Cuộc Chiến Pháp Lý và Chính Trị Đằng Sau Việc Sa Thải Chủ Tịch Fed Jerome Powell
Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell có thể dẫn đến một cuộc chiến pháp lý phức tạp, gây ra những tác động khó lường lên ngân hàng trung ương, thị trường tài chính và nền kinh tế. Các chuyên gia pháp lý và chính sách đang theo dõi sát sao tình huống này, đặt ra nhiều câu hỏi về quyền hạn của Tổng thống và tính độc lập của Fed.
Một trong những vấn đề cốt lõi xoay quanh vấn đề này là liệu Tổng thống Trump có thẩm quyền để cách chức ông Powell hay không. Câu trả lời gần như chắc chắn là không, trừ khi có ‘nguyên nhân chính đáng’. Tuy nhiên, việc xác định ‘nguyên nhân chính đáng’ có thể rất chủ quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, mở ra khả năng cho một cuộc chiến pháp lý kéo dài.
Nếu ông Trump cố gắng sa thải ông Powell, rất có khả năng ông Powell sẽ khởi kiện. Vụ kiện có thể sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao. Trước đây, tòa án này đã phán quyết rằng Fed, với tư cách là một thực thể đặc biệt, và các thống đốc của cơ quan này không thể bị thay đổi nhân sự một cách tùy tiện. Điều này có thể tạo ra một hàng rào pháp lý ngăn chặn nỗ lực của Tổng thống Trump.
Ngoài ra, ông Powell còn có thể yêu cầu Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) giữ lại ông làm Chủ tịch, giúp ông tiếp tục có ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ. Việc này có thể diễn ra vì trong lịch sử, Chủ tịch FOMC luôn là Chủ tịch Hội đồng Thống đốc Fed, nhưng không phải là một yêu cầu bắt buộc. Đây là một chiến lược giúp ông Powell duy trì vị thế của mình trong cơ quan này.
Tổng thống Trump đã nhiều lần bày tỏ mong muốn cắt giảm lãi suất, điều này có thể gây ra những hệ quả kinh tế đáng kể. Ông Trump muốn lãi suất thấp hơn nhiều và ông muốn điều đó ngay bây giờ, bất kể những hệ quả kinh tế có thể xảy ra. Điều này đã đặt ra lo ngại về việc liệu ông Trump có đang cố gắng gây áp lực lên Fed để đạt được mục tiêu cá nhân của mình.
Các chuyên gia nhận định rằng nếu ông Trump sa thải ông Powell, điều đó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho thị trường và kinh tế. Việc sa thải ông Powell khó có thể thay đổi cách tiếp cận của FOMC đối với chính sách tiền tệ và có thể còn làm cứng rắn hơn lập trường của họ về lãi suất. Hơn nữa, chi phí về danh tiếng từ việc sa thải ông Powell sẽ khó có thể khắc phục.
Sự can thiệp chính trị vào hoạt động của Fed có thể dẫn đến chính sách tiền tệ yếu kém, tương tự như những gì đã xảy ra vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, với những hậu quả bất lợi cho lạm phát. Trước những rủi ro này, các bên liên quan đang theo dõi sát sao tình huống và chờ đợi diễn biến tiếp theo.