Triển lãm ‘Vòng Sinh Tử’ của nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam hiện đang được tổ chức tại Không gian Lưu niệm Lê Bá Đảng ở Huế, kéo dài từ ngày 10 tháng 5 đến ngày 13 tháng 7 năm 2025. Đây là lần đầu tiên không gian này dành cho một nghệ sĩ đương đại tổ chức triển lãm.
‘Vòng Sinh Tử’ không chỉ là một tựa đề mang tính biểu tượng mà còn đại diện cho một không gian siêu hình phức tạp. Tại đây, sự sống và cái chết hòa quyện trong một vòng quay bất tận, không có điểm bắt đầu hay kết thúc cụ thể. Thay vào đó, nó tồn tại trong một trạng thái mơ hồ, nơi sinh và tử trở thành một thể thống nhất đầy bí ẩn và bất định.
Nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam, trong suốt hành trình nghệ thuật của mình, đã được xem như một lữ khách lang thang trong cõi vô thức. Mỗi nét vẽ của anh không chỉ đơn thuần là ghi lại hiện thực mà còn là một nghi thức thiêng liêng, một sự đối diện trực tiếp với bản chất của sự tồn tại. Những linh hồn phiêu dạt trong các tác phẩm của anh tìm cách lên tiếng qua từng đường cọ, mỗi tác phẩm như một cầu nối giữa thế giới hữu hình và vô hình.
‘Vòng Sinh Tử’ được xem là đỉnh cao của những ám ảnh vô hình trong hành trình nghệ thuật của Phạm Trần Việt Nam. Điểm nhấn của triển lãm là một bức tranh sơn dầu dài hơn 20 mét, được trưng bày dưới dạng một vòng tròn khép kín. Bức tranh này biểu tượng cho chu kỳ vô tận của sự sống và cái chết, mời gọi người xem suy ngẫm về sự luân hồi và sự tương liên của kiếp người.
Khác với việc chỉ đơn giản mô tả hoặc diễn giải, ‘Vòng Sinh Tử’ hoạt động như một lời kêu gọi thấu cảm. Tác phẩm này đưa người xem vào một trạng thái cảm xúc và tư duy sâu sắc, buộc họ sống cùng với nó như thể đang lạc vào một buổi chiều đầy âm khí. Những khuôn mặt vỡ nét, những ánh mắt nhìn vào hư vô trong tranh như thể hiện một đoàn người đang diễu hành trong cõi u minh, gợi lên cảm giác cả về sự mong manh của kiếp người và sự bất tử của tinh thần.
Triển lãm ‘Vòng Sinh Tử’ không chỉ dừng lại ở việc trưng bày các tác phẩm nghệ thuật mà còn là một trình hiện một trạng thái thiền. Tại đây, những rối rắm, bi kịch của kiếp người dường như hòa vào thinh không, để lại một không gian siêu hình nơi người xem có thể cảm nhận được sự tồn tại song hành của cái chết và sự tái sinh. Qua đó, nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam muốn truyền tải thông điệp về sự gắn kết giữa cuộc sống và cái chết, và cách con người có thể tìm thấy ý nghĩa trong vòng quay bất tận của sinh tử.
Đặc biệt, nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam sử dụng kỹ thuật tái cấu trúc, cắt xé và ghép nối những mảnh tranh cũ để làm sống lại cái đã qua đời. Quá trình sáng tạo này như một phép ẩn dụ cho việc tìm kiếm và kết nối với những mảnh vỡ của cuộc sống và ký ức, một nỗ lực nhằm đưa những linh hồn lang thang trở về hoặc chí ít để chúng được lắng nghe.
‘Vòng Sinh Tử’ đóng vai trò như một vọng gác siêu hình, nơi người xem có thể nghe thấy tiếng nói từ những chiều không gian khác. Qua triển lãm này, nghệ sĩ Phạm Trần Việt Nam mời gọi chúng ta bước vào ‘Vòng Sinh Tử’, không chỉ để thấy về cái chết mà để hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống là gì, về bản chất và giá trị của sự tồn tại.
