Việc ghi chép và lưu giữ lịch sử của một quốc gia, đặc biệt là những sự kiện liên quan đến các nhà lãnh đạo, không phải lúc nào cũng là một quá trình đơn giản và minh bạch. Quá trình này thường bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm cả quyền lực và áp lực chính trị. Mới đây, Viện Smithsonian tại Washington, DC đã thực hiện việc xóa một phần tài liệu liên quan đến đợt luận tội Tổng thống Donald Trump năm 2019 và 2021 khỏi một tấm bảng trong triển lãm về nhiệm kỳ tổng thống Hoa Kỳ. Sự việc này đã gây ra nhiều tranh cãi và đặt ra câu hỏi về việc liệu có áp lực từ chính quyền Trump để xóa những thông tin được coi là ‘gây chia rẽ’.
Theo đại diện của Viện Smithsonian, việc xóa thông tin khỏi tấm bảng là một phần của quá trình cập nhật triển lãm để phản ánh tất cả các thủ tục luận tội trong lịch sử Hoa Kỳ. Viện Smithsonian đã phủ nhận việc bị áp lực từ chính quyền Trump, khẳng định rằng mục đích của việc cập nhật triển lãm là để cung cấp một cái nhìn toàn diện và chính xác về lịch sử. Tuy nhiên, nhiều người vẫn đặt ra câu hỏi về việc liệu quá trình ghi chép lịch sử có bị ảnh hưởng bởi quyền lực và áp lực chính trị hay không.
Đây không phải là lần đầu tiên việc định hình lịch sử bị ảnh hưởng bởi quyền lực và áp lực chính trị. Trên toàn thế giới, các nhà lãnh đạo và đảng cầm quyền thường tìm cách kiểm soát và định hình lại lịch sử để phục vụ lợi ích của họ. Ví dụ, tại Trung Quốc, việc nhắc đến cuộc đàn áp những người biểu tình ủng hộ dân chủ tại Thiên An Môn vào năm 1989 bị nghiêm cấm. Tại Nga thời Liên Xô, những người bất đồng chính kiến với nhà lãnh đạo Josef Stalin không chỉ bị loại khỏi chính phủ mà còn bị xóa khỏi các bức ảnh và sử sách.
Tại Hoa Kỳ, các tổng thống và gia đình họ cũng thường tận dụng quyền lực để định hình lịch sử và sửa đổi hình ảnh của mình. Ví dụ như Jackie Kennedy đã khăng khăng lược bỏ một số chi tiết trong cuốn sách về vụ ám sát chồng bà vào năm 1963. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã làm vấn đề này trở nên nghiêm trọng hơn, khi ông tạo ra một bầu không khí khiến người ta cảm thấy buộc phải chọn giữa trung thành với tổng thống và sự thật.
Điều này đã làm dấy lên lo ngại về việc liệu lịch sử có được ghi chép một cách trung thực và chính xác hay không. Trong một nền dân chủ, việc ghi chép và lưu giữ lịch sử một cách trung thực và chính xác là rất quan trọng để đảm bảo rằng các thế hệ tương lai có thể học hỏi từ quá khứ. Do đó, cần có một nỗ lực để bảo vệ và thúc đẩy việc ghi chép lịch sử một cách độc lập và khách quan, không bị ảnh hưởng bởi quyền lực và áp lực chính trị.
Một số nhà sử học và chuyên gia đã kêu gọi Viện Smithsonian và các tổ chức khác phải đảm bảo rằng việc ghi chép lịch sử được thực hiện một cách trung thực và chính xác. Họ cũng kêu gọi chính phủ và các tổ chức khác phải tôn trọng sự độc lập và khách quan của các nhà sử học và các chuyên gia trong việc ghi chép và lưu giữ lịch sử.
Cuối cùng, việc ghi chép và lưu giữ lịch sử một cách trung thực và chính xác là rất quan trọng để đảm bảo rằng các thế hệ tương lai có thể học hỏi từ quá khứ và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn. Để đạt được mục tiêu này, cần có một nỗ lực tập thể từ các tổ chức, chính phủ và cá nhân để bảo vệ và thúc đẩy việc ghi chép lịch sử một cách độc lập và khách quan.
Smithsonian Magazine đã đưa tin về việc Viện Smithsonian cập nhật triển lãm về nhiệm kỳ tổng thống Hoa Kỳ. History.com cũng đã cung cấp thông tin về việc ghi chép và lưu giữ lịch sử trong các nền văn minh khác nhau.