Thanh tra Chính phủ sẽ thực hiện thanh tra chuyên đề đối với Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, cùng với 7 dự án khác tại Bộ Xây dựng. Thông tin này vừa được công bố trong kế hoạch thanh tra năm 2023 của Thanh tra Chính phủ, nhằm đánh giá tình hình thực hiện và hiệu quả của các công trình, dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí.
Theo đó, 8 dự án thuộc diện được thanh tra chuyên đề bao gồm: Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông; Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức – Long Thành; Dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 35; Dự án xây dựng cầu Rạch Dơi và hạ ngầm đường ống nước thải; Dự án cải tạo, nâng cấp đường Hồ Chí Minh; Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng; Dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị thành phố Hồ Chí Minh, Bến Thành – Suối Tiên; Dự án di dời, giải tỏa và xây dựng lại chợ Quang Vinh.
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có chỉ đạo về việc tăng cường quản lý và nâng cao hiệu quả các dự án đầu tư xây dựng, đặc biệt chú trọng vào các công trình, dự án trọng điểm, có tác động lớn đến phát triển kinh tế xã hội của địa phương và cả nước. Ngoài ra, việc thanh tra cũng nhằm tăng cường trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị thực hiện dự án trong việc quản lý, sử dụng vốn nhà nước, đất đai và tài nguyên.
Đặc biệt, Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông đã nhiều lần bị đề nghị thanh tra do chậm tiến độ và hiệu quả của dự án. Các cơ quan chức năng của thành phố Hà Nội đã tiến hành đánh giá, kiểm tra và đã có những kết luận ban đầu về nguyên nhân chậm tiến độ và hiệu quả của tuyến đường sắt đô thị này.
Thanh tra Chính phủ cũng yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan phải cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu cần thiết và hỗ trợ công tác thanh tra. Đồng thời, Thanh tra Chính phủ cũng cảnh báo việc cố tình cản trở, gây khó khăn cho hoạt động thanh tra là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm.
Kế hoạch thanh tra này được đưa ra trong bối cảnh nhiều dự án đầu tư công đang gặp khó khăn, hiệu quả đầu tư thấp, và chậm tiến độ. Thanh tra Chính phủ khẳng định sẽ thanh tra, kiểm tra một cách công khai, minh bạch; xử lý nghiêm các hành vi sai phạm đã được phát hiện; kiến nghị các giải pháp tăng cường quản lý và sử dụng hiệu quả các công trình.
Về Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, dự án đã được cấp quyết định chủ trương đầu tư năm 2005, sau khi điều chỉnh, tổng mức đầu tư dự án lên tới hơn 18.000 tỷ đồng, bao gồm nguồn vốn ODA của Chính phủ Nhật Bản và vốn đối ứng trong nước của Việt Nam.
Trong mấy năm gần đây, tiến độ của dự án đang được đẩy mạnh và đang dần hoàn thiện để phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân ở Thủ đô. Tuy nhiên, tình trạng chậm tiến độ và hiệu quả của dự án đã được đem ra thảo luận ở Quốc hội cũng như được các chuyên gia đánh giá ở nhiều góc độ khác nhau.