tinh tiếp cận Trái đất hàng năm, trong đó có những tiểu hành tinh có kích thước đủ lớn để gây ra sự tàn phá nghiêm trọng cho một thành phố nếu xảy ra va chạm. Những tiểu hành tinh này được gọi là ‘sát thủ thành phố’. Dưới đây là một số ví dụ về các tiểu hành tinh ‘sát thủ thành phố’ đang được theo dõi chặt chẽ.

Tiểu hành tinh (4953) 1990 MU nổi lên như một trong những tiểu hành tinh lớn và đáng lo ngại, với kích thước ước tính dao động từ 984 đến 1.968 feet (300 đến 600 mét). Các nhà khoa học đang theo dõi chặt chẽ khả năng va chạm của nó với Trái đất vào năm 2027 và 2058. Mặc dù hiện tại chưa có nguy cơ imminent, nhưng 1990 MU đang được giám sát kỹ do độ lệch tâm cao trong quỹ đạo và xu hướng đi qua vùng lân cận của Trái đất.

Ngoài ra, tiểu hành tinh 2007 FT3 từng được coi là một mối đe dọa tiềm tàng, nhưng sau đó đã biến mất khỏi tầm nhìn của các nhà thiên văn học. Câu chuyện về tiểu hành tinh này đóng vai trò như một lời cảnh báo về việc nhiều tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm vẫn được phát hiện, theo dõi trong thời gian ngắn, rồi sau đó biến mất khỏi tầm nhìn do thời gian quan sát ngắn hoặc điều kiện quan sát bầu trời không thuận lợi.

Tiểu hành tinh 2023 TL4 là một phát hiện mới, với kích thước ước tính khoảng 1.082 feet (330 mm) và tiềm năng rủi ro dài hạn. Các nhà khoa học đã xác định được 0,00055% khả năng va chạm vào năm 2119. Mặc dù rủi ro hiện tại còn thấp, nhưng tiểu hành tinh này cung cấp cho các nhà khoa học nhiều thập kỷ để thử nghiệm, tinh chỉnh và cải thiện các chiến lược phòng thủ hành tinh dài hạn.

Các nhà thiên văn học cũng đã phát hiện ra một nhóm tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm, ẩn náu gần Sao Kim. Những tiểu hành tinh đồng quỹ đạo này đặc biệt khó phát hiện do chúng ở gần ánh sáng chói của Mặt trời. Điều này đã làm dấy lên lời kêu gọi về các hệ thống phát hiện trên không gian để có thể quan sát và theo dõi những tiểu hành tinh này một cách hiệu quả hơn.

Ví dụ cụ thể về tần suất và tiềm năng của các tiểu hành tinh tiếp cận Trái đất đã được minh họa vào tháng 5/2025, khi NASA theo dõi năm tiểu hành tinh gần Trái đất bay ngang qua trong một ngày. Mặc dù không có tiểu hành tinh nào đủ lớn để hủy diệt nền văn minh, nhưng chúng minh họa cho tần suất các vụ nổ bất ngờ nhanh và dữ dội xảy ra với chúng ta. Những sự kiện này giúp các nhà nghiên cứu đánh giá hiệu quả của các công cụ cảnh báo sớm và làm nổi bật những khoảng trống trong phạm vi phát hiện tiểu hành tinh.

Các chuyên gia phòng thủ hành tinh đang kêu gọi cải thiện các cuộc khảo sát bầu trời, phát triển các công nghệ làm chệch hướng và coi những lần suýt va chạm không phải là sự tò mò mà là bản xem trước về những gì một ngày nào đó có thể trở thành thảm họa toàn cầu.

Đám mây khí liên sao chứa cồn ethanol trong vũ trụ không phải là “thiên đường bia”

Linh — Wed, 17 Sep 2025 15:24:57 +0000

Vào một đêm năm 1995, các nhà khoa học đã có một khám phá đáng ngạc nhiên, thay đổi hoàn toàn quan niệm của chúng ta về sự rộng lớn và phức tạp của vũ trụ: sự phát hiện ra một đám mây ethanol khổng lồ mang tên G34.3. Đây là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực thiên văn học, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự hình thành của các ngôi sao và thành phần hóa học đa dạng của vũ trụ.

Các nhà thiên văn học sử dụng kính viễn vọng, như Kính viễn vọng không gian James Webb, để phân tích ánh sáng hồng ngoại phát ra từ những đám mây này và xác định sự hiện diện của các phân tử cụ thể, bao gồm cả rượu.

Đám mây G34.3 là một đám mây khí liên sao, hay còn gọi là tinh vân, nằm cách Trái Đất khoảng 10.000 năm ánh sáng và có đường kính gấp 1.000 lần đường kính Hệ Mặt Trời. Điểm đặc biệt của đám mây này là sự hiện diện của cồn etylic, một loại cồn tương tự như cồn được sử dụng trong đồ uống. Với lượng cồn lớn đến mức có thể cung cấp 400 nghìn tỷ pint bia, nhiều người có thể tưởng tượng đây như một ‘bữa tiệc bia thượng hạng’ trong không gian. Tuy nhiên, các nhà khoa học có một tin xấu cho những người hy vọng: đám mây này không thích hợp để con người tiêu thụ.

Tiến sĩ Lisa Harvey-Smith, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, giải thích rằng đám mây này còn chứa một số hóa chất độc hại khác như carbon dioxide, amoniac và hydro xyanua. Vì vậy, thay vì là một thiên đường cho những người mê bia, G34.3 là một ‘phòng thí nghiệm’ hóa học khổng lồ, chứa đầy những hợp chất phức tạp và độc hại.

Sự hiện diện của rượu và các phân tử hữu cơ phức tạp khác trong không gian rất quan trọng vì những phân tử này được coi là thành phần cấu tạo nên sự sống và có thể giúp các nhà khoa học hiểu được thành phần hóa học của không gian giữa các vì sao và nguồn gốc tiềm ẩn của sự sống.

Việc phát hiện ra đám mây ‘rượu’ không chỉ dừng lại ở sự tò mò mà còn mở ra những cơ hội mới để nghiên cứu. Các nhà thiên văn học hy vọng sẽ tìm hiểu thêm về sự hình thành của các ngôi sao trong thiên hà của chúng ta thông qua những thông tin mới được khám phá về nó. Để đạt được điều này, các nhà khoa học đã sử dụng kính viễn vọng vô tuyến MERLIN của Vương quốc Anh để quan sát đám mây này và thu được những hình ảnh với độ nhạy cao hơn.

Thông qua việc sử dụng MERLIN, các nhà nghiên cứu đã có thể phát hiện ra maser methanol hay đám mây ‘rượu’. Tiến sĩ Harvey-Smith cho biết: ‘Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải về sự ra đời của các ngôi sao khổng lồ bởi vì các trung tâm hình thành bị bụi che phủ. Bức xạ duy nhất có thể thoát ra là ở bước sóng vô tuyến, và mạng lưới MERLIN được nâng cấp hiện đang mang đến cho chúng ta cơ hội đầu tiên để nhìn sâu vào các vùng hình thành sao này và xem điều gì thực sự đang diễn ra’.

Phát hiện về G34.3 không chỉ làm phong phú thêm hiểu biết của chúng ta về thành phần hóa học của vũ trụ mà còn cung cấp một công cụ mạnh mẽ để nghiên cứu quá trình hình thành sao, một trong những bí ẩn lớn nhất của vũ trụ. Câu chuyện về đám mây ‘rượu’ khổng lồ này là một lời nhắc nhở rằng vũ trụ hoang dã, kỳ lạ và phức tạp hơn rất nhiều so với những gì chúng ta từng tưởng tượng, và mỗi khám phá mới lại mở ra một cánh cửa khác cho những điều chưa biết.

Phát hiện kỳ lân vũ trụ với tín hiệu vô tuyến lặp lại kỳ lạ

Linh — Sun, 03 Aug 2025 17:23:33 +0000

Các nhà khoa học sử dụng hệ thống kính viễn vọng vô tuyến mạnh mẽ CHIME tại Canada đã phát hiện một vật thể vũ trụ hiếm và độc đáo, được đặt tên là ‘kỳ lân vũ trụ’. Vật thể này, còn gọi là CHIME J1634+44 hoặc ILT J163430+445010, thuộc lớp thiên thể ‘Biến động vô tuyến chu kỳ dài’ (LPT), phát ra các đợt sóng vô tuyến lặp lại theo thang thời gian từ vài phút đến vài giờ.

Đài thiên văn Mỹ phát hiện “kỳ lân vũ trụ” cực hiếm – Ảnh 2.

Điều khiến CHIME J1634+44 trở nên kỳ lạ là chu kỳ phát xạ sóng vô tuyến của nó có hai chu kỳ riêng biệt: một là 841 giây (hơn 14 phút) và một là 4206 giây (khoảng 70 phút), với chu kỳ thứ cấp dài hơn chính xác 5 lần so với chu kỳ chính. Sự tồn tại của hai chu kỳ phát xạ sóng vô tuyến riêng biệt này đã khiến các nhà khoa học vô cùng ngạc nhiên và thú vị.

Đặc biệt, tốc độ quay của vật thể này đang tăng nhanh, trái ngược với quy luật thông thường của các sao xung – dạng quay nhanh của sao neutron. Thông thường, sao xung có tốc độ quay giảm dần do sự tiêu hao năng lượng. Tuy nhiên, ‘kỳ lân vũ trụ’ lại có tốc độ quay tăng nhanh, điều này đã đặt ra nhiều câu hỏi về bản chất và cơ chế hoạt động của nó.

Các chuyên gia đưa ra giả thuyết rằng ‘kỳ lân vũ trụ’ có thể là một hệ thống bao gồm một sao neutron và một thiên thể bí ẩn khác đang quay quanh nhau. Thiên thể đồng hành này có thể là một sao neutron khác, một sao lùn trắng hoặc một sao lùn nâu. Có khả năng sao neutron đang ‘ăn thịt’ dần người bạn đồng hành, điều này đã tiếp cho nó thêm năng lượng để quay nhanh hơn.

Để hiểu rõ hơn về ‘kỳ lân vũ trụ’, các nhà khoa học cần tiếp tục quan sát và nghiên cứu vật thể này. Kính viễn vọng vô tuyến CHIME sẽ tiếp tục được sử dụng để theo dõi CHIME J1634+44 và thu thập thêm dữ liệu về vật thể độc đáo này. Việc nghiên cứu ‘kỳ lân vũ trụ’ có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về sự hình thành và tiến hóa của các sao neutron, cũng như các tương tác giữa các thiên thể trong vũ trụ.

Hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa có thông tin đầy đủ về ‘kỳ lân vũ trụ’, nhưng việc phát hiện ra vật thể này đã mở ra một hướng nghiên cứu mới và thú vị trong lĩnh vực thiên văn học. Với sự tiến bộ của công nghệ và sự hợp tác giữa các nhà khoa học, chúng ta có thể hy vọng sẽ có thêm nhiều khám phá thú vị về vũ trụ trong tương lai.

Để biết thêm thông tin về phát hiện này, bạn có thể tham khảo bài viết trên CNBC hoặc bài viết trên Science Daily để có thêm thông tin chi tiết về ‘kỳ lân vũ trụ’.