Ánh sáng mặt trời không chỉ đơn thuần là một nguồn sáng tự nhiên mà còn có tiềm năng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Gần đây, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng liệu pháp ánh sáng UV có thể giúp điều trị một số tình trạng bệnh lý như đa hồng cầu, tiểu đường loại 1 và bệnh Crohn.

Tiến sĩ Prue Hart, giáo sư tại Đại học Tây Úc, và Tiến sĩ Richard Weller, giáo sư về Da học tại Đại học Edinburgh, là hai chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu về tác động của ánh sáng mặt trời lên cơ thể con người. Theo Tiến sĩ Hart, ánh sáng mặt trời có thể giảm viêm, giảm căng thẳng và cải thiện hệ thống miễn dịch, từ đó giúp con người có sức khỏe tổng thể tốt hơn.

Ánh sáng mặt trời có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ thống trong cơ thể, bao gồm hệ thần kinh, hệ miễn dịch và các cơ quan khác. Tiến sĩ Weller cho biết có mối tương quan giữa mức độ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và tuổi thọ. Những người sống ở vùng có nhiều ánh sáng mặt trời thường có tuổi thọ cao hơn.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra mối tương quan giữa mức độ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và tỷ lệ mắc bệnh. Những người sống ở vùng có ít ánh sáng mặt trời thường có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn. Tiến sĩ Hart và Tiến sĩ Weller cũng thảo luận về vai trò của vitamin D trong sức khỏe con người. Vitamin D được tạo ra khi da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nhưng Tiến sĩ Weller cho biết vitamin D không phải là yếu tố quyết định chính trong lợi ích sức khỏe của ánh sáng mặt trời.

Một số nghiên cứu đã cho thấy lợi ích của liệu pháp ánh sáng UV đối với các tình trạng như đa hồng cầu, tiểu đường loại 1 và bệnh Crohn. Tiến sĩ Hart cho biết có mối tương quan mạnh mẽ giữa mức độ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và tỷ lệ mắc bệnh ở Úc.

Tiến sĩ Weller cũng cho biết có mối tương quan giữa mức độ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và huyết áp. Ông cho rằng ánh sáng mặt trời có thể giúp giảm huyết áp và cải thiện sức khỏe tim mạch.

Mặc dù các bác sĩ da học thường khuyến cáo tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời do lo ngại về ung thư da, nhưng Tiến sĩ Weller và Tiến sĩ Hart cho rằng lợi ích sức khỏe của ánh sáng mặt trời không thể bị bỏ qua. Tiến sĩ Veena Vanchinathan, bác sĩ da học, cho rằng tiếp xúc với ánh sáng mặt trời có thể gây ung thư da và lão hóa sớm, và khuyến cáo nên hạn chế tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và sử dụng kem chống nắng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Weller cho rằng rủi ro của ung thư da không thể cân bằng với lợi ích sức khỏe của ánh sáng mặt trời. Ông cho rằng cần phải có một cách tiếp cận cân bằng hơn trong việc đánh giá lợi ích và rủi ro của ánh sáng mặt trời.

Tóm lại, ánh sáng mặt trời có thể có tác động tích cực lên sức khỏe con người, bao gồm giảm viêm, cải thiện hệ thống miễn dịch và giảm huyết áp. Tuy nhiên, cần phải có một cách tiếp cận cân bằng hơn trong việc đánh giá lợi ích và rủi ro của ánh sáng mặt trời để có thể tận dụng được lợi ích sức khỏe mà ánh sáng mặt trời mang lại. Đại học Tây Úc và Đại học Edinburgh là hai trong số nhiều tổ chức đang nghiên cứu về lợi ích sức khỏe của ánh sáng mặt trời.

Chế độ ăn uống của trẻ em thay đổi theo từng lứa tuổi để phù hợp với sự phát triển không ngừng của cơ thể. Tuy nhiên, có một số chất dinh dưỡng thiết yếu không thể thiếu giúp trẻ tăng cường hệ miễn dịch và phòng chống bệnh tật. Trong số đó, vitamin D nổi lên là một trong những chất quan trọng nhất đối với sự phát triển của trẻ.

Vai trò của vitamin D trong việc hỗ trợ sức khỏe xương và tăng cường hệ miễn dịch là không thể phủ nhận. Chất này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, một yếu tố cần thiết cho sự phát triển và tăng trưởng của xương. Không chỉ vậy, vitamin D còn có tác dụng giảm viêm và tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể, giúp trẻ em chống lại các tác nhân gây bệnh. Ánh nắng mặt trời là nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên cho cơ thể. Ngoài ra, một số loại thực phẩm như cá hồi, sữa tăng cường và ngũ cốc cũng chứa vitamin D, giúp bổ sung nhu cầu của cơ thể.

Trẻ em dưới 12 tháng tuổi cần 400 IU vitamin D mỗi ngày để đảm bảo sự phát triển của xương và sức khỏe tổng thể. Trong khi đó, trẻ trên 12 tháng tuổi sẽ cần tăng lên 600 IU vitamin D mỗi ngày. Ở giai đoạn này, việc bổ sung vitamin D trở nên cần thiết vì sữa mẹ không thể cung cấp đủ lượng vitamin D cần thiết cho sự phát triển của trẻ.

Bên cạnh vitamin D, sắt cũng là một khoáng chất thiết yếu đối với trẻ em. Sắt đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy từ phổi đến các mô và cơ quan trong cơ thể thông qua hemoglobin trong máu. Oxy là yếu tố cần thiết để sản xuất năng lượng trong tế bào, giúp cơ thể hoạt động hiệu quả. Khi lượng sắt trong cơ thể thấp, cơ thể không thể nhận đủ oxy để hoạt động hiệu quả, dẫn đến tình trạng mệt mỏi và yếu đuối.

Vitamin C là một loại vitamin giúp tăng khả năng hấp thụ sắt trong cơ thể. Khi kết hợp với các thực phẩm giàu sắt, vitamin C có thể chuyển đổi sắt không heme thành dạng dễ hấp thụ hơn cho cơ thể, giúp tối ưu hóa quá trình sử dụng sắt.

Đối với trẻ em từ 1-3 tuổi, cung cấp khoảng 7 mg kẽm mỗi ngày là rất cần thiết để đảm bảo sự phát triển toàn diện và duy trì chức năng miễn dịch khỏe mạnh. Cung cấp đủ kẽm trong giai đoạn này không chỉ hỗ trợ tăng trưởng mà còn giúp phát triển trí não, giúp trẻ phát triển toàn diện.

Như vậy, để giúp trẻ em phát triển toàn diện và khỏe mạnh, các bậc phụ huynh cần chú ý đến việc cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết. Điều này không chỉ giúp trẻ tăng cường hệ miễn dịch và phòng chống bệnh tật mà còn hỗ trợ sự phát triển của cơ thể một cách toàn diện.

Các nhà khoa học đã phát hiện một mối liên kết đáng ngạc nhiên giữa vitamin D và một gen duy nhất có tên SDR42E1. Gen này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể hấp thụ vitamin D, một chất dinh dưỡng cần thiết cho xương, cơ và hệ miễn dịch. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng gen này cũng đóng vai trò mạnh mẽ trong việc phòng chống ung thư. Khi họ tắt gen này trong các tế bào ung thư, các khối u đã ngừng phát triển.

Khám phá này có thể dẫn đến các phương pháp điều trị mới nhằm ngăn chặn gen này để chống lại ung thư hoặc tăng cường nó để cải thiện sức khỏe trong các tình trạng khác như bệnh tự miễn. Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong cơ thể, không chỉ là một chất dinh dưỡng quan trọng mà còn là thành phần xây dựng cho calcitriol, một loại hormone giúp cơ thể hấp thụ canxi và phosphate – các khoáng chất cần thiết cho xương khỏe mạnh.

Calcitriol cũng hỗ trợ chức năng cơ và dây thần kinh khỏe mạnh, điều chỉnh sự phát triển của tế bào và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng đúng của hệ miễn dịch. Trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Frontiers in Endocrinology, các nhà khoa học đã xác định gen SDR42E1 là cần thiết cho việc cơ thể hấp thụ vitamin D thông qua hệ tiêu hóa và xử lý nó tiếp theo.

Phát hiện này có thể có ý nghĩa lớn đối với các phương pháp điều trị nhắm mục tiêu, đặc biệt là trong lĩnh vực chăm sóc ung thư. Khi ngăn chặn hoặc ức chế SDR42E1, có thể ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư một cách có chọn lọc, theo Tiến sĩ Georges Nemer, giáo sư và phó dean nghiên cứu tại Đại học College of Health and Life Sciences tại Đại học Hamad Bin Khalifa ở Qatar.

Một gen bị vỡ dẫn đến một bước đột phá. Đội nghiên cứu được thúc đẩy bởi các nghiên cứu trước đó đã liên kết một đột biến cụ thể trong gen SDR42E1, nằm trên nhiễm sắc thể 16, với sự thiếu hụt vitamin D. Đột biến này đã rút ngắn sản phẩm protein của gen, khiến nó không hoạt động.

Để khám phá vai trò của nó sâu hơn, đội nghiên cứu đã sử dụng công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR/Cas9 để vô hiệu hóa SDR42E1 trong một dòng tế bào ung thư đại trực tràng được gọi là HCT116. Các tế bào này thường biểu hiện mức độ cao của SDR42E1, cho thấy rằng gen này có thể rất quan trọng đối với sự sống sót của chúng.

Khi gen bị vô hiệu hóa, các tế bào ung thư không còn có thể phát triển mạnh. Hàng nghìn gen phản ứng – và khối u thu nhỏ. Khi bản sao SDR42E1 bị lỗi được đưa vào, khả năng sống sót của các tế bào ung thư giảm xuống 53%. Không ít hơn 4.663 gen ‘xuôi dòng’ đã thay đổi mức độ biểu hiện của chúng, cho thấy rằng SDR42E1 là một công tắc phân tử quan trọng trong nhiều phản ứng cần thiết cho sức khỏe của tế bào.

Những kết quả này cho thấy rằng ức chế gen có thể giết chết tế bào ung thư một cách có chọn lọc, trong khi để các tế bào lân cận không bị tổn thương. Một con đường hai chiều: chống ung thư hoặc tăng cường sức khỏe. Kết quả của chúng tôi mở ra các lộ trình tiềm năng mới trong ung thư học chính xác, mặc dù việc dịch thuật lâm sàng vẫn cần xác thực đáng kể và phát triển lâu dài, theo Tiến sĩ Nagham Nafiz Hendi, giáo sư tại Đại học Trung Đông ở Amman, Jordan.

Tuy nhiên, việc cắt giảm SDR42E1 không phải là ứng dụng duy nhất có thể được các nhà nghiên cứu nghĩ đến. Kết quả hiện tại cho thấy rằng SDR42E1 có thể cắt hai cách: tăng nhân tạo mức độ SDR42E1 trong các mô cục bộ thông qua công nghệ gen có thể có lợi tương tự, tận dụng các hiệu ứng sức khỏe đã biết của calcitriol.

Có thể tăng cường gen giúp ích trong các bệnh khác? Bởi vì SDR42E1 có liên quan đến chuyển hóa vitamin D, chúng tôi cũng có thể nhắm mục tiêu vào nó trong bất kỳ bệnh nào khác mà vitamin D đóng vai trò điều tiết, theo Tiến sĩ Nemer. Ví dụ, các nghiên cứu về dinh dưỡng đã chỉ ra rằng hormone này có thể giảm nguy cơ ung thư, bệnh thận và rối loạn tự miễn và trao đổi chất.

Tuy nhiên, các ứng dụng rộng rãi hơn phải được thực hiện một cách thận trọng, vì ảnh hưởng lâu dài của SDR42E1 đối với sự cân bằng vitamin D vẫn cần được hiểu đầy đủ. Tham khảo: SDR42E1 modulates vitamin D absorption and cancer pathogenesis: insights from an in vitro model, của Nagham Nafiz Hendi và Georges Nemer, 27 tháng 5 năm 2025, Frontiers in Endocrinology. DOI: 10.3389/fendo.2025.1585859