Trung Quốc đang nổi lên như một cường quốc dẫn đầu trong cuộc chuyển đổi năng lượng toàn cầu, với tốc độ phát triển năng lượng tái tạo đáng kinh ngạc. Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Giám sát Năng lượng Toàn cầu (GEM), quốc gia này chiếm gần 3/4 tổng số dự án năng lượng mặt trời và gió quy mô lớn đang được xây dựng trên toàn thế giới. Sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng tái tạo không chỉ phản ánh nỗ lực của quốc gia này trong việc giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu mà còn cho thấy sự quyết tâm trong việc chuyển đổi sang một mô hình kinh tế bền vững.
Tính đến đầu năm 2025, Trung Quốc đã đạt tổng công suất điện mặt trời và gió hoạt động là 1,4 terawatt (TW), tương đương 44% tổng công suất toàn cầu. Con số này vượt xa tổng công suất của Liên minh Châu Âu, Hoa Kỳ và Ấn Độ cộng lại, củng cố vị trí của Trung Quốc như một nhà lãnh đạo toàn cầu trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Trong quý đầu tiên của năm 2025, năng lượng mặt trời và gió đã đóng góp 22,5% sản lượng điện của Trung Quốc, lần đầu tiên vượt qua nhiệt điện, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong việc chuyển đổi năng lượng của quốc gia.
Trung Quốc đã đạt được những thành tựu đáng kể trong việc phát triển năng lượng tái tạo, với việc bổ sung 278 GW điện mặt trời và 46 GW điện gió trong năm 2024. Phần lớn công suất mới này đến từ các dự án quy mô lớn tại các khu vực phía bắc và phía tây như Tân Cương và Nội Mông. Sự phát triển nhanh chóng này không chỉ giúp Trung Quốc đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước mà còn đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính toàn cầu.
Điện gió ngoài khơi đang trở thành một trụ cột quan trọng trong chiến lược năng lượng tái tạo của Trung Quốc. Công suất điện gió ngoài khơi đã tăng vọt lên 42,7 GW vào tháng 3/2025, chiếm hơn một nửa công suất đang xây dựng trên toàn cầu. Các tỉnh ven biển như Giang Tô và Quảng Đông dẫn đầu với hơn 50% công suất điện gió ngoài khơi đã lắp đặt. Sự phát triển của điện gió ngoài khơi không chỉ giúp đa dạng hóa nguồn năng lượng tái tạo mà còn mở ra những cơ hội mới cho phát triển kinh tế và công nghiệp.
Trung Quốc cũng tiên phong trong việc tích hợp điện gió ngoài khơi với các ứng dụng công nghiệp. Tuy nhiên, điện gió ngoài khơi của Trung Quốc vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc duy trì tốc độ phát triển và yêu cầu sự phối hợp chính sách chặt chẽ hơn. Việc đảm bảo sự tăng trưởng bền vững sẽ đòi hỏi các chính sách hỗ trợ và đầu tư vào nghiên cứu công nghệ để vượt qua các rào cản kỹ thuật và kinh tế.
Với tốc độ bổ sung công suất mới kỷ lục trong năm 2025, Trung Quốc không chỉ đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước mà còn định hình lại thị trường năng lượng toàn cầu. Quá trình chuyển đổi năng lượng của Trung Quốc đang tạo ra những cơ hội mới cho các quốc gia khác học hỏi và hợp tác. Để duy trì tốc độ phát triển này, Trung Quốc sẽ cần tiếp tục đầu tư vào công nghệ, chính sách và cơ sở hạ tầng để đảm bảo một tương lai năng lượng bền vững.